ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΤΗΛ: 210 3643189, 210 3393581
Τρίτη, 8 Μαρτίου 2005
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Το Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης δίνει στη δημοσιότητα το πλήρες κείμενο του Προγράμματος «Πολιτεία - Η Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης» για την τριετία 2005-2007:
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ - Σύγχρονη Δημόσια Διοίκηση, Εγγύηση Ανάπτυξης και Κοινωνικής Συνοχής
Η ανασυγκρότηση και η πραγματική επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης αποτελεί στρατηγική επιλογή και προτεραιότητα του ΥΠΕΣΔΔΑ. Η πολιτική αυτή απόφαση πηγάζει από τη βαθιά επίγνωση ότι η Δημόσια Διοίκηση, σήμερα, αποτελεί τον κυριότερο περιοριστικό παράγοντα για την οικονομική και κοινωνική πρόοδο της χώρας.
Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΠΟΛΙΤΕΙΑ», εργαλείο δημόσιας πολιτικής, στοχεύει στην Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης, ώστε να καταστεί θεσμός εγγύησης της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
2. Η Υφιστάμενη κατάσταση στην Ελληνική
Δημόσια Διοίκηση
2.1) Η Επιτακτικότητα της Διοικητικής Μεταρρύθμισης
Στην ιστορική εξέλιξη και διαμόρφωση της δημόσιας διοίκησης ποικίλες δημόσιες πολιτικές έχουν σχεδιαστεί και εφαρμοστεί για την βελτίωσή της. Ωστόσο, παρά τα όποια θετικά βήματα που μπορούν να καταγραφούν, η τεκμηριωμένη ανάλυση αναδεικνύει το «έλλειμμα διοίκησης» το όποιο διαχέεται σε όλα τα επιμέρους υποσυστήματα της Ελληνικής κοινωνίας. Η ελληνική δημόσια διοίκηση, στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από τις ευρύτερα γνωστές παθολογίες: τον γραφειοκρατισμό, την απουσία στρατηγικής δράσης, την αναξιοκρατία, τη σπάταλη διαχείριση των ανεπαρκών δημόσιων πόρων, τη διαφθορά και τη δομική αδράνεια, το νομικισμό, τη διοικητική ισοπέδωση, την ατροφία του πειθαρχικού δικαίου, την εκδήλωση ήσσονος προσπάθειας συμπεριφορών, τις οργανωτικές επικαλύψεις, την απουσία ορθολογικής σχεδίασης θέσεων εργασίας. Πρακτική συνέπεια της πραγματικότητας αυτής είναι το κόστος των παραγομένων αποτελεσμάτων των δημοσίων υπηρεσιών να υπολείπονται του οφέλους. Πράγματι, σχετική μελέτη εργασίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας συμπεραίνει την αναντιστοιχία μεταξύ εισροών-εκροών εις βάρος των εισροών. Αντίστοιχα, μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας εντοπίζει ως κύρια αδυναμία προσέλκυσης και ίδρυσης νέων εταιριών, τη γραφειοκρατία. Ειδικότερα, η Ελλάδα κατατάσσεται στην εκατοστή εικοστή πέμπτη (125) θέση σε σύνολο κρατών εκατόν τριάντα δύο (132) ως προς τον αριθμό των διαδικασιών που απαιτούνται και τις ανάλογες ημέρες για την ίδρυση μιας νέας εταιρίας. Προφανώς αναλογικά επηρεάζεται ο ρυθμός δημιουργίας θέσεων εργασίας και ενίσχυσης της απασχόλησης και γενικότερα η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Αντίστοιχα όμως συμπεράσματα επιβεβαιώνονται και βάσει της έκθεσης της ανταγωνιστικότητας του Institute of Management and Development σύμφωνα με την οποία η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας από την τεσσαρακοστή έκτη (46) θέση το 2003, έπεσε στη τεσσαρακοστή ένατη (49) το 2004, λογίζοντας ως μία από τις αιτίες του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας του κράτους. Επομένως, ίσως δεν ηχούσε ποτέ πιο ηχηρά το αίτημα για μεταρρύθμιση του κράτους για επαναπροσέγγιση της φύσης και της αποστολής των θεσμών διοίκησης δημοσίου χαρακτήρα. Στην ιστορική εποχή της παγκοσμιοποίησης το κράτος επανιδρύεται και αυτός είναι ένας αναγκαίος στρατηγικός σκοπός που απαντά πειστικά στις κοινωνικές απαιτήσεις. Μια τέτοια πρόταση φέρνει στο προσκήνιο ενός προγράμματος μεταρρύθμισης την απάντηση στο ερώτημα ποια είναι η αποστολή του κράτους, ζήτημα που προσεγγίζεται στη συνέχεια. Συνοπτικά, θα μπορούσε να τονισθεί ότι η οργάνωση και η λειτουργία της Ελληνικής δημόσιας διοίκησης υπονομεύουν την ανάπτυξη, εμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Ενδεικτικά, ορισμένες από τις κρίσιμες διοικητικές παθολογίες είναι οι παρακάτω:
2.1.1) Αναποτελεσματικό Σύστημα Διοίκησης
Η αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα της Δημόσιας Διοίκησης καθορίζεται σε σημαντικό βαθμό από τη λειτουργία και τις δυνατότητες του συστήματος διοίκησης. Το υφιστάμενο σύστημα διοίκησης των δημοσίων υπηρεσιών δεν παρέχει πραγματική δυνατότητα άσκησης διοίκησης. Οι υφιστάμενοι περιορισμοί προκύπτουν κυρίως από το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η διαχείριση του προσωπικού. Οι Διοικήσεις των δημοσίων φορέων έχουν περιορισμένες δυνατότητες διαχείρισης θεμάτων που αφορούν στο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο καλούνται να διοικήσουν (προσλήψεις, μετακινήσεις, αξιολόγηση, επιβράβευση ή επιβολή ποινών, κλπ.), γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία προγραμματισμού και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και την απαξίωση της ίδιας της διοίκησης.
Πέραν των παραπάνω προβλημάτων, που σχετίζονται με το υφιστάμενο νομικό και κανονιστικό πλαίσιο, το σημερινό σύστημα διοίκησης εμφανίζει και αδυναμίες στην εφαρμογή των συγχρόνων μεθόδων και εργαλείων διοίκησης, τα οποία διασφαλίζουν την αποδοτική και αποτελεσματική λειτουργία του. Η έλλειψη τακτικού και μεθοδευμένου στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού αποτελεί χαρακτηριστική αδυναμία του υφιστάμενου συστήματος διοίκησης, καθώς δεν επιτρέπει τον καθορισμό συγκεκριμένων στόχων, τον προγραμματισμό των εργασιών και την ορθή κατανομή των διαθέσιμων πόρων, καθώς και τη αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του φορέα. Ο συνδυασμός των παραπάνω με την έλλειψη αξιόπιστων συστημάτων μέτρησης απόδοσης, επηρεάζει σημαντικά τη δυνατότητα του συστήματος διοίκησης των δημοσίων φορέων στη λήψη αποφάσεων και την πραγματοποίηση διορθωτικών ενεργειών για τη βελτίωση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας της λειτουργίας τους.
2.1.2) Δαιδαλώδες Νομικό και Κανονιστικό Πλαίσιο
Η σημερινή λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης είναι σημαντικά επιβαρημένη από ένα δαιδαλώδες νομικό και κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας, το οποίο καθορίζει σε αρκετές περιπτώσεις τόσο το γραφειοκρατικό χαρακτήρα της όσο και την αδυναμία εκσυγχρονισμού και προσαρμογής της σε αλλαγές. Η ύπαρξη μεγάλου αριθμού λεπτομερειακών νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων αφενός δυσχεραίνει την παρακολούθηση και εφαρμογή τους και αφετέρου δημιουργεί ένα πλαίσιο λειτουργίας προσανατολισμένο στους κανόνες (rule oriented) και όχι στα αποτελέσματα (result oriented). Με άλλα λόγια, το υφιστάμενο νομικό και κανονιστικό πλαίσιο είναι σε σημαντικό βαθμό υπεύθυνο και για τη διοικητική κουλτούρα που διέπει τη σημερινή λειτουργία του δημόσιου τομέα της χώρας.
Η ελλιπής κωδικοποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας αποτελεί τροχοπέδη στις όποιες προσπάθειες βελτίωσης της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, καθώς απαιτείται σημαντική προσπάθεια αφενός για την καταγραφή της και αφετέρου για την εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων από τη μεταβολή ή κατάργηση μέρους της. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει την εφαρμογή ριζικών μεταβολών και εισαγωγή καινοτομιών στον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης στο σύνολό της.
2.1.3) Υψηλό Κόστος Διοικητικής Λειτουργίας
Η υφιστάμενη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης χαρακτηρίζεται από περίπλοκες διαδικασίες. Τα αίτια του υψηλού κόστους και, κατά συνέπεια, της χαμηλής αποδοτικότητας των διαδικασιών της δημόσιας διοίκησης είναι πολλαπλά και προκύπτουν από:
· Κενά
· Επικαλύψεις
· Ανεπαρκή αξιοποίηση σύγχρονων μέσων
· Μη ορθολογική διαχείριση και σπατάλη πόρων
· Ασάφεια στόχων και σχεδιασμού
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά δημιουργούν σημαντική αδυναμία οριοθέτησης και περιγραφής αρμοδιοτήτων, ευθυγράμμισης των διαδικασιών με τους στόχους των δημοσίων υπηρεσιών, ανασχεδιασμού των διαδικασιών με επίκεντρο τον χρήστη των δημοσίων υπηρεσιών και αξιολόγηση λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.
2.1.4) Χαμηλή Ποιότητα Υπηρεσιών
Ένα χαρακτηριστικό της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης, όπως είναι οργανωμένη και λειτουργεί σήμερα, είναι η χαμηλή ποιότητα υπηρεσιών που παρέχει προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της χώρας. Τα βασικά αίτια που προσδιορίζουν την χαμηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι :
· Γραφειοκρατικές διαδικασίες
· Άσκοπες μετακινήσεις μεταξύ φορέων και υπηρεσιών
· Ελλιπής ενημέρωση
· Επικαλύψεις αρμοδιοτήτων
· Υψηλοί χρόνοι διεκπεραίωσης αιτημάτων
· Μη φιλική αντιμετώπιση
· Διαφθορά και αδιαφάνεια
2.1.5) Προβληματική Σχέση Πολίτη - Κράτους
Στη σημερινή εποχή ο πολίτης αντιμετωπίζει τη Δημόσια Διοίκηση με αρνητικά συναισθήματα, τα οποία θα διαιωνίζονται όσο δεν πραγματοποιούνται ριζικές μεταβολές του τρόπου λειτουργίας. Μεταβολές οι οποίες θα έπειθαν τον πολίτη για πραγματική μεταστροφή από το σημερινό γραφειοκρατικό μοντέλο λειτουργίας σε ένα μοντέλο το οποίο θα αφουγκράζεται και θα ικανοποιεί τις ανάγκες του. Η δημόσια διοίκηση, με τη μορφή που έχει και τις πρακτικές που ακολουθεί σήμερα, προκαλεί σκεπτικισμό και ανασφάλεια στον πολίτη - αποδέκτη των υπηρεσιών της. Τα συναισθήματα αυτά προκύπτουν από τα φαινόμενα αδιαφάνειας και διαφθοράς που μαστίζουν τη δημόσια διοίκηση καθώς και από το χαμηλό επίπεδο ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, το οποίο αναγκάζει τον πολίτη να ταλαιπωρείται και να χάνει χρόνο και χρήμα για να διεκπεραιώσει τις όποιες συναλλαγές έχει με το δημόσιο.
Πολλές από τις αδυναμίες που παρουσιάστηκαν είναι αλληλένδετες και σε αρκετές περιπτώσεις η επίλυση μίας από αυτές αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή επίλυση μιας άλλης.
3. Η φύση του προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ»:
Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης
Ο προσδιορισμός του κράτους με όρους οικονομικής ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης καθορίζει και τη φύση του προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» : Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης. Η αποσαφήνιση του προγράμματος ως προς τη φύση του δημιουργεί τους όρους σχεδιασμού των αναγκαίων υπο-προγραμμάτων, έργων και δράσεων όπως και τον τρόπο οργάνωσής του. Συνοπτικά τα στοιχεία της φύσης του προγράμματος αυτού είναι:
3.1) Ριζοσπαστική αναδιοργάνωση συναινετικού χαρακτήρα
Με το στοιχείο αυτό υιοθετείται μια μορφή αναδιοργάνωσης που δίνει έμφαση στην αντιμετώπιση των αιτιών και όχι των συμπτωμάτων παθολογίας. Η επανίδρυση της δημόσιας διοίκησης δεν αφορά το «φαίνεσθαι» των δημοσίων υπηρεσιών. Τέτοιες αλλαγές όταν προκρίνονται εξαντλούνται μέχρι του σημείου εξωραϊσμού των δημοσίων υπηρεσιών αφήνοντας ανέπαφα τα αίτια ή το «είναι» των δημοσίων υπηρεσιών. Έτσι, τέτοια μέτρα έχουν βραχυπρόθεσμο χαρακτήρα που μπορεί να αξιοποιούνται επικοινωνιακά αλλά δεν επαναδιατυπώνουν τους συστατικούς όρους λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών. Υπό την έννοια αυτή, θεμελιώδης προσδιοριστικός παράγοντας του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η διαμόρφωση μιας δέσμης μέτρων λειτουργικά αρθρωμένων, οργανικά αλληλοεξαρτώμενων δίχως επικαλύψεις που στοχεύουν στην στρατηγικού χαρακτήρα μεταρρύθμιση των δημοσίων υπηρεσιών.
