ΟIKONOMIKA ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΗ
ΜΕΓΓΕΝΗ ΤΗΣ Ε.Ε.
Η
ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΣΠΑ
ΤΑ
ΕΣΟΔΑ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ
Τα έσοδα των δήμων προέρχονται από :
Α.
την επιχορήγησή τους από το κεντρικό
κράτος. Το ποσό καθορίζεται από τον κρατικό προϋπολογισμό και επιμερίζεται στους δήμους ανάλογα με τον
πληθυσμό.
με
τη μορφή των :
- ΚΑΠ (Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι) που
διατίθενται για πάγιες και λειτουργικές δαπάνες (μισθούς, ενοίκια, κ.α.)
- Το
πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
που διατίθεται για έργα υποδομών κ.α.
- ΣΑΤΑ ( Συλλογική Απόφαση Τοπικής
Αυτοδιοίκησης) που διατίθενται για δαπάνες έργων, δαπάνες συντήρησης,
επενδύσεων κ.α..
Β. Επίσης, προέρχονται από :
- τα
έσοδα των δημοτικών τελών
(Δ.Τ.) που το ύψος τους καθορίζεται
από τον ίδιο το δήμο αναλογικά με το εμβαδόν του ακινήτου και τη χρήση
(κατοικία ή επαγγελματικός χώρος) εισπράττονται μέσω των λογ/σμών της ΔΕΗ και
έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα με τις δαπάνες καθαριότητας, δηλαδή καλύπτουν όλα
τα έξοδα των δήμων για τον τομέα της καθαριότητας ( μισθοί, λειτουργικά, αγορά εξοπλισμού,
περισυλλογή και αποκομιδή των απορριμμάτων, κ.α.).
- Τα
έσοδα των δημοτικών φόρων (Δ.Φ.)
που επίσης το ύψος τους καθορίζεται από τον ίδιο το δήμο αναλογικά με το
εμβαδόν του ακινήτου και τη χρήση τους και εισπράττονται μέσω των λογ/σμών της
ΔΕΗ
- Τα
έσοδα από το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας
(Τ.Α.Π.) που
το ποσοστό τους καθορίζεται ενιαία για όλη τη χώρα από νόμο και στο ύψος του μετράει και η τιμή ζώνης του ακινήτου και
εισπράττονται μέσω των λογ/σμών της ΔΕΗ
Γ. Ακόμα, προέρχονται από έσοδα του ίδιου του δήμου όπως :
- τα τέλη κατάληψης δημόσιων χώρων (από
τα τραπεζοκαθίσματα, κ.α.)
- τυχόν ενοίκια από δημοτική περιουσία
- έσοδα από δημοτικές επιχειρήσεις
(κυλικεία, νεκροταφεία, κ.α.)
- τυχόν άλλα έσοδα από δωρεές, πωλήσεις
κ.α.
Δ.
Επίσης, μορφή εσόδων συγκεκριμένου σκοπού αποτελούν έσοδα έκτακτων χορηγήσεων που δίνονται από την
κεντρική κυβέρνηση ή και κονδύλια της
Ε.Ε. για εκτέλεση επιλέξιμων έργων και προγραμμάτων. Αν ένα έργο έχει
επιχορήγηση από διάφορες πηγές ονομάζεται συγχηματοδοτούμενο.
Τέτοια κονδύλια κατά καιρούς
βαπτίζονται με διάφορα ονόματα (Θησέας,
ΕΣΠΑ, για περιβάλλον, πληροφορική
κ.α.). Ενώ δίνονται και κονδύλια για
προσλήψεις προσωπικού με ελαστικές σχέσεις εργασίας αλλαγές εργασιακών σχέσεων
κ.α.)
Ε.
Δάνεια από τράπεζες
και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εσωτερικού και εξωτερικού, που πλέον χορηγούνται με
συγκεκριμένους όρους (να μην υπερβαίνει η εξυπηρέτησή τους το 20% των ετήσιων
τακτικών εσόδων τους κ.α.)
ΤΑ
ΕΞΟΔΑ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ
Είναι τα τακτικά έξοδα των δήμων με
βασικά :
- Οι δαπάνες κατασκευής έργων.
- Οι δαπάνες συντήρησης που είναι πάγια
έξοδα,
- Οι
μισθοί των εργαζόμενων, που είναι πάγια έξοδα
- Τα πάγια λειτουργικά έξοδα υπηρεσιών,
κ.α
Ταυτόχρονα,
υπάρχουν έκτακτα έξοδα για διάφορους
λόγους και αιτίες.
