ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΟ 2ΗΜΕΡΟ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ 21-22 ΙΟΥΝΗ 2008 ΤΩΝ ΚΙΝΗΣΕΩΝ ΠΟΛΗΣ
ΘΕΜΑ : Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΟΤΑ
ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΟΤΑ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟΙ ΛΑΪΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ;
Παλιότερα πολλοί έβλεπαν τους Δήμους σαν αναχώματα στο «ανάλγητο κεντρικό κράτος», και κάποιοι ακόμα και σαν εν δυνάμει λαϊκούς θεσμούς που μπορούσαν να βάλουν φρένο στην αστική πολιτική και να υπερασπίσουν τα συμφέροντα των εργαζόμενων.
Η γνώμη μας είναι ότι, τουλάχιστον σήμερα, αυτό δεν ισχύει.
Και δεν ισχύει :
1Ο από την έλλειψη περιθωρίων του καπιταλιστικού συστήματος με τη σημερινή του εξέλιξη, μέσα στο οποίο λειτουργεί ο θεσμός των ΟΤΑ και από τις κατευθύνσεις της Ε.Ε..
2ο από τη διαπλοκή του κεφαλαίου με τις δομές και την πολιτική των δήμων, που σήμερα εντείνονται.
3ο από την πλευρά του θεσμικού-νομοθετικού πλαισίου το οποίο τους καθορίζει.
Αναφέρομαι περιληπτικά στα 2 πρώτα και θα αναπτύξω περισσότερο το 3ο σκέλος.
1ο. Η εξέλιξη του καπιταλισμού δεν αφήνει περιθώρια για τη λεγόμενη κοινωνική πολιτική και θεσμούς που να κινούνται έξω από τους γενικούς κανόνες του πολιτικού συστήματος και από τις κατευθύνσεις της Ε.Ε..
Σήμερα, περίοδο ιδιαίτερα εντεινόμενης επίθεσης στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα από το συνασπισμό του κεφαλαίου, την ΕΕ, τις αστικές πολιτικές δυνάμεις Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, διαπιστώνουμε μείωση των δημόσιων δαπανών για κοινωνικές ανάγκες. Η έλλειψη περιθωρίων για άσκηση πολιτικών του λεγόμενους κράτους πρόνοιας συνδυάζεται με τη μεταφορά λειτουργιών σε τοπικό επίπεδο χωρίς αντίστοιχους πόρους. Αποτέλεσμα η λειτουργία τους με ανταποδοτικό τρόπο και η εκχώρησή τους στον ιδιωτικό τομέα.
Παράλληλα, η αντιδραστική μετάλλαξη του πολιτικού συστήματος με περιορισμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών απαιτεί εφαρμογή του αυταρχισμού και της καταστολής στη βάση.
Οι αναδιαρθρώσεις που συντελούνται στο επίπεδο της πόλης και του χώρου με την εντατικότερη εκμετάλλευση του κεφαλαίου απαιτούν και τα αντίστοιχα τοπικά όργανα ποδηγέτησης, τα τοπικά κράτη, απαραίτητα για την υλοποίηση σε τοπικό επίπεδο της στρατηγικής του κεφαλαίου.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να παρέμβει στην εξέλιξη των πόλεων και περιφερειών, των περιβαλλοντικών και άλλων «τοπικών προβλημάτων» υπέρ των σχεδιασμών του κεφαλαίου. Μέσα από την βαθιά αλλαγή της διοικητικής δομής και του περιεχομένου της λειτουργία των Δήμων ενισχύεται η τάση αναπαραγωγής του πολιτικού συστήματος σε τοπικό επίπεδο.
Αυτές οι αλλαγές προωθούνται με την αναδιάρθρωση του πρώτου και δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης με τον Καποδίστρια 2 , θέματα που αναπτύσσονται από άλλη εισήγηση.
Όσον αφορά το
2ο τη διαπλοκή του κεφαλαίου με τις δομές των δήμων και τους κανόνες της αγοράς τους σας λέω μόνο το εξής :
Οι Δήμοι διαχειρίζονται ποσά που φτάνουν τα πολλά δισ.