3.2) Εφαρμοσμένη πολιτική διοικητικής μεταρρύθμισης
Το δεύτερο συστατικό στοιχείο του προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» : Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης είναι αυτό της διαμόρφωσης εφαρμοσμένων δημοσίων πολιτικών. Υπό την έννοια αυτή η διαχείριση του προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» : Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης δεν έχει μελετητικό χαρακτήρα. Απεναντίας, έχει κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, περιεχόμενο (μέτρα, δράσεις) απτού και εφαρμοσμένου χαρακτήρα. Ένα πρόγραμμα στην παρούσα ιστορική συγκυρία έχει ουσιαστικό νόημα όταν παράγει αποτελέσματα, όταν συμβάλλει στη διαχείριση των παθολογιών που έχουν μάλλον καταστεί ενδημικής φύσης στην περίπτωση της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Το στοιχείο αυτό, της εφαρμοσμένης δράσης συνιστά και την «ποιοτική διαφορά» από προηγούμενα προγράμματα μεταρρύθμισης.
3.3) Εργαλειακή – Επιχειρησιακή διοικητική μεταρρύθμιση
Συναφές με τα δύο παραπάνω συστατικά στοιχεία είναι και αυτό της εργαλειακής – επιχειρησιακής προσέγγισης των προς διαχείριση παθολογιών. Με τον όρο αυτό επιδιώκεται η –διαμόρφωση απαντήσεων λειτουργικής υπόστασης, ούτως ώστε το διοικητικό σύστημα να αποκτήσει την επιχειρησιακή ικανότητα δράσης που φαίνεται ότι δεν έχει αναπτύξει την περίοδο αυτή. Επομένως, τα μέτρα ή τα έργα θα πρέπει να διακρίνονται από τη λογική της λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών ως επιχειρήσεις, αλλά που δεν νοούνται θεσμικά ως τέτοιες.
4. Το Όραμα της Επανίδρυσης :
ΚΡΑΤΟΣ – ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟ
Ο αποκαλούμενος δημόσιος τομέας στην Ελλάδα αποτελεί ένα τεράστιο σε όγκο, κόστος, νομικές ρυθμίσεις και προσωπικό πολιτικό οργανωτικό μόρφωμα περιορισμένης παραγωγικότητας. Η ετερόκλιτη φύση του σε συνδυασμό με την απουσία ορθολογικής οργάνωσης έχουν οδηγήσει στη διαμόρφωση ενός δαιδαλώδους δημόσιου τομέα κατά κανόνα αντιπαραγωγικού. Το σημερινό κράτος-δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα, όπως διαμορφώθηκε ιστορικά, λειτουργεί τόσο ως «πλοηγός» όσο και ως «κωπηλάτης» της οικονομίας σε αντίθεση με την παγκόσμια πραγματικότητα που προσδιορίζεται από ένα κράτος - στρατηγείο, ένα κράτος που σχεδιάζει δημόσιες πολιτικές, δημιουργώντας όλες εκείνες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την οικονομική ευημερία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Οι δύο θεμελιώδεις συνιστώσες της αποστολής του κράτους είναι επομένως: α) η κοινωνική δικαιοσύνη και β) η οικονομική ευημερία. Αυτό το δίπτυχο καθορίζει τη στρατηγική αναμόρφωσης της Ελληνικής δημόσιας διοίκησης και εκφράζεται επιχειρησιακά μέσω της επανίδρυσής της. Επομένως, το ζητούμενο είναι η σχεδίαση και η οργάνωση δημοσίων πολιτικών που αποσκοπούν στη επανίδρυση της δημόσιας διοίκησης και αυτό είναι το νόημα και το περιεχόμενο του προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ- Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης». Έτσι, στη συνέχεια αναλύεται συνοπτικά ποια φύση έχει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, σε ποια υποπρογράμματα υποδιαιρείται όπως επίσης γίνεται αναφορά και στα επιμέρους μέτρα και δράσεις κάθε υποπρογράμματος. Με τον τρόπο αυτό η πρόταση της επανίδρυσης δομείται επιχειρησιακά, έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα εφαρμογής προσδιορίζοντας με σαφήνεια την στρατηγική κατεύθυνση της μεταρρύθμισης.
5. Η Αποστολή του ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. και η Επανίδρυση της
Δημόσιας Διοίκησης
Το Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης προήλθε από τη συγχώνευση του πρώην Υπουργείου Προεδρίας της Κυβέρνησης και του πρώην Υπουργείου Εσωτερικών (Π.Δ. 373/1995). Οι αρμοδιότητες καθώς και η δομή του Υπουργείου είναι οργανωμένες γύρω από τρεις κύριους άξονες/ θεματικές περιοχές:
1. Θέματα Δημόσιας Διοίκησης (δομή και λειτουργία δημοσίων υπηρεσιών).
2. Θέματα Ισότητας.
3. Θέματα Πολιτικής Προστασίας.
Επιπλέον, πέραν των παραπάνω θεματικών περιοχών, στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης άπτονται και αρμοδιότητες που αφορούν στο Εθνικό Τυπογραφείο και στο Σώμα Επιθεωρητών- Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) καθώς και στο Συνήγορο του Πολίτη.
Στη συνέχεια παρουσιάζονται μερικές ενδεικτικές αρμοδιότητες του Υπουργείου, οι οποίες εντάσσονται στις παραπάνω θεματικές περιοχές:
Ø ορθολογική οργάνωση, λειτουργία και συντονισμός των φορέων του δημόσιου τομέα
Ø εκδημοκρατισμός και εκσυγχρονισμός της οργανωτικής δομής και λειτουργίας του δημοσίου τομέα
Ø αναβάθμιση του προσωπικού της δημόσιας διοίκησης
Ø προαγωγή και υποστήριξη θεσμών διοικητικής αποκέντρωσης (Αυτοδιοίκηση Α΄ και Β' βαθμού)
Ø υλοποίηση, εποπτεία και έλεγχο της εφαρμογής πολιτικών που αφορούν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες πληθυσμού
Ø εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής για την ανάπτυξη τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στο δημόσιο τομέα
Ø εξασφάλιση πρόληψης, ενημέρωσης και αντιμετώπισης των φυσικών, τεχνολογικών ή άλλων καταστροφών.
Ø προώθηση και πραγματοποίηση νομικής και ουσιαστικής εξίσωσης των δύο φύλων.
Συνοψίζοντας τις παραπάνω αρμοδιότητες, η αποστολή του ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. μπορεί να εκφραστεί σε μια φράση ως εξής:
Η εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής σε θέματα ορθολογικής οργάνωσης, λειτουργίας και στελέχωσης του δημόσιου τομέα για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους πολίτες και τις επιχειρήσεις
 |
Όπως προκύπτει από την παραπάνω αποστολή του, το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. αποτελεί τον πρωταρχικό φορέα υλοποίησης της Νέας Κυβερνητικής Πολιτικής για τη Δημόσια Διοίκηση. Η πολιτική αυτή προέρχεται από την αναγκαιότητα αντιμετώπισης των προβλημάτων που παρουσιάζει σήμερα η Δημόσια Διοίκηση (βλέπε ενότητα 2) και επηρεάζεται από τις διεθνείς τάσεις και πρακτικές που εφαρμόζονται από τα υπόλοιπα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλέπε ενότητα 3). Η Νέα Κυβερνητική Πολιτική προσανατολίζεται στην Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης. Ο όρος «Επανίδρυση» αφορά στην ολοκληρωμένη και ριζική αναμόρφωση και μεταρρύθμιση του συνόλου σχεδόν των συστατικών μερών και αρμοδιοτήτων της Δημόσιας Διοίκησης και συγκεκριμένα:
® Των λειτουργιών και του τρόπου παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις (χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας, εναλλακτικά κανάλια παροχής υπηρεσιών, διαλειτουργικότητα υπηρεσιών, κλπ)
® Των οργανωτικών δομών των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης (Κεντρική Διοίκηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση)
® Των σχετικών νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων
® Των Συστημάτων Διοίκησης
® Των Συστημάτων Διαχείρισης του προσωπικού
® Τον αποκεντρωτικό χαρακτήρα των παραπάνω μεταρρυθμίσεων, προκειμένου οι περιφέρειες και οι τοπικές διοικήσεις να ενδυναμώσουν το ρόλο τους στη νέα διακυβέρνηση.
6. Οι στρατηγικοί σκοποί του Προγράμματος «Πολιτεία» :
Η ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Η Νέα Διακυβέρνηση, που θα προκύψει από την επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης, προωθεί τις παρακάτω αξίες, οι οποίες θα πρέπει διέπουν τη λειτουργία της:
1. ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Η διαφάνεια στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Μέχρι σήμερα οι προσπάθειες για τη διασφάλισή της γίνονταν μέσα από τη δημιουργία ανεξάρτητων και υπεύθυνων μηχανισμών ελέγχου όλων των εσωτερικών διαδικασιών και την επιβολή κυρώσεων στους παραβάτες. Ένας δραστικός τρόπος για τον ως άνω στόχο είναι η ανάπτυξη των ηλεκτρονικών συναλλαγών μεταξύ πολιτών και δημόσιας διοίκησης.
2. ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΤΗΤΑ
Η συμμετοχικότητα, ως αξία της Νέας Διακυβέρνησης, αφορά στην προώθηση της διοικητικής μεταρρύθμισης μέσω επικοινωνιακών και συμμετοχικών διαδικασιών που θα εξασφαλίζουν τη διαφάνεια στις επιλογές και προτεραιότητες της Δημόσιας Διοίκησης με την αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας, προς την κατεύθυνση της προώθησης της Ηλεκτρονικής Δημοκρατίας.
3. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Η αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχονται στους πολίτες και τις επιχειρήσεις αποτελεί βασική μέριμνα της Νέας Διακυβέρνησης. Η αναβάθμιση αυτή θα προέλθει μέσα από την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών, την αναβάθμιση του ρόλου των Κ.Ε.Π. σε «υπηρεσίες μια στάσης», αλλά και ως αποτέλεσμα της γενικότερης μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης.
4. ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ
Στους στόχους και στις αξίες της Νέας Διακυβέρνησης περιλαμβάνεται και η καλλιέργεια σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ του πολίτη και του κράτους και των θεσμών που αυτό πρεσβεύει, ως βασική προϋπόθεση για την επιτυχή επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης.
5. ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΙΣΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
Η αρχή της αξιοκρατίας, αναφέρεται τόσο στην παροχή ίσων ευκαιριών σε όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως φύλου και σωματικών ικανοτήτων, όσο και στην επιλογή, αμοιβή, εκπαίδευση, αξιολόγηση και επιβράβευση των υπαλλήλων της Δημόσιας Διοίκησης με βάση την απόδοσή τους.
6. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η αξία της αποτελεσματικότητας αφορά σε μια νέα φιλοσοφία διοίκησης, προσανατολισμένη στο συστηματικό προγραμματισμό, στο στρατηγικό σχεδιασμό και στοχοθέτηση, καθώς και στην καθιέρωση και εφαρμογή δεικτών και κριτηρίων μέτρησης της επίδοσης της Δημόσιας Διοίκησης σε όλους τους τομείς λειτουργίας της.
7. ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ
Η αξία της αποκέντρωσης συνίσταται στην ενδυνάμωση του θεσμού της αυτοδιοίκησης, στην εξυπηρέτηση του πολίτη στο πλησιέστερο προς αυτόν επίπεδο, στη διασφάλιση της ισορροπημένης εθνικής ανάπτυξης, καθώς και στην ορθολογική οργάνωση των περιφερειακών υπηρεσιών του κράτους.
8. Η ανάπτυξη διοικητικών υπηρεσιών βασισμένων στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) που θα βρίσκονται στη διάθεση όλων των πολιτών χωρίς αποκλεισμούς.
9. Η θεσμική προετοιμασία για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση
10. Η ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης για να λειτουργεί αποτελεσματικά στο νέο μοντέλο διοίκησης και
11. Η μεταστροφή του εσωστρεφούς διοικητικού περιβάλλοντος σε ένα σύγχρονο περιβάλλον, που διέπεται από εξωστρέφεια και μετατοπίζει τον προσανατολισμό του προς την κοινωνία και τον πολίτη (πολιτοκεντρική προσέγγιση).
7. Διάρθρωση του Προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ»:
Η ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Για την επίτευξη της αποστολής, του οράματος και των στρατηγικών στόχων του Προγράμματος ΠΟΛΙΤΕΙΑ, προτείνεται η υλοποίηση δράσεων σε έξι Υποπρογράμματα, ενώ θα παρασχεθεί και Τεχνική Βοήθεια στο πλαίσιο ενός εβδόμου.
Όπως εμφανίζεται και στο παραπάνω σχήμα, τα Υποπρογράμματα του Προγράμματος ΠΟΛΙΤΕΙΑ είναι τα ακόλουθα:
1. Εξυπηρέτηση Πολιτών & Επιχειρήσεων
Περιλαμβάνονται δράσεις που οδηγούν άμεσα στην καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη και των επιχειρήσεων.
2. Νέα Συστήματα Οργάνωσης & Διοίκησης
Περιλαμβάνονται δράσεις οργανωτικού και διοικητικής μεταρρύθμισης
3. Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση
Περιλαμβάνονται δράσεις αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών.