Οι δήμοι συντάσσουν προϋπολογισμούς για κάθε έτος, οι
οποίοι έχουν ένα ταξικό πρόσημο, και γενικά δεν υλοποιούνται και το γεγονός
καταγράφεται στους ισολογισμούς
τους. Η μη εκτέλεση (αποκλίσεις) των
προϋπολογισμών των δήμων είναι μόνιμο φαινόμενο, λόγω του ότι η θεσμοθετημένη κρατική επιχορήγηση τελικά
δεν χορηγείται και η χορηγούμενη δεν καλύπτει τα τρέχοντα έξοδα των δήμων. Η κατάσταση των οικονομικών των
δήμων επιδεινώνεται όλα τα τελευταία χρόνια και λόγω της μη καταβολής των
κεντρικών πόρων, αλλά και με ευθύνες των δημοτικών αρχών στη διαχείριση. Τα
ανοίγματα μεταξύ εσόδων - εξόδων είναι
φαινόμενο που αγκαλιάζει την πλειοψηφία των δήμων.
Μάλιστα στην Κοινή Υπουργική Απόφαση
των Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών της 31/7/2013, προβλέπεται σε σχέση με
τις ήδη μειωμένες επιχορηγήσεις του 2013
για το 2014 «…μείωση των επενδυτικών πόρων των Δήμων (ΣΑΤΑ) κατά 53%,
της κρατικής επιχορήγησης για λειτουργικές δαπάνες κατά 1,9%, καθώς και μείωση
των προνοιακών επιδομάτων κατά 8,4%»,
Οι
μειώσεις στους ΚΑΠ έφθασαν το 2013 το 58% συγκριτικά με το 2009 και στον
προϋπολογισμό του 2014 προβλέπονται επιπλέον μειώσεις που φθάνουν στο 12,5 %
συγκριτικά με το 2013, μειώσεις στενά δεμένες με το σχεδιασμό για
διαθεσιμότητες – κινητικότητα – απολύσεις στους ΟΤΑ. Η ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας) εκτιμά σε μελέτη της το
2013 ότι η τακτική επιχορήγηση των ΚΑΠ,
καλύπτει μόλις το 50% του συνολικού ελάχιστου κόστους λειτουργίας των δήμων.
Οι
διαφορές εσόδων- εξόδων καλύπτονται με
δάνεια από το Ταμείο
Παρακαταθηκών και Δανείων, αλλά και από τράπεζες. Πολύ μεγάλος αριθμός των Δήμων έχουν ήδη χρεοκοπήσει (υπολογίζονται στο
90% του συνόλου). Δεν μπορούν να πληρώσουν μισθούς, λειτουργικές δαπάνες, τρέχοντα
έξοδα και να καλύψουν τα δάνεια που έχουν ήδη πάρει.
Διαμορφώνεται η κατάσταση που οι δήμοι
φτάνουν σε στάση πληρωμών και διακοπή παροχής των πιο κρίσιμων κοινωνικών
υπηρεσιών σε ευρύτατα λαϊκά στρώματα με τραγικές συνέπειες. Υπηρεσίες όπως
παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, μεταφορές μαθητών, δημοτικά ιατρεία, ΚΑΠΗ,
πρόγραμμα «βοήθεια στο σπίτι», προνοιακές παροχές, κέντρα δημιουργικής
απασχόλησης, καθαριότητα, δημοτικά έργα, περιβάλλον, δωρεάν προγράμματα μαζικού
αθλητισμού δημοτικά ωδεία και άλλες πολιτιστικές δομές, η λειτουργία των
σχολείων μέσω της υποχρηματοδότησης των σχολικών επιτροπών, μπαίνουν σε
δοκιμασία λειτουργίας και ιδιωτικοποίησης.
Στο έδαφος της κρίσης και της
κοινωνικής καταστροφής περιορίζονται οι κοινωνικές
παροχές μόνο προς τις εντελώς αδύναμες οικονομικά κοινωνικές κατηγορίες, μέσω
των προγραμμάτων αλληλεγγύης και της σύνδεσής τους με τις κατευθύνσεις της Ε.Ε.
(κονδύλια για την αντιμετώπιση της φτώχειας) και οι δήμοι, στο όνομα κάλυψης
των κενών, γίνονται φορείς των δοκιμών του μοντέλου της «κοινωνικής οικονομίας»
(3ος τομέας της οικονομίας).