Παράδειγμα το ύψος του προϋπολογισμού για το 2008 του μεσαίου μεγέθους Δήμου Βύρωνα φτάνει τα 62 εκ. €, εκ των οποίων 27 εκ. € στα τεχνικά έργα! Τα ποσά αυτά εισπράττονται από τη δημοτική φορολογία κάθε είδους (Δημ. Τέλη, Δημ. Φόρος και παροχή υπηρεσιών που πληρώνονται αδρά κ.ά.), από προγράμματα της Ε.Ε και ένα μικρό μέρος από όσα οφείλονται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Τα μεγάλου μεγέθους ποσά ανοίγουν την όρεξη σε επιχειρηματικά συμφέροντα, που μαζί με τις Δημοτικές Αρχές, συγκροτούν αυτό που ονομάζουμε «τοπική επιχειρηματική διαπλοκή». Οι σχέσεις ανάμεσα στους δημοτικούς άρχοντες και το κατασκευαστικό-επιχειρηματικό κεφάλαιο με τις προμήθειες, αναθέσεις, συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα δεν αποτελούν την παρέκκλιση του συστήματος, αλλά το ίδιο το σύστημα.
Ενώ, είναι συχνό πλέον το φαινόμενο επιχειρήσεις να στηρίζουν δημοτικές παρατάξεις ή να έχουμε τοπικούς επιχειρηματίες και κατασκευαστές να εμπλέκονται στα δημοτικά συμβούλια ως δήμαρχοι ή επικεφαλής παρατάξεων.
Η Ε.Ε. ειδικά με το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης με τα κονδύλια και τον προσανατολισμό που επιβάλλει, λειτουργεί ως εργαλείο ομηρίας για την αντιδραστική μετάλλαξη των Δήμων. Ο μηχανισμός των χρηματοδοτήσεων καθορίζει το τι έργα θα γίνουν και όχι αντίστροφα.
Εκτενέστερα θα αναφερθώ στο νομοθετικό πλαίσιο.
Με σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ έχουν μετατρέψει την Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΤΑ) σε ένα τοπικό κράτος, που απομακρύνεται από την όποια λαϊκή επίδραση.
Οι εκφράσεις «Δήμοι κύτταρα της δημοκρατίας», «συμμετοχή πολιτών», «λαϊκός αυτοδιοίκητος θεσμός», «αποκέντρωση» είναι άτοπες και αναπόδεικτες.
Ο κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, δηλαδή ο νόμος 3463/2006, συμπυκνώνει τη λειτουργία τους μακριά από την επίδραση της λαϊκής θέλησης και τη μετατροπή τους σε θεσμούς του συστήματος, σε τοπικά κράτη με μια σειρά ρυθμίσεις που αφορούν :
1. ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΕΚΛΟΓΗΣ
Σύμφωνα με το άρθρο 35
Α. Επιτρέπεται η συμμετοχή στις εκλογές μόνο σε συνδυασμούς που έχουν αριθμό υποψηφίων ίσο με τον αριθμό εδρών του δημοτικού συμβούλιου.
Β. Αποκλείονται οι υποψηφιότητες μεμονωμένων.
Και μόνο αυτοί οι δυο όροι καθιστούν απαγορευτική τη συμμετοχή στις εκλογές, αφού απαιτούν αριθμητικά μεγάλες δυνάμεις σε αντίθεση, ακόμα και με τα ισχύοντα στις βουλευτικές εκλογές.
2. ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Καθιερώνεται η παράδοση της δημοτικής εξουσίας σε μειοψηφία. Στο άρθρο 50 προβλέπεται ότι ο πρώτος συνδυασμός με 42% των εγκύρων ψηφοδελτίων την πρώτη Κυριακή παίρνει το 60% των εδρών του δημοτικού συμβούλιου. Οι υπόλοιποι συνδυασμοί που μπορεί και να έχουν 58% των ψήφων μοιράζονται το 40% των εδρών.
3. ΤΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ.
Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους σύμφωνα με το νόμο πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις εθνικές, περιφερειακές και ευρωπαϊκές πολιτικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο άρθρο 75, που περιγράφονται οι αρμοδιότητες και αφορούν σειρά θεμάτων «ανάπτυξης», περιβάλλοντος, ποιότητας ζωής, απασχόλησης, κοινωνικής προστασίας, μέριμνας, παιδείας, πολιτισμού, αθλητισμού, πολιτικής προστασίας, αναφέρεται ότι ασκούνται στο πλαίσιο των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών ή η φράση στο πλαίσιο του εθνικού και ευρωπαϊκού σχεδιασμού.
4. ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΩΝ
Στα άρθρα 86-91 περιγράφονται καθήκοντα και υποχρεώσεις του δημάρχου. Ουσιαστικά περιγράφεται το δημαρχοκεντρικό μοντέλο λειτουργίας των δήμων, που συγκεντρώνει σειρά εξουσιών στο πρόσωπο του δημάρχου.
5. ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ
Οι αποφάσεις για μια σειρά σοβαρά θέματα (έργα, αναθέσεις, κ.α.) παίρνονται από τη δημαρχιακή επιτροπή. Συγκροτείται με εκλογή ανάμεσα στα μέλη του δημ. Συμβούλιου. Η πλειοψηφία των θέσεων καθορίζεται ότι δικαιωματικά δίνεται στη δημ. εξουσία και γίνονται χωριστά οι εκλογές για τις θέσεις της μειοψηφίας. Υποψηφιότητες για τις συγκεκριμμένες θέσεις της μειοψηφίας μπορούν να θέσουν μόνο όσοι έχουν εγκριθεί από την προηγηθείσα ενιαία ολομέλεια των παρατάξεων της μειοψηφίας. Παρόμοια συμβαίνει και για την εκλογή του προεδρείου του δημ. Συμβούλιου που για εκλογή σε όλες τις θέσεις είναι απαραίτητη η έγκριση της πλειοψηφίας, προστατεύοντας το θεσμό από διαφοροποιήσεις.
Στις επιτροπές και τα νομικά πρόσωπα πάλι η απόλυτη αρχή της δημ. Εξουσίας καθορίζει το που δίνει τις θέσεις και μπορεί να αποκλείει την παρουσία των ανεπιθύμητων. Παράδειγμα ο αποκλεισμός εκπροσώπησης της Αριστερής Παρέμβασης στα Δ.Σ. του Π.Κ. και του Αθλητικού Οργανισμού.
6. ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Τυπικά είναι υπεύθυνο για τις αποφάσεις και την πολιτική που χαράσσεται στο Δήμο.
Στη συνεδρίαση τα θέματα καθορίζονται από τη δημοτική εξουσία που έχοντας το 60% των μελών του δημ. Συμβούλιου περιορίζει την παρέμβαση των παρατάξεων της μειοψηφίας, ακόμα και στην εισαγωγή θεμάτων προς συζήτηση.
Μόνο αν εγκρίνει η πλειοψηφία μπορεί ένα θέμα να συζητηθεί έκτακτα ως επείγον.
Παρόλα αυτά στο Βύρωνα, ως Αριστερή Παρέμβαση, προσπαθούμε να φέρουμε θέματα προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο. Αυτό συνέβαινε και πριν να έχουμε έδρα και φυσικά πιο εντατικά τώρα που έχουμε.
Είναι χαρακτηριστικό, όμως, για τα περιθώρια που υπάρχουν στο θέμα της θεσμικής παρέμβασης, το τι συνέβη στο Βύρωνα με την υπέρογκη αύξηση των δημοτικών τελών κατά 72% που αποτελούσε μονομερή απόφαση της δημ. Αρχής.
Υπήρχαν κινητοποιήσεις κατοίκων και κοινή στάση-διαφωνία των παρατάξεων της αντιπολίτευσης. Αξιοποιήθηκε από την αντιπολίτευση μια παράγραφος που λέει ότι το 1/3 του σώματος μπορεί να φέρει θέμα προς συζήτηση και κατατέθηκε η σχετική αίτηση. Η δημοτική αρχή συγκάλεσε τη συνεδρίαση, όχι με ειδοποίηση 3 τουλάχιστον πλήρεις μέρες πριν, όπως προβλέπεται, αλλά δίνοντας πρόσκληση στις 12 το μεσημέρι για συνεδρίαση στις 5 το απόγευμα της ίδια μέρας. Αξιοποίησε άλλη παράγραφο που της δίνει το δικαίωμα να χαρακτηρίζει ένα θέμα επείγον και να προχωρά σε ξαφνική σύγκληση, αν θεωρεί ότι «βλάπτονται τα συμφέροντα του δήμου». Έτσι δεν προλάβαμε να ενημερώσουμε τους κατοίκους και η πλειοψηφία της δημοτικής εξουσίας, ουσιαστικά κεκλεισμένων των θυρών, και με αποχώρηση – καταγγελία της αντιπολίτευσης, απέρριψε την ένσταση της και επικύρωσε ξανά τη δική της απόφαση για την αύξηση.
Η δημοκρατικοφάνεια, που φαίνεται ότι υπάρχει με το άρθρο 216, που δίνει δυνατότητα για τοπικά δημοψηφίσματα, αναιρείται στο ίδιο, αφού απαιτεί, είτε την απόφαση της ίδιας της δημοτικής εξουσίας, είτε του 1/3 όλων των εγγεγραμμένων δημοτών. Επίσης, απαγορεύει ρητά να γίνονται δημοψηφίσματα για τον προϋπολογισμό του δήμου ή την επιβολή τελών.