4. Ενδυνάμωση Ανθρώπινου Δυναμικού
Περιλαμβάνονται όλες οι δράσεις που εστιάζουν στο ανθρώπινο δυναμικό και που μπορούν να οδηγήσουν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητάς του.
5. Διαφάνεια & Αξίες Χρηστής Διακυβέρνησης
Περιλαμβάνονται δράσεις που προωθούν τη διαφάνεια και τη χρηστή διακυβέρνηση.
6. Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών
Περιλαμβάνονται δράσεις που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών που μπορεί να πλήξουν τη χώρα.
7. Τεχνική Βοήθεια
Περιλαμβάνεται η διάθεση Τεχνικής Βοήθεια προς το ΥΠΕΣΔΔΑ και κάθε άλλο φορέα που συμμετέχει στο Πρόγραμμα Πολιτεία, καθώς και η υλοποίηση όλων εκείνων των δράσεων που απαιτούνται για τη διοίκηση του Προγράμματος.
1) Υποπρόγραμμα 1 : Εξυπηρέτηση Πολιτών και Επιχειρήσεων
Σκοπός:
Σκοπός του παρόντος Υποπρογράμματος 1 είναι η δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων μεταστροφής από το σημερινό μοντέλο λειτουργίας σε ένα μοντέλο το οποίο θα αφουγκράζεται και θα ικανοποιεί τις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων και θα αποκαταστήσει τις σχέσεις κράτους - πολιτών δημιουργώντας ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης.
Αναλυτικά οι επιμέρους στόχοι του Υποπρογράμματος 1 του Προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» είναι οι παρακάτω:
· Βελτίωση του επιπέδου των υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων (ταχύτερες, απλούστερες, φιλικότερες υπηρεσίες). Προώθηση και παρουσίαση των παρεχόμενων υπηρεσιών με όρους αντιστοίχους των γεγονότων ζωής των πολιτών και των επιχειρηματικών συμβάντων των επιχειρήσεων και όχι με βάση των οργανωτικό μοντέλο των υπηρεσιών και των αρμοδιοτήτων.
· Αποκατάσταση της σχέσης κράτους- πολίτη
· Ενίσχυση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης
· Ενίσχυση της ισότητας και της αμεροληψίας στην αντιμετώπιση των πολιτών αλλά και η διεύρυνση της πληροφόρησης και εξυπηρέτησης αυτών σε θέματα Ισότητας των Φύλων.
Το Υποπρόγραμμα 1 «Εξυπηρέτηση Πολιτών και Επιχειρήσεων» περιλαμβάνει τέσσερα (4) μέτρα, τα οποία έχουν σαν επίκεντρο τις ανάγκες των πολιτών, λαμβάνοντας όμως υπόψη τη διαφορετικότητα αυτών. Τα μέτρα του υποπρογράμματος εξειδικεύονται παρακάτω ως εξής:
1.1) Aνάπτυξη και ενίσχυση των υπηρεσιών μιας στάσης
Σκοπός:
Για να αφουγκράζεται η δημόσια διοίκηση τις ανάγκες των πολιτών θα πρέπει να διαθέτει πολλαπλά κανάλια επικοινωνίας με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν το δικαίωμα της επιλογής του τρόπου που θα προσεγγίσουν τη διοίκηση. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θα έρχονται σε επαφή με εξειδικευμένους συμβούλους (δημόσιους υπαλλήλους) που είναι σε θέση αφενός να του δώσουν έγκυρη πληροφόρηση και αφετέρου να είναι σε θέση να δρομολογήσουν τις όποιες απαιτούμενες διοικητικές διαδικασίες απαιτούνται για την εξυπηρέτηση τους.
Η επαφή των πολιτών και των επιχειρήσεων με τη διοίκηση πρέπει να είναι προσωποποιημένη ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις με ποιον επικοινωνούν για τη παρακολούθηση της εξέλιξης της υπόθεσής τους.
Για την επίτευξη αυτής της απαίτησης, κομβικό σημείο είναι η ύπαρξη υπηρεσιών μιας στάσης, δηλαδή υπηρεσιών που επιτρέπουν την εξυπηρέτηση του πολίτη και τη διεκπεραίωση πολύπλοκων διοικητικών διαδικασιών από έναν υπάλληλο (σε σημείο πρόσβασης που επιλέγει ο πολίτης) έστω και αν οι διαδικασίες αυτές εμπλέκουν περισσότερους από έναν δημόσιους φορείς.
Το μέτρο αυτό έχει ως σκοπό την ενίσχυση και ενδυνάμωση των υπηρεσιών μιας στάσης μέσα από πολλαπλά κανάλια επικοινωνίας με τον πολίτη.
Περιγραφή Δράσεων
Ο σκοπός του παραπάνω μέτρου εξειδικεύεται σε δράσεις που ενισχύουν και αναπτύσσουν τις υπηρεσίες μιας στάσης. Έτσι ενισχύονται οι υπηρεσίες μιας στάσης που παρέχονται μέσω των ΚΕΠ, αναπτύσσονται υπηρεσίες μιας στάσης απευθείας στις δημόσιες υπηρεσίες αλλά και μέσω άλλων καναλιών επικοινωνίας π.χ. τηλέφωνο, διαδίκτυο. Χαρακτηριστικές κατηγορίες τέτοιων δράσεων είναι οι παρακάτω:
· Ανάπτυξη υπηρεσιών αυτόματης εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων (Self service) και αφορούν υπηρεσίες που δεν απαιτούν τη παρέμβαση ανθρώπινου παράγοντα από την πλευρά της διοίκησης.
· Βελτίωση και ανάπτυξη υπηρεσιών τηλεφωνικής εξυπηρέτησης και πληροφόρησης όπου θα δίνεται η δυνατότητα επικοινωνίας και εξυπηρέτησης των πολιτών από τη διοίκηση μέσω παραδοσιακών τηλεφωνικών συσκευών.
· Βελτίωση και ανάπτυξη υπηρεσιών από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Τα Κ.Ε.Π. αποτελούν ένα σύγχρονο δίκτυο διανομής διοικητικών πληροφοριών, και υπηρεσιών. Επιπλέον τα Κ.Ε.Π. μπορούν να είναι δυνητικά το σημείο επαφής του πολίτη για το σύνολο των συναλλαγών του με τη Δημόσια Διοίκηση.
· Ανάπτυξη υπηρεσιών μιας στάσης παρεχόμενες από Δημόσιες Υπηρεσίες (Αρχές) (Ολοκληρωμένες συναλλαγές). Με τις ολοκληρωμένες συναλλαγές ο πολίτης και οι επιχειρήσεις θα μπορούν να εξυπηρετούνται πλήρως από τη δημόσια υπηρεσία που έχει την αρμοδιότητα για την έκδοση της τελικής διοικητικής πράξης – υπηρεσίας χωρίς να απαιτείται η προσέλευση τους σε άλλες εμπλεκόμενες δημόσιες υπηρεσίες.
1.2) Εξυπηρέτηση Ειδικών Ομάδων Πολιτών
Σκοπός:
Η Δημόσια Διοίκηση επιτελεί ιδιαίτερο έργο το οποίο αφορά υπηρεσίες και διαχείριση ζητημάτων που απασχολούν ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού, δηλαδή ομάδες που για δεδομένα αίτια δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με τους λοιπούς πολίτες. Τέτοιες ομάδες είναι τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες καθώς και ειδικές ομάδες πληθυσμού που έχουν ενδεχομένως προβλήματα με την ελληνική γλώσσα (π.χ. οικονομικοί μετανάστες, παλιννοστούντες και οι roma).
Το μέτρο της εξυπηρέτησης ειδικών ομάδων Πολιτών εστιάζεται κατά κύριο λόγω σε θέματα όπως η καλύτερη εξυπηρέτησή τους από τις δημόσιες υπηρεσίες, οι ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στην πληροφόρηση και η συμμετοχή τους στα κοινά. Συνεπώς μέσα από τις δράσεις αυτού του μέτρου επιδιώκεται η ενίσχυση της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης με όρους δημοκρατίας, ισότητας και ίσων ευκαιριών για το σύνολο του πληθυσμού καθώς και η επίλυση προβλημάτων που απασχολούν ευαίσθητες ομάδες πολιτών.
Περιγραφή Δράσεων
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, το παρόν μέτρο περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες δράσεων:
· Ειδικές δράσεις για ΑΜΕΑ που επιλύουν καθημερινά προβλήματα που συναντούν τα άτομα με ειδικές ανάγκες όπως π.χ. προσβασιμότητας των ΑΜΕΑ στα Δημόσια κτίρια, διασφάλιση της συμμετοχής τους στα κοινά, επιπρόσθετη βοήθεια για τις συναλλαγές τους με τη διοίκηση καθώς και εξασφάλιση της ηλεκτρονικής τους πρόσβασης στο σύνολο των υπηρεσιών που προσφέρονται μέσω του διαδικτύου.
· Ειδικές δράσεις για roma, οικονομικούς μετανάστες, παλιννοστούντες. Στην παρούσα κατηγορία δράσεων εντάσσονται ενέργειες που συμβάλουν στη διευθέτηση καθημερινών ζητημάτων των παραπάνω ομάδων πληθυσμού. Οι ενέργειες αυτές μπορούν να υλοποιηθούν είτε σε τοπικό επίπεδο είτε σε κεντρικό επίπεδο ανά τομέα πολιτικής (π.χ. συναλλαγές των ομάδων αυτών με τη Δημόσια Διοίκηση για θέματα υγείας, παιδείας, κλπ). Επιπλέον, η συγκεκριμένη κατηγορία δράσεων περιλαμβάνει ενέργειες που θα συμβάλλουν στην κοινωνική ένταξη τους σε όλους τους τομείς της καθημερινής Δημόσιας Ζωής, όπως διοίκηση, συστήματα λήψης αποφάσεων, κλπ.
1.3) Άρση Διοικητικών Εμποδίων (Cut Red Tape) και ανασχεδιασμός
διοικητικών διαδικασιών
Σκοπός:
Η θέσπιση νόμων και κανονισμών καθώς και ο σχεδιασμός και η διάθεση υπηρεσιών προς τους πολίτες πραγματοποιείται κάθε φορά για να καλύψει πραγματικές τρέχουσες ή μελλοντικές ανάγκες. Το γεγονός αυτό καταστεί απαραίτητη την ανάγκη επανεξέτασης σε τακτά χρονικά διαστήματα της αναγκαιότητας ορισμένων υφιστάμενων κανόνων, πρακτικών και υπηρεσιών λαμβάνοντας υπόψη τα σύγχρονα δεδομένα αλλά και την εξέλιξη της τεχνολογίας.
Σκοπός του παρόντος μέτρου είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας τόσο των εσωτερικών λειτουργιών των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης όσο και των παρεχόμενων υπηρεσιών της προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Ειδικότερα οι επιμέρους στόχοι του μέτρου είναι οι παρακάτω:
· Εξάλειψη περιττών διοικητικών και νομικών περιορισμών καθώς και η μεθόδευση της κατάργησής τους
· Η απλοποίηση των ακολουθούμενων ενεργειών στην πορεία διεκπεραίωσης των διοικητικών υποθέσεων
· Ο εκσυγχρονισμός και η απλοποίηση των χρησιμοποιούμενων διοικητικών εντύπων
· Η καλύτερη ταχύτερη και οικονομικότερη εξυπηρέτηση του πολίτη μέσω της αποδοτικότερης λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.
Περιγραφή Δράσεων
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων είναι απαραίτητη η καταγραφή, αξιολόγηση και τροποποίηση των υφιστάμενων λειτουργιών της Δημόσιας Διοίκησης καθώς και του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου που τις πλαισιώνουν. Ενδεικτικές κατηγορίες δράσεων που συμβάλουν στη σε αυτό είναι οι παρακάτω:
· Δραστική μείωση της πολυνομίας. Στο πλαίσιο της παρούσας Δράσης περιλαμβάνονται ενέργειες που αφορούν στην κωδικοποίηση του ισχύοντος νομικού και κανονιστικού πλαισίου που διέπει επιλεγμένες λειτουργίες των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης, την διευθέτηση αλληλοεπικαλύψεων καθώς και την εκτίμηση των πιθανών αποτελεσμάτων από την μεταβολή, ενοποίηση ή κατάργηση αυτών.
· Περιορισμός των συναρμοδιοτήτων. Εδώ ανήκουν ενέργειες που αφορούν στον περιορισμό των συναρμοδιοτήτων σε επιλεγμένες λειτουργίες των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης και την εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων από την μεταβολή ή κατάργηση μέρους του. Από τις παραπάνω ενέργειες θα προκύψουν αλλαγές που αφορούν θέματα ελέγχων, εγκρίσεων, εξουσιοδοτήσεων, κλπ
· Κατάργηση έκδοσης Δικαιολογητικών. Με τις ενέργειες που ανήκουν σε αυτή τη κατηγορία δράσεων θα εξετάζεται η σκοπιμότητα των διοικητικών συναλλαγών με στόχο τον εντοπισμό και τροποποίηση των δικαιολογητικών που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες. Επιπλέον θα επιδιωχθεί η κατάργηση έκδοσης δικαιολογητικών που περιέχουν πληροφορίες που είτε δεν κρίνονται πλέον αναγκαίες, είτε διότι υπάρχουν άλλοι σύγχρονοι τρόποι ανταλλαγής των συγκεκριμένων πληροφοριών.