Οι
ΟΤΑ μεθοδικά οδηγούνται στην κατεύθυνση της φορομπηξίας (αύξηση δημοτικών τελών), του
περάσματος ακόμα περισσότερων υπηρεσιών στην σφαίρα ανταποδοτικότητας (όσες δεν είναι ήδη) ή στην αύξηση του κόστους των υπηρεσιών (για όσες είναι ήδη), στην παραχώρηση ολόκληρων τομέων απευθείας στο
ιδιωτικό κεφάλαιο, στην υλοποίηση των τεχνικών προγραμμάτων με ιδιαίτερα
υψηλή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα
στο κόστος (με αντίστοιχα φυσικά οφέλη και προνομιακές συμβάσεις εκμετάλλευσης
των έργων από τους ιδιώτες), στην εμπορευματοποίηση
κοινωνικών υπηρεσιών, στην εκχώρηση διάφορων
λειτουργιών είτε σε εργαζόμενους για τη λειτουργίας με πώληση των υπηρεσιών αυτών από Κοινωνικές
Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις ( με την αντίστοιχη ομηρία των πρώην εργαζόμενων
που μετατρέπονται σε μετόχους της συνεταιριστικής επιχείρησης), είτε σε κατοίκους για προσφορά εθελοντικής εργασίας σε
δημοτικούς θεσμούς «αλληλεγγύης», στη
μείωση του «μισθολογικού κόστους» μέσα από μείωση του προσωπικού,
διαθεσιμότητες-απολύσεις, συμπίεση των μισθών και κάλυψη των αναγκών με φτηνό
εργατικό δυναμικό.
Σας αναφέρουμε χαρακτηριστικά από την ανακοίνωσή της Αριστερής Παρέμβασης Βύρωνα για
τον προϋπολογισμό του δήμου για το 2014 ότι γράφαμε για τα έσοδα: «Ο
προϋπολογισμός του 2014 στα μόνα σίγουρα
έσοδα που υπολογίζει είναι οι φόροι από τους πολίτες και τα δάνεια που παίρνει
ο δήμος. Προβλέπει την είσπραξη 8,3 εκ. € από τέλη, ΤΑΠ, δικαιώματα, έσοδα
νεκροταφείου, φόρους κλπ και 3,3 εκ €
από δάνεια. Ακόμα προβλέπει αύξηση των εσόδων από το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας
και από το Φόρο Ηλεκτροδοτούμενων …. Αντίθετα, η πρόβλεψη για κρατική
επιχορήγηση μειώνεται από τα 9,7 εκ. € του 2013 σε 8,3 € για το 2014 και από
την εμπειρία των ισολογισμών των προηγούμενων χρόνων ούτε και αυτά θα τα
εισπράξει»
και από την ανακοίνωσή μας για τον
προϋπολογισμό του 2013 αυτό που γράφαμε για τα έξοδα :
«Την
ίδια ώρα στα έξοδα προβλέπεται να δοθούν 1,7 εκ. € για τοκοχρεολύσια και 15
χιλ. €. ως τόκοι υπερημερίας.» Που είναι ενδεικτικό της μεγάλης αφαίμαξης
εσόδων για την εξυπηρέτηση του δημτοικού χρέους.
Για
αυτό κάθε χρόνο καταψηφίζουμε τους προϋπολογισμούς που καταθέτει η
δημοτική αρχή και βέβαια τους ισολογισμούς, που παρουσιάζει, για τον ταξικό τους
χαρακτήρα και απαιτούμε: «•Προϋπολογισμό για την εξυπηρέτηση των αναγκών των
κατοίκων και όχι σύμφωνο με τις επιταγές του κεφαλαίου, των τραπεζών, των
τοκογλύφων δανειστών, της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ.. • Να αλλάξει ριζικά ο σημερινός τρόπος φορολόγησης των
δημοτών, γιατί έχει κεφαλικό και όχι εισοδηματικό χαρακτήρα. •Μείωση-κατάργηση
των δημοτικών φόρων-τελών για τους κατοίκους χαμηλών εισοδημάτων, π.χ.
κατάργηση τους για την πρώτη κατοικία μέχρι 120 τ.μ.. Άμεση κατάργηση των
δημοτικών τελών και φόρων για τους άνεργους και άπορους κατοίκους. • Αύξηση της φορολογίας στις μεγάλες
επιχειρήσεις και στη μεγάλη ακίνητη περιουσία. •Να σταματήσει ο δήμος να ρίχνει
το βάρος των εσόδων του στη φορολογία των δημοτών και να απαιτήσει την καταβολή
των επιδοτήσεων από το κράτος. Να αποδοθούν οι χρωστούμενοι πόροι στους δήμους.
•Καμιά μείωση των κοινωνικών υπηρεσιών. Καμιά υποβάθμιση των σχολείων, των
δημόσιων υπηρεσιών. Λεφτά για τις κοινωνικές δαπάνες, για μισθούς και συντάξεις
και τις λαϊκές ανάγκες σε παιδεία, υγεία, πρόνοια, υποδομές, πολιτισμό και αθλητισμό. •Να διαγραφεί το
χρέος. Να αποδοθούν πολιτικές και ποινικές ευθύνες σε όσους το δημιούργησαν. Να
πληρώσουν οι τράπεζες και το κεφάλαιο την κρίση και όχι ο λαός.»
Ο
ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ Η Ε.Ε.