Ο Κώδικας αφήνει περιθώρια στη δημοτική εξουσία για σειρά αυθαιρεσιών και λειτουργία του δημοτικού συμβούλιου, ως απλό χώρο επικύρωσης της πολιτικής της δημ. Εξουσίας.
Ο Κώδικας δεν υποχρεώνει τη δημ. Αρχή να υπάρχουν νωρίτερα για μελέτη οι εισηγήσεις για τα υπό συζήτηση θέματα, ούτε να δικαιούνται οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης να τις έχουν. Επίσης, δεν προβλέπεται υποχρεωτικά η παροχή των αποφάσεων του δημ. Συμβούλιου, παρά μόνο τα πρακτικά των συζητήσεων. Δώσαμε μάχες για να κατοχυρώσουμε να μας δίνουν τις αποφάσεις. Δεν προβλέπεται η υποχρεωτική ανάρτηση των ίδιων των αποφάσεων παρά μόνο των περιλήψεων και του αριθμού τους, που η κάθε δημοτική αρχή μπορεί να το ερμηνεύει ως των επικεφαλίδων τους.
Με αυτά τα περιθώρια, η διακοσμητική λειτουργία του δημοτικού συμβούλιου στο Βύρωνα και η έλλειψη ενημέρωσης των κατοίκων για τις αποφάσεις, που εφάρμοζε και η προηγούμενη του ΚΚΕ και η σημερινή δημ. εξουσία της ΝΔ, είναι ακραία αντιδημοκρατική.
Η συσσώρευση της εμπειρίας μας από τη συμμετοχή μας στο δημ. Συμβούλιο μας οδήγησε πριν από λίγο καιρό να κάνουμε γραπτή δήλωση με οξεία κριτική, να απαιτήσουμε τα αυτονόητα : να έχουμε τα στοιχειώδη στοιχεία για τη δική μας προετοιμασία και ενημέρωση πριν τα δημοτικά συμβούλια, αλλά και την πρόσβαση των κατοίκων στην ενημέρωση.
Η απάντηση του δημάρχου ήταν ότι: «αυτές οι απαιτήσεις μας θέλουν να μετατρέψουμε το δημ. Συμβούλιο σε λαϊκή δημοκρατία και δεν μπορεί ο κάθε πολίτης να μαθαίνει τι συζητιέται μέσα στο δημοτικό συμβούλιο.» Αποχωρήσαμε σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Ακόμα και ομαδικές προσφυγές κατοίκων για διάφορα ζητήματα είτε παραπέμπονται, είτε δεν τους δίνεται το δικαίωμα να τις θέσουν ουσιαστικά, είτε δε συζητούνται καν.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Προκόπης Παυλόπουλος το Μάρτη του 2008 έκδοσε πρότυπο κανονισμό λειτουργίας των δημ. Συμβούλιων με λεπτομερέστερη περιγραφή θεμάτων που ρύθμιζε ο κώδικας. Είναι μια από τα ίδια, χαρακτηριστικά αναφέρει ότι : «αποφάσεις που λαμβάνονται με μυστική ψηφοφορία, όπου δεν επιτάσσει ο νόμος, είναι άκυρες», θωρακίζοντας το σύστημα από τυχόν διαρροές της πλειοψηφίας.
7. ΤΑ ΣΥΝΟΙΚΙΑΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ – ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ
Το 1982 είχε με νόμο καθιερωθεί ο θεσμός των συνοικιακών συμβουλίων στη λογική της αποκέντρωσης. Οι Δήμοι χώριζαν σε συνοικίες την περιοχή τους και διενεργούσαν εκλογές με χωριστή ψηφοφορία και ψηφοδέλτια. Σε όποιους δήμους ο νόμος λειτούργησε ο ρόλος των συμβουλίων ήταν αυστηρά συμβουλευτικός. Οι κάτοικοι τον πρώτο καιρό συμμετείχαν και στις συνελεύσεις. Όμως οι συνελεύσεις δεν είχαν καμιά αρμοδιότητα και γενικά ο θεσμός και των συνελεύσεων και των συμβουλίων ατόνησε.