· Ανασχεδιασμός διοικητικών διαδικασιών. Η συγκεκριμένη κατηγορία δράσης στοχεύει στην εφαρμογή μεθοδολογιών και εργαλείων ανασχεδιασμού και απλούστευσης διαδικασιών με βάση ενιαία κριτήρια. Επιπλέον σε αυτή τη κατηγορία δράσεων θα συμπεριλαμβάνονται ειδικές ενέργειες για την ομαλή μετάβαση στην απλούστευση διαδικασιών όπως π.χ η ενημέρωση των πολιτών και των υπαλλήλων, ο μηχανισμός παρακολούθησης των αποτελεσμάτων, η διαχείριση τυχόν επιπτώσεων κλπ.
2) Υποπρόγραμμα 2 : Νέα Συστήματα Οργάνωσης και Διοίκησης
Δημοσίων Υπηρεσιών
Σκοπός
Το υποπρόγραμμα 2 αποσκοπεί στην ενίσχυση της στρατηγικής δράσης των δημοσίων οργανώσεων υλοποιώντας προκαθορισμένους στόχους που εκφράζουν ανάγκες πολιτών. Επιπρόσθετα, με δέσμη συγκεκριμένων μέτρων και δράσεων αναβαθμίζεται η ποιότητα των παρεχομένων προς τους πολίτες αγαθών και υπηρεσιών συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην αναδιαμόρφωση των σχέσεων των πολιτών με το κράτος και τις δημόσιες υπηρεσίες. Επομένως, πρόκειται για το υποπρόγραμμα που αναφέρεται στην μετεξέλιξη των πάσης φύσεως δημοσίων οργανώσεων από συστήματα εσωστρεφούς λειτουργίας και αναπαραγωγής των υφισταμένων αξιών, λειτουργιών και δομών σε συστήματα διοίκησης εξωστρεφούς προσανατολισμού και δράσης. Το υποπρόγραμμα αυτό θεμελιώνεται αξιωματικά στη θεώρηση και κατανόηση των δημοσίων οργανώσεων σε συστήματα ανοικτής διοίκησης που χαρακτηρίζονται από τις αρχές :
- της προσαρμογής στο περιβάλλον λειτουργίας τους
- της ανταπόκρισης στις ανάγκες των πολιτών με όρους αποτελεσματικότητας , ποιότητας και ισότητας
- της διαρκούς μάθησης
Το υποπρόγραμμα 2 διαιρείται λειτουργικά σε μέτρα που άπτονται της λογικής σχεδιασμού δημοσίων οργανώσεων προσανατολισμένων στην επίτευξη αποτελεσμάτων και στην ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών βάσει των συστατικών αρχών της διοίκησης ολικής ποιότητας. Ειδικότερα η αναλυτική διαφοροποίηση των μέτρων του υποπρογράμματος είναι η εξής :
2.1) Αναδιοργάνωση Κεντρικής Διοίκησης
Σκοπός:
Το συγκεκριμένο μέτρο αναφέρεται στην μετεξέλιξη της κεντρικής διοίκησης σε στρατηγείο σχεδιασμού δημοσίων πολιτικών για το σύνολο των πεδίων ευθύνης που λειτουργικά και οργανωτικά το κράτος έχει ως αποστολή. Το μέτρο αυτό στοχεύει επιχειρησιακά εντασσόμενο στο παρόν υποπρόγραμμα στην οργάνωση των υπουργείων σε στρατηγεία, σε δομές επιτελικής διοίκησης, στρατηγικής δράσης. Έτσι τα Υπουργεία θα λειτουργούν ως θεσμοί διαμόρφωσης και ανάπτυξης δημοσίων πολιτικών και όχι ως δομές παροχής αγαθών συνθήκη που τα καθιστά γραφειοκρατικά συστήματα που ρέπουν προς την εκτελεστικότητα. Τα Υπουργεία ανασχεδιάζονται στρατηγικά, μετεξελίσσονται σε οργανωτικά σχήματα «πλοήγησης» και όχι «κωπηλασίας» του «σχεδιασμού» και όχι της «εκτέλεσης» των ανεπαρκών διαθέσιμων πόρων.
Περιγραφή Δράσεων
Η ανωτέρω οριοθέτηση του σκοπού του πρώτου μέτρου του τρίτου υποπρογράμματος προσδιορίζει ως ένα βαθμό και το εύρος , τη φύση και το περιεχόμενο των δράσεων που επιχειρησιακά μπορούν να χρηματοδοτηθούν και να θέσουν σε εφαρμογή το παρόν μέτρο.
Ειδικότερα, τέτοιες δράσεις μπορεί να είναι όσες :
· αφορούν τη λειτουργική αναδιοργάνωση των υφισταμένων υπουργικών δομών, την ενίσχυση της στρατηγικής δράσης του ενδοϋπηρεσιακού συντονισμού .
· αναφέρονται στην απάλειψη των επικαλύψεων, στον περιορισμό των συναρμοδιοτήτων
· καλύπτουν θέματα διοργανωτικής φύσης και ενίσχυσης των οριζόντιων σχέσεων συνεργασίας μεταξύ των θεωρούμενων θεσμών/δομών (υπουργείων διοίκησης )
· καλύπτουν τη διαμόρφωση απέριττων –λιτών –ευέλικτων δομών
2.2) Ανασυγκρότηση της Αποκέντρωσης (περιφέρεια )
Σκοπός :
Η στρατηγική ανασυγκρότηση του θεσμού της περιφέρειας αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για το υποπρόγραμμα 2 και γενικότερα για το πρόγραμμα ΠΟΛΙΤΕΙΑ: Επανίδρυση της δημόσιας διοίκησης που επιδιώκει να την καταστήσει δομή περιφερειακής ανάπτυξης. Στην ιστορική περίοδο της Ευρώπης των Περιφερειών, η αποκεντρωτική διάρθρωση της Ελληνική δημόσιας διοίκησης στοχεύει στην υπέρβαση των περιφερειακών ανισοτήτων και στην προώθηση της ισόρροπης εθνικής ανάπτυξης κατά μήκος και κατά πλάτος της χώρας . Το θεσμικό –και οργανωτικό οικοδόμημα της Αποκέντρωσης μεταμορφώνεται σε ένα δίκτυο δομών εναρμονισμένης δράσης συνεργατικής λειτουργίας και συντονισμένης συμπεριφοράς με τις κεντρικές υπηρεσίες και τις αναδιοικούμενες δομές ώστε να καθίσταται δυνατή η καλύτερη δυνατή παροχή αγαθών και υπηρεσιών στην κοινωνία των πολιτών και στην οικονομία της αγοράς .
Περιγραφή δράσεων :
Η σύνθετη φύση του προαναφερθέντος σκοπού καθιστά επιβεβλημένη την ανάλογη διάρθρωση των δράσεων οι οποίες μπορεί να καλύπτουν τόσο θεσμικής όσο και οργανωτικής δομικής υπόστασης ζητήματα, αλλά και λειτουργικά και αξιολόγησης των ασκούμενων πολιτικών περιφερειακής ανάπτυξης και σύγκλισης προς τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά δεδομένα σε εύλογο χρονικό διάστημα . Ειδικότερα σε δράσεις όπως :
- όσες διερευνούν, καταγραφούν, ταξινομούν και αξιολογούν τις υφιστάμενες θεσμικού επιπέδου παθολογίες και αδυναμίες και προτείνουν εφαρμόσιμες «λύσεις» ή και επαρκώς τεκμηριωμένες προτάσεις κεφαλοποίησης των υφιστάμενων αρμοδιοτήτων
- όσες αναφέρονται σε δομικού χαρακτήρα ανασχεδιασμούς τόσο σε μακρο-οργανωτικό επίπεδο όσο και μικρο-οργανωτικό
- όσες προτείνουν εφαρμόσιμες ενέργειες ή έργα ενίσχυσης της συντονισμένης λειτουργίας των περιφερειών τόσο ενδοπεριφερειακά όσο και διαπεριφερειακά
- όσες αναφέρονται σε μορφές διαπεριφερειακής δικτύωσης μπορούν να λειτουργήσουν ως ιμάντες και εργαλεία υλοποίησης των επιδιώξεων του συγκεκριμένου μέτρου
2.3) Διάκριση μεταξύ των επιτελικών από εκτελεστικών αρμοδιοτήτων
Σκοπός :
Η αποσαφήνιση με θεσμικούς και επιχειρησιακούς όρους των ορίων μεταξύ επιτελικών και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων και η οργάνωσή τους ανάλογα εγγράφεται ως επιμέρους αναλυτικός σκοπός του υποπρογράμματος 2. Απώτερη επιδίωξη μέσω του μέτρου αυτού είναι η ενδυνάμωση των αποκεντρωμένων δομών διοίκησης και των θεσμών αυτοδιοίκησης λαμβάνοντας υπόψη τις ισχύουσες κανονιστικές παραμέτρους. Ουσιαστικά το μέτρο αυτό σκοπεύει στην ισόρροπη διαφοροποίηση μεταξύ επιτελικών και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων / λειτουργιών και η αντιστοίχιση τους ως προς την άσκησή τους στο «βέλτιστο» διοικητικό επίπεδο και πάντως κατά το δυνατό εγγύτερα στο πολίτη.
Περιγραφή δράσεων
Στο μέτρο 2.3 δράσεις που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν με στόχο την εφαρμογή του και επίτευξη του προσδιορισμένου ανωτέρου σκοπού είναι :
- αναλυτικής καταγραφής υφιστάμενων ασκούμενων αρμοδιοτήτων και διάκρισης τους
- προσδιορισμού θεσμικών όρων ανακατανομής τους
- καθορισμού τρόπων άσκησης και οργάνωσής τους
- σχεδιασμού μηχανισμών διαρκούς παρακολούθησης και αξιολόγησης τους
- και διαμόρφωση μηχανισμών διάχυσή τους
2.4) Καθιέρωση συστημάτων ISO
Σκοπός :
Η λειτουργία των σύγχρονων δομών διοίκησης ,είναι συνυφασμένη με την πιστοποίηση βάσει εγκύρων , αξιόπιστων και διεθνώς αποδεκτών προτύπων και προδιαγραφών. Το μέτρο αυτό στοχεύει στην συστηματική εισαγωγή των προτύπων I.S.O στην Ελληνική δημόσια διοίκηση ούτως ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα των διοικητικών διαδικασιών, ο έλεγχος της συμμόρφωσης στα προδιαγεγραμμένα πρότυπα και η αξιολόγηση της λειτουργικότητας των διαδικασιών διοίκησης βάσει των προδιαγραφών .
Περιγραφή δράσεων
Στο προαναφερθέν μέτρο εντάσσονται δράσεις όπως :
- μελέτες σκοπιμότητας εισαγωγής I.S.O
- προετοιμασίας και καθιέρωση I.S.O
- σύνταξη και έκδοση εγχειριδίων I.S.O
- επιμορφωτικά προγράμματα
- ενημερωτικές ημερίδες
- επιθεωρήσεις πιστοποίησης
- απόκτησης τεχνογνωσίας μέσω διεθνών συναντήσεων και ανταλλαγών-πρόσκληση διεθνών εμπειρογνωμόνων αξιολόγησης του τρόπου λειτουργίας κα διαχείρισης του συστήματος I.S.O
- ανασχεδιασμού διαδικασιών και εντύπων κατά I.S.O
2.5 Καθιέρωση συστημάτων Διοίκησης Ολικής Ποιότητας:
Αυτό-αξιολόγηση Δημοσίων Οργανώσεων
Σκοπός:
Η αναδιοργάνωση και αναμόρφωση των δημοσίων οργανώσεων στρατηγικά μέσω των αρχών και κριτηρίων της διοίκησης ολικής ποιότητας . Το μέτρο σκοπεύει στην ενίσχυση της ικανότητας των πάσης φύσεως δημοσίων οργανώσεων να αυτό-αξιολογούν το σύνολο των εκφάνσεων της λειτουργίας τους όπως επίσης και τα παραγόμενα αποτελέσματα και τις επιπτώσεις αυτών επί της κοινωνίας . Η αυτό-αξιολόγηση νοείται ως θεμελιώδους σημασίας εργαλείο οργανωτικής ανάπτυξης και ενίσχυση της ικανότητας προσαρμογής των δημοσίων υπηρεσιών κα ως τέτοιο προωθείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση . Μέσω της αυτό-αξιολόγησης καθίσταται ευχερής :
- η επισήμανση των αδυναμιών και των δυνατοτήτων μιας δημόσιας υπηρεσίας
- η σχεδίαση προγραμμάτων διοικητικής βελτίωσης με τεκμηριωμένου χαρακτήρα διάγνωση
- η διαρκής εφαρμογή σταθερού προτύπου και κριτηρίων αυτό-αξιολόγησης
- η μέτρηση της προόδου που συντελείται με την πάροδο του χρόνου μέσω της εφαρμογής της αυτό-αξιολόγησης
- η προώθηση κοινών και αμοιβαίων κατανοητών κριτηρίων και αρχών αυτό-αξιολόγησης μεταξύ των διοικητικών λειτουργών
- η ενδυνάμωση της συμμετοχής των δημοσίων λειτουργών στην αυτό-αξιολόγηση και η δημιουργία όρων δημιουργικής διοικητικής δράσης
- η διευκόλυνση των συγκριτικών επιδόσεων μεταξύ οργανώσεων του δημόσιου τομέα .