Οι
κατευθύνσεις της Ε.Ε. επέβαλλαν νόμους
και θεσμικές αλλαγές στη
δομή-διάρθρωση των δήμων και παράλληλα
στα οικονομικά τους. Οι
επιχορηγήσεις προς τους δήμους από τον κρατικό προϋπολογισμό μειώθηκαν, ειδικά
για τους τομείς των υποδομών και έργων και το μεγαλύτερο μέρος τους
αντικαταστάθηκε σταδιακά από τις απευθείας επιχορηγήσεις των έργων τους από τα
κονδύλια της Ε.Ε. που κατευθύνονται και σε διάφορα προγράμματα.
Πως δίνονται αυτά ;
Με
βάση το τι επιλέγει κάθε φορά η Ε.Ε.
και τις πολιτικές της προτεραιότητες κατανέμονται και τα κονδύλια. Π.χ. όταν η
Ε.Ε. δίνει βάρος στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, τα κονδύλια
καταμερίζονται προς αυτή την κατεύθυνση. Υποβάλλονται οι προτάσεις και με βάση
αν εντάσσονται στις συγκεκριμένες κατευθύνσεις, γίνεται η λεγόμενη «επιλεξιμότητα» των έργων που θα
χρηματοδοτηθούν. Έτσι, έχουμε βρεθεί μπροστά σε τραγελαφικές καταστάσεις.
Μπορεί να χρηματοδοτηθεί έργο ανάπλαση μιας υπάρχουσας πλατείας, αλλά όχι η
απαλλοτρίωση ενός χώρου για την κατασκευή μιας νέας πλατείας σε χώρο που είναι
απαραίτητη.
Ενδεικτικό είναι το περιεχόμενο της διάσκεψης - φιέστας πόλεων και περιφερειών
της Ε.Ε. που οργανώνεται χθες και σήμερα στο Μέγαρο Μουσικής και εντάσσεται,
όπως αναφέρεται και στο πρόγραμμα της, στην «πολιτική
εκστρατεία προς τους 350 εκατ ψηφοφόρους των ευρωεκλογών που θα καλεστούν
να αποφασίσουν για περισσότερη, λιγότερη
ή διαφορετική Ευρώπη», στην εφαρμογή των στρατηγικών της ΕΕ από τις
πόλεις και τις περιφέρειες και στην «πετυχημένη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και
ιδιωτικού τομέα». Η στρατηγική που προβάλλεται με τίτλο «Ευρώπη 2020» θέτει «μια σειρά
πολιτικών στόχων και επικεντρώνεται στις επενδυτικές προτεραιότητες για τα
επόμενα επτά χρόνια. Στο διάστημα μεταξύ 2014 και 2020, η ΕΕ θα διαθέσει 366
δισ. ευρώ από τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής, μεταξύ των οποίων 80 δισ. ευρώ για το πρόγραμμα
Horizon 2020, που αφορά την έρευνα και την καινοτομία και ( σ.σ. μόλις) 6 δισ. ευρώ ειδικά για την προώθηση
της απασχόλησης των νέων ( σ.σ. και
αυτά είναι πάλι που κατευθύνονται στα προγράμματα αντικατάστασης της σταθερής
με την ελαστική προσωρινή φτηνή απασχόληση των 5 μηνών και ενίσχυσης των
εργοδοτών.) Επίσης, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να επικεντρώσουν τις επενδύσεις
στην έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη όπως επισημαίνεται στην
ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης. Επιπλέον έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την
ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Οι περιφέρειες και οι
πόλεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτών των ευρωπαϊκών
φιλοδοξιών. Μαζί αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα των συνολικών δημόσιων επενδύσεων
και το ένα τρίτο των δημόσιων δαπανών στην Ευρώπη» .
Η
Ε.Ε. έχει επιβάλλει τη μείωση των χρηματοδοτήσεων του κεντρικού κράτους σε
δήμους και περιφέρειες, τη σύμπραξη δημόσιου – ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), τη
μεσολάβηση των ΜΚΟ ως δουλεμπορικές εταιρείες για παροχή εργαζόμενων στους
δήμους, την αντικατάσταση-επέκταση της ελαστικής εργασίας στους δήμους, την
λειτουργία της ανταποδοτικότητας στις υπηρεσίες, τη διαμόρφωση μιας τέτοιας
οικονομικής κατάστασης στους δήμους, ώστε μέσα από μια σειρά προγράμματα
(«εξυγίανση» υπερχρεωμένων δήμων), δεσμεύσεις (ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί)
και όργανα (παρατηρητήριο οικονομικής αυτοτέλειας) να αποκτούν, όπως
χαρακτηριστικά αναφέρεται στα μνημόνια, τη μορφή «υγιούς επιχείρησης». Ήδη η
οικονομική πολιτική σε συνδυασμό με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο διαμορφώνει το
έδαφος για την επιχειρηματική στροφή των ΟΤΑ.