Με το νόμο 3463/2006, άρθρο 117, καθιερώνονται σε δήμους πάνω από 100.000 κατοίκους τα διαμερισματικά συμβούλια, με αρμοδιότητες διεκπεραίωσης τοπικών έργων και υπηρεσιών. Όλες οι αποφάσεις τους είναι υπό την έγκριση και αίρεση της δημαρχιακής επιτροπής, του δημάρχου και του δημοτικού συμβούλιου.
Είναι φανερό και στις δυο περιπτώσεις ότι δεν πρόκειται για θεσμούς πιο άμεσης δημοκρατίας, αλλά για κατ΄ επίφαση αποκέντρωση.
ΤΕΡΜΑ ΣΤΙΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΓΙΑ ΔΗΜΟΥΣ ΛΑΪΚΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ.
Αυτά και πολλά άλλα θα μπορούσαμε να πούμε για να καταρριφθούν τυχόν ψευδαισθήσεις για δημοκρατικότητα του θεσμού των ΟΤΑ και περιθώρια ουσιαστικών, διορθωτικών παρεμβάσεων από τη σκοπιά μιας προοδευτικής διαχείρισης.
Τέτοια περιθώρια δεν υπάρχουν.
Είναι φανερό ότι οι δήμοι είναι αυτοδιοικητικοί θεσμοί, όπως τους ονομάζουν, ούτε εν δυνάμει λαϊκοί θεσμοί. Κινούνται στο γενικό πλαίσιο του αστικού συνασπισμού, υλοποιώντας τις γενικότερες επιλογές του. Όλα αυτά καθιστούν εξαιρετικά αναγκαία και σε «τοπικό επίπεδο» την εργατική κοινωνικοπολιτική αντιπολίτευση, τους ανταγωνιστικούς προς τους δήμους θεσμούς, τη συνολικού χαρακτήρα παρέμβαση μιας αντικαπιταλιστικής πολιτικής.
Η Αριστερά ακούμπησε στους δήμους τη μετεμφυλιακή και μεταδικτατορική περίοδο ελπίδες για μετερίζια άσκησης εξουσίας και πολιτικής αντιπαράθεσης με την κεντρική εξουσία. Κατέκτησε πολλούς Δήμους με στόχους για καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων, τον εκδημοκρατισμό της δημόσιας ζωής κ.ά. Δεν μπόρεσε όμως να δώσει μάχες και να υπερασπίσει τους όρους ζωής και τις συνθήκες διαβίωσης στα μεγάλα αστικά κέντρα, που δημιουργούνταν από την συγκέντρωση των εκατοντάδων χιλιάδων εργατών που ξεκληρίζονταν από την επαρχία.
Αυτή η αδυναμία της αριστεράς έχει να κάνει με τις δύσκολες συνθήκες της εποχής, αλλά κυρίως με τις αδυναμίες της για έλλειψη βαθύτερων επεξεργασιών για τις μορφές της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, την έλλειψη διορατικής αντίληψης για τις τάσεις που διαμόρφωνε η εποχή, τη διαπλοκή στελεχών της στο κατασκευαστικό οργασμό της περιόδου. Δεν μπόρεσε να συνδέσει την πάλη για τα ζητήματα πόλης - χώρου - περιβάλλοντος και την πάλη για τα άμεσα προβλήματα των εργαζομένων με μια αντικαπιταλιστική προοπτική, οδηγώντας τα πράγματα και στο χώρο των Ο.Τ.Α. στο σημερινό αδιέξοδο και το χειρότερο αφήνοντας και αριστεροί δήμαρχοι να παίζουν έναν διαχειριστικό ρόλο.
Αποτέλεσμα και η αναξιοπιστία που κληροδότησαν για το ρόλο της αριστεράς ως φορέα διαχείρισης της εξουσίας και η απώλεια των «κόκκινων» δήμων.
Οι φτωχοί –πλην όμως τίμιοι και μαχητικοί– Δήμοι της δεκαετίας του ΄70 και του ΄80 έδωσαν τη θέση τους στους σημερινούς Δήμους, τοπικά κράτη με φοροεισπρακτικούς και κατασταλτικούς μηχανισμούς, που εξελίσσονται με γοργούς ρυθμούς στην κατεύθυνση της επιχειρηματικοποίησης, της υιοθέτησης αντιλαϊκών και αντεργατικών πολιτικών, χάνοντας ταυτόχρονα και τα όποια κοινωνικά χαρακτηριστικά είχαν παλιότερα.
ΜΠΟΡΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΑΛΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕ ΑΡΙΣΤΕΡΕΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΕΣ;
Τα περιθώρια είναι τέτοια που εγκλωβίζουν το δήμο και περιορίζουν την πολιτική που ασκείται σε συγκεκριμένα πλαίσια. Οι περικοπές των χρηματοδοτήσεων του προϋπολογισμού, οι κατευθύνσεις των προγραμμάτων Θησέας, οι υποχρεωτικές οδηγίες για συμπράξεις με ιδιωτικούς φορείς οι συγκεκριμένες κατευθύνσεις για τη διάθεση των κονδυλίων και οι προδιαγραφές των Κοινοτικών Προγραμμάτων Στήριξης καθορίζουν τα πλαίσια άσκησης της πολιτικής των δήμων.
ΜΠΟΡΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΟΥΝ ΚΑΣΤΡΑ ΑΓΩΝΑ ΚΑΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ;
Όσο η ταξική πάλη ψάχνει τη στήριξη της σε θεσμικά όργανα για να προωθήσει από καλύτερες θέσεις την πάλη της, τόσο εγκλωβίζεται από αυτά και μένει σε αυτά. Δεν υπάρχουν περιθώρια οι θεσμοί των δήμων να αποτελέσουν προπύργια-νησίδες ταξικής πάλης σε ένα γενικότερο τοπίο υποχώρησης του εργατικού κινήματος.
Μόνο η άνοδος της μετωπικής πάλης της ίδιας της τάξης και μέσα από τα δικά της ανταγωνιστικά όργανα προς τους αστικούς θεσμούς μπορεί να υπερασπίσει τα δικαιώματα της, να πετύχει βελτίωση των όρων ζωής.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΤΑ ΟΡΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟΧΩΝ ΠΑΛΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ;
Όσο φιλόδοξες προσπάθειες και να υπάρχουν από μια αριστερή – αντικαπιταλιστική σκοπιά για διαμόρφωση θέσεων και ολοκληρωμένων προτάσεων για βελτίωση της σημερινής κατάστασης, αν αυτές οι προτάσεις δεν συγκρούονται με το συνολικό μοντέλο ανάπτυξης του καπιταλισμού, τις αξίες της αγοράς, του κέρδους και αν δεν αποτελούν προτάσεις, που έχουν γίνει υπόθεση συσπείρωσης και πάλης των ίδιων των εργαζόμενων, τότε χάνουν.
Μετατρέπονται σε προτάσεις διαχείρισης και τακτοποίησης - ορθολογικοποίησης πεφωτισμένων εκπροσώπων για λογ/σμό του κινήματος και καταλήγουν να στρογγυλλοποιούνται σε προτάσεις βελτίωσης και διαχείρισης της υπάρχουσας κατάστασης και οι εκπρόσωποι να εγκλωβίζονται σε ρόλο αριστερού συμβουλάτορα μιας δεξιάς πολιτικής.
(ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ)
Με αυτά τα στοιχεία και τις εκτιμήσεις θα μπορούσε κάποιος να βγάλει το συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται η παρέμβαση στις εκλογές, ή η συμμετοχή στα δημ. Συμβούλια.
Όμως, νομίζουμε ότι είναι κοινός τόπος ότι είναι αναγκαία η δημιουργία αντικαπιταλιστικών αριστερών κινήσεων πόλης με συνολική αντικαπιταλιστική στόχευση και ξεκάθαρο αντιθεσμικό ρόλο. Αυτές οι συλλογικότητες να προβάλλουν μια αριστερή αντίληψη, να δημιουργούν πολιτικά γεγονότα, με τις επεξεργασίες και τη δράση τους να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της πάλης των κατοίκων. Να έχουν συνεχή και ανελλιπή παρέμβαση.
Τότε και η παρουσία τους στο στιγμιότυπο των εκλογών επιβάλλεται.
Στις διαδικασίες των εκλογών, που οι κάτοικοι ακούν, συζητούν, αφουγκράζονται, καλούνται να πάρουν θέση, η παρέμβασή μας συμβάλλει :
Να έρχονται στο προσκήνιο τα πραγματικά προβλήματα και όχι οι κούφιες αντιπαραθέσεις.
Να αποδοκιμάζονται και να αμφισβητούνται οι δημοτικές παρατάξεις της αντιλαϊκής πολιτικής και διαπλοκής.
Να εκφράζεται η μαχητική στάση των κινημάτων των κατοίκων .
Να εκφράζεται η απήχηση της δράσης της αριστεράς, που συγκρούεται με τα μεγάλα συμφέροντα, τις πολιτικές και τους φορείς τους, το δημοτικό και πολιτικό κατεστημένο.