Περιγραφή δράσεων
Οι δράσεις του μέτρου αυτού που θα μπορούσαν να σχεδιαστούν και αν υλοποιηθούν χρηματοδοτούμενες μέσω του συγκεκριμένου μέτρου είναι :
- η συστηματική διάδοση του Κοινού Πλαισίου Αξιολόγησης (ΚΠΑ) όπως έχει διαμορφωθεί από την Ευρωπαϊκή Ομάδα «Innovative Public Service Group»
- η καταγραφή και αξιολόγηση υφιστάμενων εφαρμογών του ΚΠΑ στον ελληνικό χώρο
- η προώθηση δράσεων ανάλυσης των τεχνικών απαιτήσεων εφαρμογής του συστήματος αυτό-αξιολόγησης ΚΠΑ
- η οργάνωση των βραβείων ποιότητας όπως προβλέπεται στο νόμο 3230 αρ.9
- η ανίχνευση βέλτιστων πρακτικών διοίκησης και η διάχυσή τους σε όλο το εύρος του δημόσιου τομέα
- η οργάνωση και η διαχείριση των συγκριτικών επιδόσεων (benchmarking)
- η οργάνωση επιμορφωτικών προγραμμάτων, ημερίδων
- η έκδοση σχετικού εντύπου υλικού προώθησης του ΚΠΑ
2.6) Εφαρμογή Συστήματος Μέτρησης Απόδοσης Δημοσίων Οργανώσεων
Σκοπός:
Η μέτρηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των ασκούμενων δημοσίων πολιτικών με στόχο την βελτίωση της διοικητικής λογοδοσίας, ενίσχυση της ανατροφοδοτικής λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, της βέλτιστης αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων του δημοσίου. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται κατά τι δυνατό μείωση της υποκειμενικής ή διαισθητικής αξιολόγησης των αποτελεσμάτων μιας δημόσιας υπηρεσίας, η αντικατάστασή τους από μετρήσιμα στοιχεία , ενώ συμπληρωματικά καθιστά όλο και περισσότερο αναγκαία η ενδυνάμωση της προγραμματικής δράσης, δηλαδή της στοχοθεσίας των δημοσίων οργανώσεων. Έτσι το μέτρο αυτό αναλυτικά στοχεύει:
- στην εξειδίκευση του στρατηγικού προγράμματος της δημόσιας υπηρεσίας σε επιχειρησιακές δράσεις και μετρήσιμους στόχους
- ορθολογική αξιοποίηση των πόρων
- εστίαση της διοικητικής δράσης σε συγκεκριμένους, υλοποιήσιμους σκοπούς και στόχους
- διευκόλυνση εντοπισμού των αποκλίσεων από τον στρατηγικό προγραμματισμό και καταγραφή των αστοχιών
- τεκμηριωμένη αλλαγή στοχοθεσίας και προγράμματος δράσης
- περιστολή σπατάλης διαχείρισης
- συσχέτιση στόχων με διαθέσιμους πόρους
Περιγραφή δράσεων
Στις επιμέρους αναλυτικές δράσεις του παρόντος μέτρου εγγράφονται δράσεις του τύπου :
- έρευνες αποδοτικότητας
- οργάνωση των μονάδων ποιότητας-αποδοτικότητας
- επιμόρφωση στελεχών μονάδων ποιότητας-αποδοτικότητας
- μεθοδολογία προσδιορισμού δεικτών μέτρησης
- σχεδιασμός βάσεων δεδομένων μέτρησης αποδοτικότητας
- οργάνωση «εργαστηρίων μάθησης» (Learning Labs) για τον καθορισμό κοινών προτύπων–δεικτών μεταξύ των κρατών–μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- δράσεις υποστήριξης της λειτουργίας Μονάδων Ποιότητας-Αποδοτικότητας
2.7) Εισαγωγή συστημάτων Στρατηγικού Προγραμματισμού στη
Δημόσια Διοίκηση
Σκοπός :
Η μετεξέλιξη των δημοσίων οργανώσεων σε δομές στρατηγικών δράσεων καθιστά απολύτως αναγκαία τη καθιέρωση στρατηγικού προγραμματισμού και αντίστοιχης διοίκησης. Με το μέτρο αυτό επιδιώκεται η ενίσχυση της ικανότητας των δημοσίων οργανώσεων να λειτουργούν με όρους μακροπρόθεσμης δράσης και εστίασης των δράσεων τους στα στρατηγικά ζητήματα. Ταυτόχρονα , με τον τρόπο αυτό το μέτρο στοχεύει στην ενσωμάτωση στη καθημερινή λειτουργία της δημόσιας διοίκησης μορφών επιχειρησιακού προγραμματισμού και προγραμμάτων δράσης (action plan) ενισχύοντας έτσι την ικανότητα της διοίκησης να απορροφά την αβεβαιότητα.
Περιγραφή δράσεων
Στις αναλυτικές δράσεις του παρόντος μέτρου εγγράφοντας προς τη χρηματοδότηση:
- δράσεις ανίχνευσης του περιβάλλοντος λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών και ταξινόμησή τους σε ευκαιρίες και κινδύνους
- αντίστοιχες που διαγιγνώσκουν τις ενδο-διοικητικές αδυναμίες και δυνατότητες των δημοσίων υπηρεσιών
- την ανάπτυξη μεθοδολογιών και τεχνικών διαμόρφωσης χρονοδιαγραμμάτων
- τον καθορισμό στρατηγικών ζητημάτων
- μετατροπής των στρατηγικών επιδιώξεων σε οργανωτική δομή και πρότυπο διοίκησης
- μηχανισμού υλοποίησης και αξιοποίησης στρατηγικών προγραμμάτων
3) Υποπρόγραμμα 3 : Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση
Σκοπός
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση , Ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι η χρήση των τεχνολογιών της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών στη δημόσια διοίκηση σε συνδυασμό με οργανωτικές αλλαγές και νέες δεξιότητες του προσωπικού, με σκοπό τη βελτίωση της εξυπηρέτησης του Κοινού, την ενδυνάμωση της δημοκρατίας και την υποστήριξη των δημόσιων πολιτικών.»
Σκοπός του Υποπρογράμματος είναι να αναπτύξει το κατάλληλο τεχνολογικό περιβάλλον και το αναγκαίο θεσμικό πλαίσιο που θα διευκολύνουν τη δημόσια διοίκηση να μετεξελιχθεί σε ηλεκτρονική δημόσια διοίκηση όπως ορίζεται ανωτέρω. Στο πλαίσιο αυτό, το Υποπρόγραμμα αποσκοπεί να δημιουργήσει ολοκληρωμένες, νόμιμες και ασφαλείς συναλλαγές των Πολιτών και των Επιχειρήσεων με τη Δημόσια Διοίκηση οι οποίες θα διεκπεραιώνονται με ηλεκτρονικά μέσα και σε πραγματικό χρόνο (ON LINE) . Σύμφωνα με αυτά, επιδιώκεται:
- Να δημιουργηθούν πρότυποι δικτυακοί τόποι οι οποίοι σε συνεργασία με την Κεντρική Διαδικτυακή πύλη του ΥΠΕΣΔΔΑ θα υποστηρίζουν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές των Πολιτών και των Επιχειρήσεων με τις δημόσιες υπηρεσίες.
- Να αναπτυχθούν συστήματα ασφάλειας και αυθεντικοποίησης των συναλλαγών.
- Να τυποποιηθούν οι ψηφιακές επικοινωνίες μεταξύ των Δημόσιων Υπηρεσιών και να αναπτυχθούν συστήματα διαχείρισης γνώσης με τη χρήση καινοτομικών μεθόδων.
- Να δημιουργηθούν ON LINE ολοκληρωμένες ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Το υποπρόγραμμα 3 « Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση» περιλαμβάνει πέντε (5) Μέτρα τα οποία είναι:
· Ανάπτυξη πιστοποιημένων δικτυακών τόπων και διαδικυακών πυλών.
· Ασφάλεια ψηφιακών συναλλαγών ( Διαχείριση Ηλεκτρονικής Αυθεντικοποίησης )
· Τυποποίηση ηλεκτρονικής συνεργασίας μεταξύ δημόσιων υπηρεσιών ( G2G-Διαλειτουργικότητα)
· Δημιουργία δικτυακών τόπων με προστιθέμενη αξία για Πολίτες και Επιχειρήσεις. ( ποιότητα περιεχομένου)
· Καινοτομίες στη Δημόσια Διοίκηση.
3.1) Ανάπτυξη πιστοποιημένων δικτυακών τόπων και διαδικυακών πυλών
Σκοπός
Σύμφωνα με τη στρατηγική για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση , όλοι οι Πολίτες και όλες οι Επιχειρήσεις πρέπει να έχουν εύκολη ηλεκτρονική πρόσβαση στα προϊόντα, τις πληροφορίες και στις υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής το ΥΠΕΣΔΔΑ , σε συνεργασία με την Κοινωνία της Πληροφορίας, θα αναπτύξει την Κεντρική Διαδικτυακή Πύλη του δημόσιου τομέα που θα λειτουργεί ως Υπηρεσία Μιας Στάσης για τους Πολίτες και τι Επιχειρήσεις. Στην Κεντρική Πύλη θα συνδεθούν οι δικτυακοί τόποι και οι διαδικτυακές πύλες των Φορέων εφόσον πληρούν ορισμένες προδιαγραφές. Οι Φορείς αυτοί ( Υπουργεία, Περιφέρειες, Νομαρχίες , Δήμοι, Οργανισμοί) που θα συνδέονται με την Κεντρική Πύλη θα ονομάζονται «πιστοποιημένοι εταίροι»
Με το Μέτρο επιδιώκεται να ανασχεδιασθούν οι παλιοί δικτυακοί τόποι , να δημιουργηθούν νέοι τόποι που θα καλύπτουν ανάγκες συγκεκριμένων χρηστών και να σχεδιαστούν οι αντίστοιχες διαδικασίες με τις οποίες θα πιστοποιείται ότι όλοι οι τόποι πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις που απαιτούνται για την εναρμονισμένη διασύνδεση τους με την Κεντρική Διαδικτυακή Πύλη.
Δράσεις
- Ανάπτυξη συστήματος πιστοποίησης δημόσιων δικτυακών τόπων
- Ανάπτυξη πιστοποιημένων δικτυακών τόπων
- Ανάπτυξη εξειδικευμένων διαδικυακών πυλών ( ΕΔΠ) για ειδικές κατηγορίες πληθυσμού ( πύλες για μαθητές, γεωργούς, οικονομικούς μετανάστες κτλ)
- Ανασχεδιασμός δικτυακών τόπων για τη διασύνδεση τους με την Κεντρική Πύλη
3.2) Ασφάλεια ψηφιακών συναλλαγών. (Ηλεκτρονική αυθεντικοποίηση και διαχείριση ψηφιακών υπογραφών)
Σκοπός
Οι επικοινωνίες και οι συναλλαγές των Πολιτών και των Επιχειρήσεων με τις Δημόσιες Υπηρεσίες πρέπει να εξασφαλίζουν την αυθεντικότητα των συμβαλλομένων μερών, την προστασία των προσωπικών δεδομένων και τις θεσμικές απαιτήσεις για τη διενέργεια νόμιμων διοικητικών συναλλαγών. Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΕΣΔΔΑ προγραμματίζει τη δημιουργία ενός γενικού συστήματος αυθεντικοποίησης με τη συνεργασία της Κοινωνίας της Πληροφορίας
Σκοπός του Μέτρου είναι να δημιουργηθούν οι απαραίτητες τεχνολογικές υποδομές και οι θεσμικές προβλέψεις για τη συμμετοχή των δημόσιων Φορέων στις διαδικασίες διαχείρισης του δημόσιου κλειδιού και τη διασύνδεση τους με το σύστημα αυθεντικοποίησης που θα αναπτύξει το ΥΠΕΣΔΔΑ.
Δράσεις
- Δημιουργία συστημάτων ασφάλειας των συναλλαγών
- Καθορισμός των διαδικασιών αυθεντικοποίησης των συναλλαγών
- Θεσμικές και οργανωτικές αλλαγές για την υποστήριξη διαχείριση των πιστοποιημένων πολιτών και των ψηφιακών υπογραφών των δημοσίων υπαλλήλων.
3.3) Τυποποίηση της ψηφιακής συνεργασίας μεταξύ δημόσιων υπηρεσιών
(G2G-Διαλειτουργικότητα)
Σκοπός
Στη σύγχρονη ηλεκτρονική διακυβέρνηση οι Δημόσιες Υπηρεσίες θα λειτουργούν και θα επικοινωνούν μεταξύ τους ψηφιακά. Στο πλαίσιο αυτό θα αναπτυχθούν τα πρότυπα για τη διασφάλιση της καλής επικοινωνίας. Το Μέτρο αποσκοπεί να αναπτύξει τα τεχνολογικά πρότυπα και να τα θεσμοθετήσει έτσι ώστε να αποτελούν ένα εναρμονισμένο πλαίσιο επικοινωνίας κοινό για όλες τις δημόσιες Υπηρεσίες.
Δράσεις
- Καταγραφή αναγκών δημόσιων φορέων για συνεργασίες με άλλους φορείς για τη διεκπεραίωση σύνθετων διοικητικών διαδικασιών και θεσμικές οργανωτικές παρεμβάσεις για τη διευκόλυνση της διαλειτουργικότητας
- Καθορισμός μεταδεδομένων και τυποποίηση δεδομένων που ανταλλάσσονται μεταξύ δημόσιων φορέων.
- Μετατροπή περιεχομένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε υπηρεσίες που υποστηρίζουν τεχνικά αρχές διαλειτουργικότητας.