Η
ένταξη των ΟΤΑ στο γενικότερο πλαίσιο της «δημοσιονομικής προσαρμογής και ο
έλεγχος από την τρόικα σε συνδυασμό με τον τρόπο κατανομής των κονδυλίων ΕΣΠΑ
εντείνουν τον απευθείας έλεγχο τους από την ΕΕ..
Ο
ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ»
Η αναδιάρθρωση που επέφερε η Ε.Ε. με
τον Καλλικράτη στη διάρθρωση δήμων και με τη δημιουργία περιφερειών λειτούργησε
και με τη συγκρότηση στο επίπεδο των δήμων οργάνων
όπως η Εκτελεστική Επιτροπή, και η
Οικονομική Επιτροπή, δηλαδή επιτροπές που λαμβάνουν τις ουσιαστικές αποφάσεις
που αφορούν την οικονομική πολιτική, εξυπηρετώντας το νέο μοντέλο ακόμη πιο
συγκεντρωτικής, προστατευμένης από το λαϊκό κίνημα διακυβέρνησης που εισάγει ο
Καλλικράτης.
Βασική φιλοσοφία που πέρασε και μέσα
από τον «Καλλικράτη» αποτελεί η λογική της λειτουργίας των δήμων με τα λεγόμενα
5ετή επιχειρησιακά προγράμματα (Ε.Π.)
και το Ετήσιο πρόγραμμα δράσης.
Κριτήριο αναδεικνύεται η υγιής
επιχειρηματικότητα. Χαρακτηριστική και η λειτουργία στα πλαίσια του δήμου του θεσμού «Συνήγορος του δημότη και της
επιχείρησης».
Ο «Καλλικράτης» εξυπηρέτησε για την
περικοπές μέσα από την αλλαγή του χάρτη των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ και τη μαζική
κατάργηση υφιστάμενων φορέων και νομικών προσώπων. Ιδιαίτερη πλευρά αποτελεί το
μαζικό κλείσιμο και ο περιορισμός των δομών που εντάσσονται σε κοινωφελείς σκοπούς
(όλο το φάσμα που σχετίζεται με την παροχή υπηρεσιών στην οικογένεια, το παιδί
και την τρίτη ηλικία αλλά και ιδιαίτερες δομές όπως συμβουλευτικής υποστήριξης
σε ευπαθείς ομάδες κτλ).
Στα
τρία πρώτα χρόνια εφαρμογής του Καλλικράτη μειώθηκαν πάνω από 60% οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (Κ.Α.Π.) και
-πρακτικά- εκμηδενίστηκε το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.). Ακόμη
μεγαλύτερη υπήρξε η μείωση της ΣΑΤΑ (επιχορήγηση για επισκευές, συντηρήσεις και
μικρές επενδύσεις).
Ο
Καλλικράτης
αποτέλεσε τον ειδικό δίαυλο για την εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ στο τοπικό
κράτος και την εναρμόνισή του ακριβώς σε αυτές τις πολιτικές. Οι οποίες προϋπήρχαν του Καλλικράτη,
ενώ διαμορφώνονται και πολιτικές με σχετική αυτοτέλεια από τον Καλλικράτη.
Οι περιφερειακές και δημοτικές αρχές
που στηρίζονται από ΠΑΣΟΚ-ΝΔ καλύπτουν το γεγονός ότι ο «Καλλικράτης» αποτελεί
όχημα προσαρμογής των ΟΤΑ στις απαιτήσεις των Μνημονίων.
Από την άλλη η πάλη ενάντια στον
Καλλικράτη δεν μπορεί να απομονώνεται ή να μένει μόνο σε αυτόν, αλλά είναι
φανερό ότι αφού ο Καλλικράτης αποτέλεσε
το εργαλείο και για το πέρασμα των πολιτικών της Ε.Ε., συνδέεται με την πάλη
ενάντια στις πολιτικές της ΕΕ και την ίδια την ΕΕ έχει σχέση αλλά και αυτοτέλεια
με αυτήν.
ΠΕΡΙ
ΙΣΟΣΚΕΛΙΣΜΕΝΩΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ
Μετά
και τη φιλολογία περί πρωτογενούς πλεονάσματος της κεντρικής κυβέρνησης, έχει
ανοίξει πολύ μεγάλη συζήτηση για το θέμα των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών των
δήμων, που καλούμαστε
να πάρουμε θέση για το αν είμαστε υπέρ ή κατά,.