Να δίνεται ένα ισχυρό μήνυμα καταδίκης των πολιτικών κυβέρνησης, Ε.Ε.
ΑΠΟ ΠΟΙΑ ΣΚΟΠΙΑ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Όσο για τη συμμετοχή στο δημοτικό συμβούλιο, αυτή οφείλει να γίνεται από τη σκοπιά της προβολής των δίκαιων αιτημάτων των κατοίκων. Για ενημέρωση και πληροφόρηση των εργαζόμενων για τα σχέδια και την πολιτική της δημ. Εξουσίας.
Συμμετέχουμε χωρίς αυταπάτες για το ρόλο των ΟΤΑ και τις δυνατότητες παρέμβασης που αφήνουν τα δημ. συμβούλια, αλλά και τους κινδύνους ενσωμάτωσης που περικλείουν όταν δεν υπάρχει ταξικό κριτήριο, δέσμευση πάνω σε αρχές, αντικαπιταλιστική-αριστερή σκοπιά και επεξεργασίες, έκφρασης των συλλογικών αποφάσεων της παρέμβασης, σύνδεση με την ίδιες τις ανάγκες, τους προβληματισμούς και τη δράση των κατοίκων.
Έχοντας επίγνωση όλων των παραπάνω είναι φανερό και έχουμε για αυτό δεσμευτεί στην διακήρυξή μας ότι δεν συμμαχούμε και δεν επιδιώκουμε καμία μορφή συνδιοίκησης με κάθε είδους φορείς και εκπροσώπους των αστικών δυνάμεων. Δεσμευόμαστε ότι αποκαλύπτουμε τις διαπλοκές των τοπικών και κεντρικών επιχειρηματικών συμφερόντων μέσα στο Δήμο.
Συμμετέχουμε για να εκφράσουμε τα συλλογικά συμφέροντα των εργαζόμενων, να υπερασπίσουμε τα δικαιώματά τους και να προβάλλουμε τις διεκδικήσεις τους.
Έχουμε πλήρη συνείδηση ότι το κέντρο βάρους της δουλειάς μας πρέπει να είναι στην ανάπτυξη της πάλης των ίδιων των κατοίκων και στη μαχητική στάση και δράση της αριστερής πτέρυγας στα προβλήματα κόντρα στα μεγάλα συμφέροντα και το πολιτικό και δημοτικό κατεστημένο.
Εκτιμούμε ότι η βελτίωση των όρων ζωής απαιτεί πρώτα απόλα μαζικό αγώνα, ανατροπές και συγκρούσεις με τα μεγάλα συμφέροντα, τους φορείς και τις πολιτικές που τα υπηρετούν.
Επιδιώκουμε να ενισχύεται η λαϊκή αντιπολίτευση στο Δήμο, για να έρθουν στο προσκήνιο οι ανάγκες και τα δικαιώματα των πολιτών κόντρα στη λογική της αγοράς και του κέρδους. Δεν θεωρούμε ότι η αντιπολίτευση αυτή κρίνεται κυρίως ή μόνο στα έδρανα του δημ. Συμβούλιου, αλλά στην κινητοποίηση και δράση των κατοίκων.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ
Ανάδειξη του Δημοτικού Συμβουλίου με απλή αναλογική από την πρώτη Κυριακή. Έμμεση εκλογή του δημάρχου, ώστε να είναι ανακλητός με παράλληλη περιστολή των υπερεξουσιών του. Ο δήμαρχος απλό εκτελεστικό όργανο. Είμαστε αντίθετοι στο νόμο για διοικήσεις μειοψηφίας με το 42%, που ενισχύει παραπέρα την αντιδημοκρατική θωράκιση και στο δημαρχοκεντρικό μοντέλο και οδηγεί τους δήμους στην καταστροφική λογική της δικομματικής εναλλαγής και την ιδιωτικοποίησή τους.
Δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές και μεμονωμένων υποψήφιων ή κινήσεων που δεν έχουν πλήρες ψηφοδέλτιο.
Δικαίωμα ψήφου σε όλους τους κατοίκους και τους μετανάστες.
Λαϊκός και εργατικός έλεγχος στη λειτουργία του Δήμου.
ΓΙΑ ΑΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ
Είναι απαραίτητο να οικοδομούνται σε επίπεδο γειτονιάς πραγματικά αντιπροσωπευτικά όργανα των εργαζομένων, νεολαίων, συνταξιούχων κατοίκων, ανταγωνιστικοί λαϊκοί θεσμοί στους αστικούς θεσμούς.