- Δημιουργία συστήματος διαχείρισης ηλεκτρονικών εγγράφων.( e- mail)
3.4) Δημιουργία δικτυακών τόπων με προστιθέμενη αξία για Πολίτες και Επιχειρήσεις ( ποιότητα περιεχομένου)
Σκοπός
Οι πύλες της δημόσιας διοίκησης θα έχουν πραγματική αξία για τους Πολίτες και τις Επιχειρήσεις μόνον εάν είναι φιλικές και θα τους παρέχουν τις πληροφορίες, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που επιθυμούν, 24 ώρες την ημέρα και επτά ημέρες την εβδομάδα. Σύμφωνα με τη στρατηγική για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση ,όλοι οι δικτυακοί τόποι και οι διαδικτυακές πύλες του δημόσιου τομέα θα έχουν προστιθέμενη αξία για τους Πολίτες και τις Επιχειρήσεις και θα βασίζονται σε «γεγονότα ζωής» ή σε « συμβάντα επιχειρήσεων» .
Δράσεις
- Ανασχεδιασμός δικτυακών τόπων με βάση τις ανάγκες των Πολιτών και των Επιχειρήσεων. ( γεγονότα ζωής, συμβάντα επιχειρήσεων)
- Δημιουργία ON LINE συναλλαγών 4 φάσεων
- Υποστήριξη δημιουργίας Ολοκληρωμένων Ηλεκτρονικών Συναλλαγών
- Υποστήριξη έργων για την ανάπτυξη συνεργασιών με τις Εξειδικευμένες Διαδικτυακές πύλες.
3.5) Καινοτομίες στη Δημόσια Διοίκηση.
Σκοπός
Οι τεχνολογίες της Πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών αναπτύσσουν προϊόντα και πρακτικές που μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία και τις επιδόσεις της δημόσιας διοίκησης. Σκοπός του Μέτρου είναι η εισαγωγή και η δοκιμή αυτών των τεχνολογικών προϊόντων στη δημόσια διοίκηση.
Δράσεις
- Ανάπτυξη εφαρμογών με χρήση κινητών τηλεφώνων
- Ανάπτυξη εφαρμογών με χρήση έξυπνων καρτών
- Ανάπτυξη κοινών εργαλείων πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων
4) Υποπρόγραμμα 4 : Ενδυνάμωση Ανθρώπινου Δυναμικού
Σκοπός
Θεμελιώδης πόρος για την εύρυθμη λειτουργία κάθε μορφής δημόσιας οργάνωσης είναι το προσωπικό αυτής. Η οργανωτική ανάπτυξη και ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός όταν δεν συνοδεύονται από μέτρα που στοχεύουν στην διαρκή αναβάθμιση των ανθρωπίνων πόρων δεν επιτυγχάνουν παρά οριακά τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η κατάλληλη προετοιμασία, ο συστηματικός εξοπλισμός του ανθρώπινου δυναμικού που στελεχώνει τις πάσης φύσεως δημόσιες οργανώσεις με τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και τα αναγκαία ουσιαστικά προσόντα συνιστούν μία από τις πλέον κρίσιμες διαστάσεις του προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ»: Επανίδρυση της Δημόσιας Διοίκησης. Στην εποχή της διακινδύνευσης και της υψηλής αβεβαιότητας ο θαυμασμός στον ερασιτέχνη και στον εμπειροτέχνη έχει δώσει τη θέση του στον επαγγελματία δημόσιο λειτουργό που διακρίνεται από στρατηγικού χαρακτήρα ικανότητες, συμπεριφορικές δεξιότητες και τεχνικές ικανότητες.
Το υπο-πρόγραμμα ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού υποδιαιρείται σε δέσμη μέτρων που καλύπτουν όλες τις εκφάνσεις οργάνωσης του συστήματος των δημοσίων λειτουργών. Τα μέτρα αυτά, βασίζονται στη λογική της σύζευξης των ατομικών αναγκών με τις οργανωτικές επιδιώξεις.
4.1) Προγραμματισμός Ανθρωπίνων Πόρων (προσλήψεις)
Σκοπός:
Ο εξορθολογισμός των προσλήψεων μέσω της καθιέρωσης ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης της προσφοράς και της ζήτησης προσωπικού από το κράτος. Ο προγραμματισμός των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό επιδιώκει την προσέλκυση του κατάλληλου σε ποσότητα και ποιότητα, την διαμόρφωση συνθηκών αξιοποίησης του και την συστηματική αξιολόγηση της δράσης του.
Περιγραφή δράσεων
Στο μέτρο 4.1 εντάσσονται δράσεις που συνάδουν στον προγραμματισμό των προσλήψεων και ειδικότερα θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν δράσεις όπως:
α) ανίχνευση και καταγραφή των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό
β) προσδιορισμός των ενδεχόμενων αποχωρήσεων και την πρόβλεψη πιθανών ελλείψεων προσωπικού ανά κατηγορία, κλάδο, ειδικότητα.
γ) πρόβλεψη των τάσεων εξέλιξης της αγοράς εργασίας σε ειδικότητες προσωπικού.
δ) προσδιορισμός και συστηματική επικαιροποίηση του κόστους πρόσληψης προσωπικού
ε) δράσεις που ενισχύουν τις ίσες ευκαιρίες για απασχόληση στο δημόσιο τομέα
στ) κωδικοποίηση και επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου προσλήψεων
4.2) Επιμόρφωση ανθρώπινου δυναμικού
Σκοπός:
Η διαρκής, μεθοδική και συστηματική αναβάθμιση του υπηρετούντος ανθρώπινου δυναμικού. Η επιμόρφωση, εκπαίδευση και δια βίου κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού συνιστά κεντρικό στόχο της επανίδρυσης της δημόσιας διοίκησης. Η επιμόρφωση νοείται ως εργαλείο ανάπτυξης και καλλιέργειας εκείνης της δέσμης των διοικητικών αξιών που αντιστοιχούν στην στρατηγική προτεραιότητα της βέλτιστης λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, στην αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών και την ποιοτική εξυπηρέτηση των πολιτών.
Περιγραφή δράσεων
Οι δράσεις εκείνες που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν είναι:
α) δράσεις ανίχνευσης εκπαιδευτικών αναγκών και διαμόρφωσης ανάλογων επιμορφωτικών προγραμμάτων.
β) δράσεις αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της επιμόρφωσης και της ανάπτυξης καινοτόμων επιμορφωτικών μεθοδολογιών .
γ) δράσεις επιμόρφωσης εξ αποστάσεως όπως και στο χώρο εργασίας
δ) δράσεις διασύνδεσης της διοικητικής ανάπτυξης με τη σταδιοδρομία του προσωπικού, την οργανωτική ανάπτυξη
ε) δράσεις που σχετίζονται με την προαγωγική εκπαίδευση και την εισαγωγή εκπαίδευση
στ) δράσεις που σχετίζονται με τη συνεργασία των εθνικών ινστιτούτων και σχολών με αντίστοιχα διεθνή κέντρα, ινστιτούτα και σχολές.
ζ) δράσεις που συνάδουν με την λειτουργική δικτύωση των προβλεπόμενων οργανικών μονάδων (Δ/νσεις Εκπαίδευσης, Τμήματα Επιμόρφωσης και Μετεκπαίδευσης) για τη διασφάλιση της αναγκαίας συνεργασίας και της συντονισμένης δράσης
η) δράσεις καθορισμού των ηγετικών προσόντων και ικανοτήτων των δημοσίων λειτουργών.
θ) δράσεις γνωστοποίησης–προβολής προγραμμάτων επιμόρφωσης και οργάνωσης ανάλογων συναντήσεων–ημερίδων.
4.3) Ανασυγκρότηση Υπαλληλικού Σώματος
Σκοπός:
Το μέτρο 4.3 εντάσσεται οργανικά στο υποπρόγραμμα ως απόλυτη ανάγκη διαμόρφωσης μιας λειτουργικής διάρθρωσης της διοικητικής ιεραρχίας και ανάλογης οργάνωσης των κλάδων και των ειδικοτήτων των δημοσίων λειτουργών. Ειδικότερα, επιδιώκεται η συγκρότηση ενός συστήματος διοίκησης του υπαλληλικού σώματος που σε συνδυασμό με άλλα μέτρα του υποπρογράμματος να δημιουργούν όρους :
α. ενότητας διοίκησης του αντικειμένου
β. εφαρμογή ενιαίων αρχών και ομοιόμορφων κανόνων
γ. συντονισμό και συνοχή της δράσης των υπηρεσιών
δ. προγραμματισμό της ανάπτυξης και της εκπαίδευσης προσωπικού
ε. ορθολογικότερη κατανομή του προσωπικού ανάλογα με τις πραγματικές
υπηρεσιακές ανάγκες και τα προβλήματα
Περιγραφή δράσεων
Στο μέτρο αυτό που αποτελεί κύρια συνιστώσα της επανίδρυσης της δημόσιας διοίκησης και ειδικότερα του υποπρογράμματος ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού εντάσσονται :
α) δράσεις καταγραφής της υφιστάμενης κατά κλάδο διάρθρωσης των δημοσίων λειτουργών και εντοπισμού των δυνατών και αδύνατων σημείων
β) δράσεις αναμόρφωσης της υφιστάμενης υπαλληλικής ιεραρχίας και εφαρμογή εργαστηρίων προσομοίωσης για τον εμπειρικό έλεγχο των προτάσεων αναμόρφωσης
γ) δράσεις διασύνδεσης των βαθμών με καθήκοντα και προσόντα, γνώσεις και δεξιότητες.
4.4) Αναμόρφωση Συστήματος Αμοιβών Δημοσίων Λειτουργών
Σκοπός :
Η ανασύνταξη και διαμόρφωση ενός ορθολογικά σχεδιασμένου συστήματος αμοιβών που να λειτουργεί αποτελεσματικότητα και ως δέσμη κινήτρων και ενεργοποίησης των λειτουργιών της δημόσιας διοίκησης. Το μέτρο αυτό θεμελιώνεται στην αρχή της διαφοροποίησης των αμοιβών κατά τρόπο που αυτές να αντιστοιχούν στην αξία των ασκούμενων καθηκόντων και την εμβέλεια και το περιεχόμενο των θέσεων ευθύνης αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό είτε τα φαινόμενα υποαμειβόμενων ή υπεραμειβόμενων διοικητικών συμπεριφορών. Για το σκοπό αυτό επιμέρους στόχοι είναι:
α. κατά το δυνατό μεγαλύτερη ενοποίηση και ενσωμάτωση των επιδομάτων γεγονός που σταδιακά μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση των αποδοχών των εργαζομένων
β. Η κατά το δυνατό εφαρμογή των αρχών σύνδεσης βαθμού –μισθού λαμβάνοντας μέριμνα για την αποφυγή των πιθανών στρεβλώσεων.
Περιγραφή δράσεων
Η διαφοροποίηση του μέτρου αυτού σε δέσμη δράσεων αναφέρεται σε όλες εκείνες που αναφέρονται σε θέματα όπως :
α) δράσεις διερεύνησης των παθολογιών του υφιστάμενου συστήματος αμοιβών και διατύπωση προτάσεων διαχείρισης αυτών
β) δράσεις καταγραφής των ειδικών λογαριασμών (δομή, λειτουργία)
γ) δράσεις διατύπωσης εναλλακτικών προτάσεων διαμόρφωσης συστήματος αμοιβών και κοστολόγησης αυτών
δ) δράσεις για τη διαμόρφωση δέσμης κριτηρίων ενεργοποίησης και υποκίνησης του δημοσιοϋπαλληλικού σώματος
ε) δράσεις αξιολόγησης των θέσεων εργασίας (job evaluation) και διασύνδεσης με τη μισθολογική πολιτική.
4.5) Σύστημα αξιολόγησης απόδοσης δημοσίων λειτουργών
Σκοπός:
Η αντικειμενική αξιολόγηση της δράσης και της απόδοσης των δημοσίων λειτουργών βάσει της επίτευξης των προδιαγεγραμμένων στόχων και επιδιώξεων είναι ο κύριος στόχος του παρόντος μέτρου. Ειδικότερα, το μέτρο αυτό λογίζεται ως εργαλείο ανάπτυξης και βελτίωσης των δημοσίων λειτουργών εντοπίζοντας τόσο τις δυνατότητες όσο και τις αδυναμίες των υπηρετούντων υπαλλήλων διαμορφώνοντας με τον τρόπο αυτό τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την εύρυθμη και αντικειμενική σταδιοδρομία των δημοσίων λειτουργών. Υπό την έννοια αυτή το σύστημα αξιολόγησης των δημοσίων λειτουργών νοείται ως αναπτυξιακό εργαλείο και όχι ως αυτοσκοπός.
Περιγραφή δράσεων
Οι δράσεις που θα μπορούσαν να ενταχθούν λειτουργικά στο παρόν μέτρο αφορούν:
α. τη στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των συλλεγέντων εντύπων αξιολόγησης προσδιορίζοντας τις σχετικές τάσεις και εντοπίζοντας σημεία που επιδέχονται βελτίωση.
β. την οργάνωση και παρακολούθηση προγραμμάτων επιμόρφωσης ημερίδων για την κατανόηση του εκάστοτε ισχύοντος συστήματος, όπως επίσης και ειδικά προγράμματα για την εκμάθηση της τεχνικής της συνέντευξης κατά τη διαδικασία εφαρμογής της αξιολόγησης.
γ. τη δημιουργία βάσης δεδομένων των εντύπων αξιολόγησης και τη συστηματική παρακολούθηση αυτών.
4.6) Σχεδιασμός θέσεων εργασίας βάσει στόχων
Σκοπός:
Ο εξορθολογισμός των αρχών σχεδιασμού των οργανικών θέσεων και η σύνδεσή τους με την άσκηση συγκεκριμένων καθηκόντων βάσει στόχων. Έτσι, επιδιώκεται η διασφάλιση της επιχειρησιακής δράσης των δημοσίων λειτουργών της εξειδίκευσης και μετατροπής των αρμοδιοτήτων των οργανικών μονάδων σε συγκεκριμένου περιεχομένου καθήκοντα εργασίας.