Σε αυτή τη συζήτηση χρειάζεται να
αναδεικνύεται ότι, το κύριο δεν είναι η
λογιστική εξίσωση εσόδων – εξόδων, που ειδικά στις σημερινές συνθήκες είναι
αδύνατη με βάση τη μεταφορά αρμοδιοτήτων στους δήμους και τη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης. Το
κύριο πρόβλημα είναι η λειτουργία των
δήμων-τοπικών κρατών, που δρουν ως ιμάντες
αναδιανομής του πλούτου. Δηλαδή τα έσοδα
τους, είτε μέσω της κρατικής επιχορήγησης ή κοινοτικών πόρων, είτε μέσω των
δημοτικών φόρων, προέρχονται από την
αφαίμαξη του λαϊκού εισοδήματος με τη λειτουργία της φορολογικής πολιτικής
κεντρικού και τοπικού κράτους υπέρ της οικονομικής ολιγαρχίας (τρόποι
υπολογισμού, συντελεστές, φοροαπαλλαγές της οικονομικής ολιγαρχίας, κ.α.). Και τα έξοδα κατευθύνονται ειδικά με βάση
τις κατευθύνσεις της κεντρικής κυβέρνησης και της Ε.Ε. στο μεγάλο κεφάλαιο, αφήνοντας και κάποια ψίχουλα για τις
μικρότερες επιχειρήσεις.
Χθες,
τα ελλείμματα των
δήμων λειτουργούσαν τελικά, μέσα από τα δάνεια για την ομηρία τους
στις τράπεζες, για την μεταφορά των χρεών στους κατοίκους. Και σήμερα
η επιταγή για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς γίνεται εργαλείο για την πιο
άγρια περικοπή εργατικών δικαιωμάτων των εργαζόμενων στους ΟΤΑ, αποδόμηση των κοινωνικών παροχών για τους
κατοίκους, ένταση της λαϊκής φορομπηξίας, ενίσχυση των διάφορων μορφών ιδιωτικοποιήσεων.
Άρα είτε ισοσκελισμένοι, είτε όχι οι προϋπολογισμοί λειτουργούν και στον τομέα
των εσόδων και στον τομέα των εξόδων υπέρ των συμφερόντων των οικονομικά
ισχυρών.
Η
πλειοψηφία σήμερα των δημοτικών αρχών αποδέχεται και εφαρμόζει την πολιτική του
ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, που
επιβάλλει η κυβέρνηση και η Ε.Ε. στους ΟΤΑ, για να αποκτήσουν χαρακτηριστικά
'υγιούς επιχείρησης', όπως επιτάσσει η Ε.Ε.. Αυτό γίνεται ταυτόχρονα με την αποδοχή των περικοπών στους Κεντρικούς
Αυτοτελείς Πόρους, στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και των κονδυλίων του ΕΣΠΑ
για κοινωνικές δαπάνες και υποδομές. Δηλαδή, τελικά στην συρρίκνωση των παροχών
πρόνοιας και άλλων κοινωνικών παροχών και στην κατασκευή έργων υποδομών.
Ο
ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ
Με εργαλείο το δημόσιο χρέος του
κεντρικού κράτους και των ΟΤΑ τα
Μνημόνια και το Μεσοπρόθεσμο εντάσσουν τους ΟΤΑ σε αυστηρό πλαίσιο «δημοσιονομικής
προσαρμογής», παραβιάζοντας στην πράξη τη συνταγματική ρήτρα μεταφοράς
αρμοδιοτήτων σε αναλογία με την μεταφορά πόρων.
Το
οικονομικό πλαίσιο της λειτουργίας των ΟΤΑ γίνεται ακόμα πιο σφιχτό και
φορομπηχτικό μετά την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου.
Στο λεγόμενο μνημόνιο των ΟΤΑ, εκτός
των άλλων, προβλέπεται, ως πρώτη
προτεραιότητα, η εξυπηρέτηση των δανείων των ΟΤΑ, οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί
και η επιτήρηση για την πιστή εφαρμογή τους προγράμματος.
Οι
δημοσιονομικοί στόχοι προβλέπουν μείωση εξόδων και αύξηση εσόδων. Μεγάλο μέρος θα προέλθει από
μειώσεις αμοιβών προσωπικού (απολύσεις, μειώσεις μισθών) και περικοπές
κοινωνικών δαπανών. Στο σκέλος των
εσόδων οι αυξήσεις προβλέπεται να προέλθουν από αύξηση δημοτικών φόρων, διόδια
και την εκμετάλλευση της περιουσίας, λόγω οικονομίας κλίμακας που έχουν
επιτευχθεί με τον Καλλικράτη.