Αγωνιζόμαστε για τη συμμετοχή των πολιτών μέσα από διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας, επιτροπές γειτονιάς, σύγκληση λαϊκών συνελεύσεων με δεσμευτικές αποφάσεις, δημοψηφίσματα.
Ταυτόχρονα στη διακήρυξή μας δεσμευτήκαμε ότι απαιτούμε λειτουργία εκλεγμένων συνοικιακών συμβουλίων με ουσιαστικές αρμοδιότητες και με συμμετοχή στα δημοτικά συμβούλια με δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις που αφορούν τη συνοικία.
Θεωρούμε σημαντική την εξασφάλιση των αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών και της ισότιμης έκφρασης όλων των απόψεων, το σεβασμό στα διαφορετικά θρησκευτικά και πολιτιστικά πιστεύω του καθένα.
ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΑΓΩΝΑ ΤΟΠΙΚΩΝ Ή ΥΠΕΡΤΟΠΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
Το τελευταίο διάστημα με βάση και την όξυνση των προβλημάτων στο χώρο, πόλη, περιβάλλον ξεπηδούν είτε μονοθεματικές επιτροπές αγώνα κατοίκων, είτε κινητοποιήσεις κατοίκων μιας περιοχής για ένα συγκεκριμμένο πρόβλημα με συνελευσιακές διαδικασίες. Αυτές οι μορφές μπορεί να έχουν προσωρινό ή λιγότερο προσωρινό χαρακτήρα. Περισσότερο ή λιγότερο ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά.
Είναι φανερό ότι χρειάζεται και τα μέλη των αριστερών συλλογικοτήτων να πρωτοστατούν και να παρεμβαίνουν σε τέτοιες επιτροπές. Αφού η ανάπτυξη της πάλης δεν είναι πάντα δεδομένη και ούτε καθορίζεται με αυτόματο πιλότο. Αλλά χρειάζεται με την παρέμβαση αριστερών δυνάμεων να ξεσπά, να ωριμάζει, να γενιικεύεται. Είναι θετική συμβολή η δημιουργία τέτοιων μορφών, η συχνότητα τέτοιων ξεσπασμάτων, η ανάπτυξη αυτών των κινητοποιήσεων.
Δεν μπορούμε όμως να καλύψουμε την έλλειψη αντικαπιταλιστικών κινήσεων πόλης ή να την υπερβούμε μόνο με δημιουργία επιτροπών αγώνα ή επιτροπών πρωτοβουλίας, αφού δεν εξασφαλίζεται η συνέχεια και η συνολικοποίηση της πάλης.
ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΡΙΣΤΕΡΕΣ-ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΠΟΛΗΣ
Χωρίς την ύπαρξη και δράση συλλογικοτήτων μόνιμης παρέμβασης συνολικής πολιτικής θεώρησης για τα προβλήματα η υπόθεση της υπεράσπισης των δικαιωμάτων των κατοίκων έχει κοντά ποδάρια.
Απαιτείται σε κάθε περιοχή δημιουργία και δράση αριστερών-αντικαπιταλιστικών κινήσεων.
Τα ‘τοπικά προβλήματα’, αντανακλούν και καθορίζονται από τα «μεγάλα», «κεντρικά» πολιτικά ζητήματα για την εργασία, τη ζωή, την πόλη, τον χώρο και το περιβάλλον.
Τα κινήματα πόλης επομένως όταν θέλουν να αντιμετωπίσουν τα ‘τοπικά προβλήματα’ συγκρούονται και με τα τοπικά συμφέροντα και τους δήμους αλλά και με τις κεντρικές πολιτικές και το αστικό σύστημα.
Συναγωνιστές και συναγωνίστριες,
Οφείλουμε να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη της ανεξάρτητης δράσης και αυτενέργειας των πολιτών, στη δημιουργία συλλογικοτήτων στην πόλη, στην ενίσχυση κοινωνικών κινημάτων, που θα διεκδικούν από την κεντρική και τοπική εξουσία το δικαίωμα στην εργασία, στη δωρεάν μόρφωση, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό, στην υγεία, στην πρόνοια.
Οφείλουμε να αναπτύξουμε και να ανεβάσουμε σε καλύτερα επίπεδα τη δράση των κινήσεων μας και την αλληλοτροφοδότηση των εμπειριών μας, την κοινή δράση και το συντονισμό μας.
21/6/2008