Το μέτρο 4.6 εξειδικεύεται σε σειρά δράσεων που συμβάλλουν ουσιαστικά στην εφαρμογή και στην αναβάθμιση της οργάνωσης του δημοσιοϋπαλληλικού σώματος. Καλύτερα μπορούν να ενταχθούν δράσεις :
- πιλοτικής εφαρμογής των αρχών σχεδιασμού θέσεων εργασίας
- επιμόρφωσης και απόκτησης τεχνογνωσίας στο σχεδιασμό θέσεων εργασίας
- έκδοσης σχετικών οδηγών ενημέρωσης και σχετικών διοικητικών εντύπων
- καταγραφής των ασκούμενων καθηκόντων και διατύπωσης βέλτιστης πρότασης ανασχεδιασμού
- διασύνδεσης της ροής εργασίας με την άσκηση καθηκόντων
- συσχέτισης των καθηκόντων εργασίας με τα αναγκαία προσόντα και τις δεξιότητες του κατόχου
- αξιολόγησης της αξίας κάθε προβλεπόμενης θέσης εργασίας στην εκάστοτε προβλεπόμενη διοικητική ιεραρχία
5) Υποπρόγραμμα 5: Διαφάνεια και Αξίες Χρηστής Διακυβέρνησης
Σκοπός
Η υφιστάμενη σχέση κράτους- πολίτη χαρακτηρίζεται από έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη δημόσια διοίκηση. Το γεγονός ότι χώρα μας κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών σε θέματα διαφθοράς και παραοικονομίας, ενισχύει αυτή την αίσθηση και προβάλει την άμεση ανάγκη για λήψη μέτρων που θα στοχεύουν στην πάταξη των παραπάνω φαινόμενων. Στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες οι έννοιες της υπευθυνότητας, της διαφάνειας και της αξιοπιστίας αποτελούν θεμέλιους λίθους της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης. Η εφαρμογή των παραπάνω αξιών διασφαλίζεται με μια σειρά από ενέργειες που αφορούν:
· προσαρμογή θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου
· διενέργεια συστηματικών ελέγχων (εσωτερικών και από ανεξάρτητες αρχές)
· εφαρμογή συστημάτων αξιολόγησης επιδόσεων
· συμμετοχή των πολιτών στη λειτουργία του κράτους
· εφαρμογή κωδικών ηθικής και δεοντολογίας
· εκπαίδευση και επιμόρφωση των δημοσίων υπαλλήλων
Στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης των σχέσεων κράτους –πολίτη βασικές παράμετροι είναι :
· βελτίωση της ποιότητας πολιτικής
· αξιοποίηση προς αυτή την κατεύθυνση των νέων τεχνολογιών
· η ενσωμάτωση της αρχής της Ισότητας των Φύλων στις διαδικασίες λήψης των πολιτικών αποφάσεων και των Κυβερνητικών Δράσεων
· μεγαλύτερη διαφάνεια στην λήψη αποφάσεων
· συμμετοχή των πολιτών
Ως ηλεκτρονική δημοκρατία (e-democracy) ορίζεται η χρήση των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής και των επικοινωνιών έτσι ώστε να υπάρξει αλληλεπίδραση στην σχέση της κυβέρνησης με τους πολίτες έτσι ώστε να ενισχυθούν οι δημοκρατικές διαδικασίες. Η ηλεκτρονική δημοκρατία μπορεί να ενισχύσει τους δημοκρατικούς θεσμούς και να φέρει πάλι πίσω τους πολίτες στο πολιτικό γίγνεσθαι.
Το παρόν Υποπρόγραμμα εστιάζεται στα ζητήματα διαφάνειας και στην βελτιστοποίηση της διακυβέρνησης μέσω της προώθησης της ηλεκτρονικής δημοκρατίας.
Οι αρχές που πρέπει να χαρακτηρίζουν την πολιτική διαφάνειας στην Δημόσια Διοίκηση είναι οι εξής:
1.Οι κανόνες που διέπουν την δράση των δημοσίων υπαλλήλων πρέπει να είναι σαφείς , ξεκάθαροι και κατανοητοί.
2. Οι κανόνες που διέπουν την δράση των δημοσίων υπαλλήλων πρέπει να είναι καταγεγραμμένοι σε νομικά κείμενα προσβάσιμα σε όλους.
3.Οι κάτοχοι δημοσίων θέσεων πρέπει να έχουν την ευχέρεια άμεσης παροχής υποστήριξης συμβουλευτικών υπηρεσιών στην αντιμετώπιση κρουσμάτων διαφθοράς.
4.Οι κάτοχοι των δημοσίων θέσεων πρέπει να γνωρίζουν επακριβώς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.
5.Η διαδικασία λήψης αποφάσεων πρέπει να είναι σαφής και ξεκάθαρη.
6.Πρέει να είναι σαφές το πλαίσιο σχέσεων μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
7. Οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων και διαχείρισης του δημοσίου χρήματος πρέπει να προωθούν την διαφάνεια.
8.Οι μέθοδοι διοίκησης των ανθρωπίνων πόρων πρέπει να συμβάλλουν στην προώθηση της διαφάνειας και της ισότητας των ευκαιριών μεταξύ των φύλων
9.Ύπαρξη αποτελεσματικού συστήματος πειθαρχικού ελέγχου.
Ο στόχος του παρόντος Υποπρογράμματος είναι η καθιέρωση των αξιών χρηστής διακυβέρνησης στη λειτουργία της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς αυτή με την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής διαφάνειας στην δράση της δημόσιας διοίκησης.. Αναλυτικότερα, στόχος του Υποπρογράμματος είναι η ενίσχυση των παρακάτω αξιών:
· Διαφάνεια στην δράση της δημόσιας διοίκησης
· Αξιοπιστία του δημόσιου τομέα
· Ισότιμη αντιμετώπιση των πολιτών
· Συμμετοχή των πολιτών στην λήψη αποφάσεων
· Ποιότητα παρεχομένων υπηρεσιών.
Το Υποπρόγραμμα 5 «Διαφάνεια & Αξίες Χρηστής Διακυβέρνησης» περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:
· Συμμετοχή των πολιτών & επιχειρήσεων στη λήψη αποφάσεων
· Αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο
· Πολιτικές επαγγελματικής κοινωνικοποίησης
· Μηχανισμοί ελέγχου
5.1) Συμμετοχή των πολιτών & επιχειρήσεων στη λήψη αποφάσεων
Σκοπός
Η υφιστάμενη κατάσταση όσον αφορά την συμμετοχή των πολιτών και των επιχειρήσεων στη λήψη αποφάσεων για θέματα κοινωνικού, πολιτικού και οικονομικού ενδιαφέροντος είναι αρκετά περιορισμένη και αποσπασματική. Τα συστήματα δημόσιας διαβούλευσης είναι ένας θεσμός με μικρή εφαρμογή στη χώρα μας και υλοποιούνται κυρίως στο πλαίσιο προγραμμάτων, αποβλέποντας στη συλλογή και έκφραση απόψεων φορέων (αυτοδιοίκηση, ανεξάρτητοι φορείς, κ.α.). Με το παρόν μέτρο μπαίνουν τα θεμέλια για την εισαγωγή νέων τρόπων διακυβέρνησης στην ελληνική πραγματικότητα τα οποία αναμένεται να αλλάξουν τη μέχρι σήμερα ισχύουσα μέθοδο διαμόρφωσης δημοσίων πολιτικών. Πιο συγκεκριμένα επιδιώκεται:
Η εισαγωγή σύγχρονών τρόπων διακυβέρνησης με αυξημένη τη συμμετοχή των πολιτών στα συστήματα λήψης αποφάσεων με την χρήση των νέων τεχνολογιών η οποία αποβλέπει στον εκσυγχρονισμό του σημερινού συστήματος διακυβέρνησης και στην εισαγωγή νέων και ευέλικτων τρόπων διακυβέρνησης που θα δίνουν έμφαση στον πλουραλισμό των απόψεων και στη δημοκρατία. Για το σκοπό αυτό ενισχύεται η συμμετοχή των πολιτών σε όλα τα στάδια της διαμόρφωσης δημόσιων πολιτικών.
Η συμβολή στην ανατροφοδότηση του πολιτικού συστήματος με προτεινόμενες συστάσεις για την βελτίωση της απόδοσης των δημοσίων πολιτικών. Ως αποτέλεσμα των άνωθεν ενεργειών προκύπτει η ανάγκη υλοποίησης μεταβολών και διορθωτικών παρεμβάσεων στα σημεία όπου οι δημόσιες πολιτικές δε λειτούργησαν επιτυχώς. Με αυτόν τον τρόπο ανατροφοδοτείται και αναπροσαρμόζεται το πολιτικό σύστημα στα νέα δεδομένα και απαιτήσεις.
Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Δημόσια Διοίκηση. Η συμμετοχή και η καλύτερη ενημέρωση των πολιτών και επιχειρήσεων θα αποφέρει αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το κράτος και τις αποφάσεις που λαμβάνει.
Περιγραφή Δράσεων
· Υποστήριξη της δημιουργίας του Βήματος Πολιτών
Ο θεσμός του Βήματος των Πολιτών θα εκφράζεται μέσω ενός οργάνου που θα αποτελείται από ομάδα πολιτών οι οποίοι θα εκφράζουν την άποψή τους για την ποιότητα των παρεχόμενων δημοσίων υπηρεσιών και την αποτελεσματικότητα των εφαρμοζόμενων πολιτικών και να διατυπώνουν προτάσεις βελτίωσης. Ενδεικτικά Πεδία Δημοσίων Πολιτικών επί των οποίων θα εκφράζουν γνώμη είναι: α) Ζητήματα Δημόσιας Διοίκησης, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Σχέσεων Κράτους-Πολίτη, β) Ζητήματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, γ) Ζητήματα Ειδικών Ομάδων Πληθυσμού (ΑΜΕΑ, Μεταναστών, Ανέργων, Γυναικών, Νέων , Ρομά κτλ.), δ) Ζητήματα Ευρωπαϊκής Ένωσης που σχετίζονται με ελληνικές πολιτικές, ε) Επιμέρους ζητήματα των Δημοσίων Υπηρεσιών. στ) Ζητήματα λοιπών πολιτικών ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος, κλπ..
· Προώθηση δράσεων Κοινωνικής Διαβούλευσης
Η Κοινωνική Διαβούλευση αποτελεί μια από τις δημοκρατικότερες διαδικασίες άσκησης πολιτικών καθώς εξασφαλίζεται η συμμετοχή του κατά το στάδιο σχεδιασμού και διαμόρφωσης των πολιτικών αυτών. Ως κριτήρια για την υλοποίηση διαβουλεύσεων, τα οποία θα ληφθούν υπόψη στη διαμόρφωση δράσεων κοινωνικής διαβούλευσης, ορίζονται τα ακόλουθα:
-Διαπραγμάτευση ζητημάτων ευρύτερου κοινωνικού – πολιτικού ενδιαφέροντος τα οποία αφορούν μεγάλη μερίδα πολιτών
-Προσανατολισμός στον επιδιωκόμενο στόχο
-Συμμετοχή της πλειοψηφίας των ενδιαφερομένων
-Να έχει προβλεφθεί μηχανισμός αξιοποίησης των αποτελεσμάτων
-Δημοσιοποίηση των πορισμάτων τους και αποσαφήνιση της συμβολής τους στο τελικό αποτέλεσμα
Η χρήση των νέων τεχνολογιών αποτελεί σημαντικό βοήθημα για την επίτευξη της μεγαλύτερης συμμετοχής των πολιτών στην λήψη των αποφάσεων. Η χρήση των νέων τεχνολογιών στην λήψη των αποφάσεων (e-participation) μαζί με την ηλεκτρονική ψηφοφορία αποτελούν τα δύο συστατικά στοιχεία της ηλεκτρονικής δημοκρατίας.
· Ηλεκτρονική ψηφοφορία(e-voting)
Μπορούν να πραγματοποιηθούν πιλοτικές εφαρμογές σε δήμους όπου ο αριθμός των ψηφοφόρων είναι μικρός. Τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής μαζί με μια μελέτη ωρίμανσης μπορούν να αποτελέσουν ένα πρώτο υλικό για περαιτέρω εφαρμογές.
Επειδή η ηλεκτρονική ψηφοφορία συνεπάγεται σημαντικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο είναι απαραίτητη η μελέτη των αλλαγών του νομικού πλαισίου για την υποδοχή του νέου τρόπου συμμετοχής των πολιτών στην ψηφοφορία σε τοπικό αλλά και εθνικό επίπεδο.
5.2) Ανάπτυξη αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου για την διαφάνεια
Σκοπός
Η ύπαρξη κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας (Code of Ethics) εξασφαλίζει μια κοινή αντίληψη αξιών και διαμορφώνει σε σημαντικό βαθμό την ταυτότητα ενός φορέα. Ο σκοπός του Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας είναι να προωθήσει- θεμελιώσει– ορίσει τα πλαίσια μέσα στα οποία θα μπορούν να δραστηριοποιούνται τα στελέχη των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης.