Η
δημοτική περιουσία έχει περάσει στο ΤΑΙΠΕΔ. Και η εκμετάλλευση του δημόσιου χώρου με κάθε τρόπο
γίνεται πεδίο άντλησης εσόδων για την εξυπηρέτηση των αναδιαρθρώσεων. Ενδεικτικά
πρόσφατη ΚΥΑ (Φεβρουάριος 2014)
προβλέπει την παραχώρηση όλων των παραλιών, ποταμιών, λιμνών στους δήμους με
την υποχρέωση της εμπορικής εκμετάλλευσής τους και όρο να περνάει το 20% των
εσόδων στο κεντρικό κράτος, αλλά και
ότι μπορεί να δοθούν απευθείας,
χωρίς δημοπρασία, παραλιακές εκτάσεις ή τμήματα αιγιαλού σε ιδιοκτήτες
ξενοδοχείων ή ιδιοκτήτες καταστημάτων αναψυχής (νυχτερινά κέντρα ή άλλα μαγαζιά
κ.λπ.) που οι επιχειρήσεις τους βρίσκονται δίπλα σε εκτάσεις που είναι
κρατικές. Δηλαδή, επέκταση επιχειρηματικής δράσης. Και μάλιστα δίνει τη δυνατότητα να εγκαταστήσουν χρήσεις στο 50%
του χώρου.
Στην κατεύθυνση απόκτησης χαρακτηριστικών «υγιούς επιχείρησης» οι
δήμοι μπαίνουν σε καθεστώς εξυγίανσης των οικονομικών τους με κυρίαρχο το ρόλο
των δανειστών ως ελεγκτών και υπαγορευτών της πολιτικής τους. Υποχρεώνονται
να καταθέτουν οικονομικό πρόγραμμα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (δανειστής)
που περιλαμβάνει: περικοπές μισθών, θέσεων εργασίας, ιδιωτικοποιήσεις,
ξεπούλημα δημόσιων δημοτικών χώρων, εξάπλωση ευέλικτης εργασίας, περικοπή
κοινωνικών παροχών κ.α.. για να έχουν χρηματική ρευστότητα (μνημόνιο δήμων).
Η πλειοψηφία της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση
Δήμων Ελλάδας ) και της ΕΝΠΕ ( Ένωση Περιφερειών Ελλάδας) που συγκροτείται από δυνάμεις
της συγκυβέρνησης του μαύρου μετώπου αποδέχεται το νέο θεσμικό πλαίσιο
κατάρτισης του κεντρικού και των επί μέρους προϋπολογισμών. Εντάσσει οριστικά
τους ΟΤΑ στην άμεση εποπτεία της κυβέρνησης και την διαμόρφωση των μεγεθών
ανάλογα με τις επιλογές της. Πλέον οι κυβερνητικές επιλογές μπορούν να θέσουν
ανώτατο όριο δαπανών στους ΟΤΑ ενώ οι τελευταίοι τίθενται υπό ένα σύστημα
συνεχούς παρακολούθησης με την παροχή στοιχείων από την κυβέρνηση ως και την
Τρόικα. Μπαίνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο η απαίτηση της κατάρτισης των
προϋπολογισμών των ΟΤΑ στη βάση της τρέχουσας, μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής
πολιτικής της κυβέρνησης, στοιχείο που αλλάζει δομικά τον ρόλο, τις όποιες
υποτιθέμενες δυνατότητες των τοπικών κρατών.
Τα
παραπάνω στοιχεία, σε συνδυασμό με την απαίτηση για ισοσκελισμένους
προϋπολογισμούς καθώς και η πρόβλεψη του Εφαρμοστικού Νόμου για θέσπιση
φορολογικής ενημερότητας για δημοτικούς φόρους, δημιουργούν προϋποθέσεις για
μια συνολική απελευθέρωση δημοτικής φορομπηξίας, ανοίγει ο δρόμος για το
πέρασμα ακόμα περισσότερων υπηρεσιών στην ανταποδοτική σφαίρα. Και εδώ οι κοινωνικές υπηρεσίες είναι
αυτές που σε ένα μεγάλο φάσμα θα ενταχθούν σε μια λογική ανταποδοτικότητας
(όσες δεν είναι ήδη, αφού σε υπηρεσίες όπως οι βρεφονηπιακοί σταθμοί υπάρχουν
ήδη τροφεία και σε αρκετές περιπτώσεις ιδιαίτερα υψηλά). Και αφετέρου, τίθεται
το ζήτημα της υλοποίησης των τεχνικών προγραμμάτων με ιδιαίτερα υψηλή συμμετοχή
του ιδιωτικού τομέα στο κόστος (με αντίστοιχα φυσικά οφέλη και προνομιακές
συμβάσεις εκμετάλλευσης των έργων από τους ιδιώτες).
Η
ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ
Για την εφαρμογή των μνημονίων επιβλήθηκε
η «Επιτήρηση» με το «Παρατηρητήριο Οικονομικής
Αυτοτέλειας των ΟΤΑ» και μια σειρά μέτρων (ΚΥΑ, Πράξεις Νομοθετικού
Περιεχομένου) για την αυστηρή παρακολούθησή των δήμων. Όπως η μηνιαία πλέον
υποβολή των προϋπολογισμών των δήμων για έγκριση, άσχετα αν επικρατεί ένα
γενικευμένο κομφούζιο που δεν έχει επιτρέψει την τήρηση αυτής της πρόβλεψης του
νόμου.