Στον Νόμο 2683/1999 περιγράφεται ο υφιστάμενος Υπαλληλικός Κώδικας, ο οποίος καταρτίστηκε από το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. με σκοπό την διαμόρφωση ενιαίων και ομοιόμορφων κανόνων λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης και των στελεχών της στο σύνολό τους. Στον κώδικα αυτόν ο ρόλος των δημοσίων υπαλλήλων συνοψίζεται στα εξής :
-Να υπηρετούν και να προωθούν με ακεραιότητα, αμεροληψία και αντικειμενικότητα τους στόχους της υπηρεσίας τους
-Να ασκούν τις αρμοδιότητές τους και την εξουσία που τους έχει ανατεθεί, σύμφωνα με το νόμο, τις αρχές της χρηστής διοίκησης και τις αποφάσεις της διοικητικής δικαιοσύνης
-Να εφαρμόζουν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, τους κανόνες της ηθικής και να κινούνται μέσα στα όρια επιτρεπτής συμπεριφοράς
-Να φροντίζουν για τη σωστή και αποδοτική χρήση του δημοσίου χρήματος
-Να ασκούν τα καθήκοντά τους με σεβασμό προς τους πολίτες, χωρίς προκατάληψη και κακοδιοίκηση
Τα παραπάνω αφορούν γενικές αξίες και τρόπους συμπεριφοράς που θα πρέπει να διέπουν την καθημερινή παρουσία των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Επί πλέον παρατηρείται μία διασπορά των διατάξεων που αφορούν την διαφάνεια σε διάφορα κείμενα πολλές φορές με την μορφή τροπολογιών , γεγονός το οποίο καθιστά δύσκολο των εντοπισμό τους, δεν διευκολύνει την ύπαρξη πλήρους εικόνας στους ενδιαφερόμενους και ως εκ τούτου δεν είναι εφικτή η επίτευξη του αποτρεπτικού ρόλου των κανόνων δικαίου. Τούτο καθιστά αναγκαίο το γεγονός της κωδικοποίησης των διατάξεων έτσι ώστε να είναι σαφές το νομικό πλαίσιο και γνωστό. Για να είναι αποτελεσματικοί οι κανόνες δικαίου στην ρυθμιστική και κατασταλτική τους αποστολή πρέπει να είναι γνωστοί στους δημοσίου λειτουργούς.
Το παρόν αποσκοπεί παρών μέτρο στην εξειδίκευση των παραπάνω γενικών κανόνων και αξιών λειτουργίας των υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης σε επίπεδο τομέα πολιτικής ή/ και φορέα και η υποστήριξη εφαρμογής τους καθώς και η κωδικοποίηση της σχετικής νομοθεσίας.
Περιγραφή Δράσεων
· Η διαμόρφωση εξειδικευμένου κώδικα ηθικής και δεοντολογίας.
Η διαμόρφωση εξειδικευμένου κώδικα ηθικής και δεοντολογίας μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε σε επίπεδο φορέα είτε σε επίπεδο τομέα πολιτικής.
Οι εξειδικευμένοι κώδικες ηθικής και δεοντολογίας θα πρέπει να διέπονται από τις βασικές αρχές που τίθενται στο Νόμο 2683/1999, και να εστιάζουν κυρίως στα καθήκοντα των δημοσίων υπαλλήλων καθώς και στις εξειδικευμένες συνθήκες ή ανάγκες που προκύπτουν από την άσκηση των καθηκόντων του φορέα.
· Κωδικοποίηση νομοθετικών διατάξεων σχετικά με την διαφάνεια.
Η κωδικοποίηση των διατάξεων αποσκοπεί στην συγκέντρωσή τους σε ένα ενιαίο κείμενο , έτσι ώστε αυτό να είναι σαφές. Η διαδικασία αυτή θα επιτρέψει την επισήμανση διατάξεων που δεν ισχύουν ή έχουν τροποποιηθεί. Η προτεινόμενη κωδικοποίηση αποτελεί διοικητική κωδικοποίηση.
5.3) Πολιτικές επαγγελματικής κοινωνικοποίησης.
Σκοπός
Οι κανόνες δικαίου μόνοι τους δεν είναι αποτελεσματικοί. Όσο αυστηρές και να είναι οι κυρώσεις που προβλέπουν εάν δεν στηρίζουν μοντέλα συμπεριφοράς ευρύτερα αποδεκτά από το κοινωνικό σύνολο δεν μπορούν να είναι απολύτως επιτυχείς . Είναι λοιπόν πολύ σημαντική η εκπαίδευση και η διαρκής επιμόρφωση των υπαλλήλων έτσι ώστε να διαμορφωθεί μια κουλτούρα επαγγελματικής συμπεριφοράς που θα δρα αποτρεπτικά για την παρουσίαση φαινόμενων διαφθοράς. Επίδραση στην διαμόρφωση νοοτροπίας και επαγγελματικής συμπεριφοράς των δημοσίων λειτουργών με σκοπό την απαξίωση της παρεμβατικής συμπεριφοράς. Οι κανόνες δικαίου για να είναι αποτελεσματικοί πρέπει να προβάλλουν μοντέλα συμπεριφοράς αποδεκτά από το κοινωνικό σύνολο. Η εκπαίδευση των δημοσίων λειτουργών και η δια βίου επιμόρφωση μπορεί να συμβάλλει στην διαμόρφωση και αποδοχή από αυτούς συμπεριφορών και επαγγελματικής συνείδησης που τους απομακρύνουν από την πιθανότητα μη σύννομης συμπεριφοράς σε ζητήματα διαφθοράς. Όσοι μηχανισμοί ελέγχου και να υπάρξουν εάν δεν απαξιωθεί η διαφθορά στην συνείδηση της πλειοψηφίας των πολιτών , τότε κανένας κανόνας δικαίου όσο αυστηρός και να είναι δεν θα είναι αποτελεσματικός.
Περιγραφή Δράσεων
· Δράσεις προς επίτευξη των στόχων μπορούν να ενταχθούν στο Υποπρόγραμμα 4.
· Καθιέρωση μοντέλων αντιμετώπισης κρουσμάτων διαφθοράς τα οποία θα ήταν χρήσιμα στα ανώτερα στελέχη .
5.4) Μηχανισμοί Ελέγχου
Σκοπός
Κανένα θεσμικό πλαίσιο αντιμετώπισης των κρουσμάτων διαφθοράς δεν είναι αποτελεσματικό εάν δεν συνοδεύεται από ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου. Το σύστημα αυτό πρέπει να έχει δύο επίπεδα. Ένα πρώτο επίπεδο εσωτερικού ελέγχου και ένα δεύτερο επίπεδο εξωτερικού ελέγχου. Η ύπαρξη δύο επιπέδων ελέγχου αποσκοπεί στην καλύτερη διασφάλιση της διαφάνειας και στο περιορισμό των κρουσμάτων διαφθοράς. Ήδη υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός μηχανισμών εξωτερικού ελέγχου εκεί ίσως που θα πρέπει να επικεντρωθεί η προσοχή είναι στις διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου .Η σαφής περιγραφή των διοικητικών διαδικασιών περιορίζει αισθητά τις πιθανότητες αυθαιρεσιών.
Περιγραφή Δράσεων
· Σαφής περιγραφή των διοικητικών διαδικασιών
· Αντίστοιχες προτάσεις για πιλοτικές εφαρμογές.
6) Υποπρόγραμμα 6 : Διαχείριση Καταστροφών
Σκοπός
Η προώθηση του Συντονιστικού Ρόλου της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, μέσω της βελτίωσης και ανάπτυξης της συνεργασίας των φορέων που εμπλέκονται στη διαχείριση των καταστροφών. Επιπλέον, η ανάπτυξη και βελτίωση των δυνατοτήτων του κρατικού μηχανισμού στην πρόληψη των κινδύνων και στην απόκριση κατά την εκδήλωση των καταστροφών.
6.1) Βελτίωση της υποδομής και ενίσχυση της λειτουργίας του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσεων Έκτακτης Ανάγκης (112)
Σκοπός είναι η αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των Ελλήνων και ξένων πολιτών, μέσω της αμεσότερης πρόσβασης στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, με τη χρήση ενός τριψήφιου αριθμού τηλεφώνου.
Δράσεις
· Συγκέντρωση όλων των κλήσεων έκτακτης ανάγκης σε ένα τηλεφωνικό κέντρο, για την εν συνεχεία προώθηση τους στα αντίστοιχα επιμέρους αρμόδια τηλεφωνικά κέντρα
· Ηλεκτρονική διασύνδεση του «112» με το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας
· Ίδρυση και λειτουργία του Εθνικού Γραφείου Απωλειών στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας
· Εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών
6.2) Καθιέρωση Εθνικού Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης
Σκοπός είναι η μείωση του χρόνου ενεργοποίησης του μηχανισμού εκτάκτων αναγκών και η αύξηση της αξιοπιστίας του μηνύματος πρώτης ειδοποίησης που απευθύνεται στους πολίτες.
Δράσεις
· Καταγραφή των υφιστάμενων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης
· Ηλεκτρονική διασύνδεση και ομογενοποίηση των υφιστάμενων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης
· Ηλεκτρονική διασύνδεση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης με τα αρμόδια Κέντρα Επιχειρήσεων
· Ανάπτυξη τεχνικών και μεθόδων, έγκαιρης προειδοποίησης του μηχανισμού-προσωπικού άμεσης επέμβασης.
· Ανάπτυξη τεχνικών και μεθόδων, για την πληροφόρηση του κοινού.
6.3 Ανάπτυξη Βάσης Δεδομένων σε Εθνικό Επίπεδο για θέματα
Πολιτικής Προστασίας
Σκοπός είναι η αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των υφιστάμενων πόρων και μέσων πολιτικής προστασίας και η ενίσχυση τους στα πλαίσια του Εθνικού Σχεδιασμού πολιτικής προστασίας
Δράσεις
· Καθιέρωση Συστήματος Καταγραφής Ανθρώπινων και Υλικών Πόρων για Σκοπούς Πολιτικής Προστασίας
· Ανάπτυξη μηχανισμού για τη διαρκή ενημέρωση της Βάσης Δεδομένων
· Καταγραφή όλων των ερευνητικών προγραμμάτων με αντικείμενο θέματα Πολιτικής Προστασίας, με στόχο τη διασύνδεση των παραδοτέων τους
6.4) Βελτίωση υποδομών των Υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας
Σκοπός είναι ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών πολιτικής προστασίας σε Κεντρικό, Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο
Δράσεις
· Ανάπτυξη Επικοινωνιακού Συστήματος Υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας
· Βελτίωση εξοπλισμού για την αποτελεσματικότερη εκτέλεση του έργου της Πολιτικής Προστασίας
6.5) Καθιέρωση Ενιαίου Συστήματος Εκπαίδευσης στελεχών Πολιτικής Προστασίας
Σκοπός είναι η κατάλληλη προετοιμασία όλων των στελεχών πολιτικής προστασίας για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών.
Δράσεις
· Καταγραφή εκπαιδευτικών αναγκών με στόχο τον καθορισμό προτεραιοτήτων για την εκπόνηση αναλυτικών προγραμμάτων εκπαίδευσης
· Καθιέρωση προδιαγραφών εκπαίδευσης του προσωπικού όλων των εμπλεκόμενων Φορέων στη διαχείριση των καταστροφών σε Κεντρικό, Περιφερειακό, Τοπικό επίπεδο.
· Οργάνωση και διενέργεια ασκήσεων των εμπλεκομένων Φορέων σε Κεντρικό, Περιφερειακό, Τοπικό επίπεδο.
· Οργάνωση και διενέργεια Διεθνών Ασκήσεων στα πλαίσια του Κοινοτικού Μηχανισμού
7) Υποπρόγραμμα 7 : Τεχνική Βοήθεια
Σκοπός
Σκοπός του υποπρογράμματος «Τεχνική Βοήθεια» είναι η υποστήριξη όλων των αρμοδίων οργάνων που εμπλέκονται στην υλοποίηση και παρακολούθηση του Προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ». Περιλαμβάνει τα εξής δύο μέτρα :
1. Ενέργειες υποστήριξης προγράμματος
2. Ενέργειες προβολής προγράμματος
7.1) Ενέργειες Υποστήριξης προγράμματος
Σκοπός
Σκοπός του μέτρου αυτού είναι η παροχή κάθε αναγκαίας τεχνικής υποστήριξης, ώστε να εκπληρωθεί απρόσκοπτα και αποτελεσματικά το σύνολο των στρατηγικών επιδιώξεων του προγράμματος.
Δράσεις
Οι ενέργειες που θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο της παρούσας Δράσης περιλαμβάνουν τα εξής :
Ø Σύμβουλος Τεχνικής Υποστήριξης
Ø Διενέργεια ex-post αξιολόγησης
Ø Σύστημα διαχείρισης και παρακολούθησης του προγράμματος
7.2) Ενέργειες προβολής προγράμματος
Σκοπός
Η υλοποίηση δράσεων Διοικητικής Μεταρρύθμισης στην κατεύθυνση της επανίδρυσης της Δημόσιας Διοίκησης, της αύξησης της αποδοτικότητάς της και της βελτίωσης της εξυπηρέτησης των πολιτών.
Δράσεις
· Πληροφόρηση των πολιτών για την πρόοδο του Προγράμματος.
· Ενημέρωση δημοσίων υπηρεσιών και κοινωνικών εταίρων.
· Διάχυση – Προβολή αποτελεσμάτων.
· Διοργάνωση συνεδρίων, ημερίδων και εκδηλώσεων.
· Διαφημιστική προβολή στα ΜΜΕ.
· Προωθητικό υλικό για τις δράσεις του προγράμματος (έντυπο, φυλλάδια κ.λ.π.)
ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