Ενδεικτικό του πως ασκείται η
επιτήρηση είναι η πράξη νομοθετικού
περιεχομένου ΦΕΚ 228/18.11.2012: «Όλοι οι δήμοι παρακολουθούνται από ένα «Παρατηρητήριο» του Υπουργείου
Οικονομικών (σ.σ. βλέπε τρόικα) για το αν έχουν απόκλιση από τους
προϋπολογισμούς τους, έστω και 10%. ( σ.σ. οι προϋπολογισμοί όλων των δήμων
έχουν αυτή την απόκλιση, λόγω και της μη καταβολής των πόρων από το κεντρικό
κράτος) …Αυτοί οι δήμοι υπάγονται υποχρεωτικά
σε πρόγραμμα εξυγίανσης» και έχουν «υποχρέωση
εφαρμογής παρεμβάσεων» που είναι : «αύξηση
των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές», «αύξηση του
ανώτατου συντελεστή επιβολής του τέλους Ακίνητης Περιουσίας σε ποσοστό μέχρι
και 0,3% (!!! τώρα ο συντελεστής για το ΤΑΠ είναι 0,00035%-πρόκειται για τυπογραφικό
λάθος του ΦΕΚ;;) και επιβολή του τέλους υποχρεωτικά από το δήμο σύμφωνα με το
ποσοστό αυτό μέχρι την οικονομική του εξυγίανση», «ο περιορισμός των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές
απολύτως ανελαστικές δαπάνες», «αναστολή
προσλήψεων», «υποχρεωτικές μετατάξεις προσωπικού» κ.α.
Με το «μνημόνιο των ΟΤΑ» τα κονδύλια
που αποδίδει το κράτος προς τους δήμους, χρήματα που σε μεγάλο βαθμό
προέρχονται από το ΦΠΑ, τα διόδια δηλαδή φόρους που καταβάλουν οι εργαζόμενοι, καθώς και τους δημοτικούς φόρους και το νέο
ΤΑΠ που καταβάλουν οι κάτοικοι, θα δοθούν στις
τράπεζες και τους προμηθευτές για την αποπληρωμή των δανείων και του χρέους των
δήμων.
ΤΑ
ΚΟΝΔΥΛΙΑ ΤΟΥ ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Ανάπτυξης) ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ
Την ίδια στιγμή που εφαρμόζεται παντού
ένα άγριο πρόγραμμα περικοπών, με την ανεργία να καλπάζει σε πρωτόγνωρα
ποσοστά, τα κοινωνικά προβλήματα να οξύνονται συνεχώς, η «μεγάλη αφήγηση» μιας αναπτυξιακής στρατηγικής μέσα από τα
κονδύλια του ΕΣΠΑ αποδεικνύεται πλαστή και δημαγωγική. Το ΕΣΠΑ 2014-2020
αποτελεί το 5ο μέρος του προγράμματος, που αντικατέστησε το
παλιότερο πρόγραμμα παροχής των επιδοτήσεων της Ε.Ε. με την ονομασία Κοινοτικό
Πλαίσιο Στήριξης. Λειτουργεί παράλληλα με το συγχηματοδοτούμενο αναπτυξιακό
πρόγραμμα. Το ΕΣΠΑ εξαγγέλλει προγράμματα με προτεραιότητες και διαθέτει τα
κονδύλια για την υλοποίησή τους.
Οι πόροι του ΕΣΠΑ (για συντομία στη
συνέχεια ΕΣΠΑ), προέρχονται από τη φορολογία των ευρωπαίων εργαζομένων μαζί και
των ελλήνων. Χρηματοδοτούν έργα και προγράμματα της Ε.Ε. για
στοχευμένες-επιλέξιμες δράσεις (έργα και προγράμματα) που δεν οδηγούν στην ανάπτυξη προς όφελος των φτωχών και λαϊκών στρωμάτων.
Χρησιμοποιούνται για να εδραιώσουν και κατευθύνουν την πολιτική της υπέρ των
συμφερόντων της οικονομικής ολιγαρχίας, για την ενίσχυση της κινητικότητας της
εργασίας, την ανταγωνιστικότητα, την «ανάπτυξη» κ.α. στους τομείς που δίνεται κάθε
φορά το βάρος για το πεδίο επενδύσεων του κεφάλαιου. Π.χ. παλιότερα τα μεγάλα
έργα, σήμερα η ενίσχυση της καινοτομίας, κ.α..
Ταυτόχρονα έχει ανακοινωθεί ο μηδενισμός των κονδυλίων του Προγράμματος
Δημοσίων Επενδύσεων της κεντρικής κυβέρνησης και σε αντιστάθμισμα, η αξιοποίηση
των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, στρατηγική του οποίου είναι η στήριξη της ιδιωτικής
οικονομίας με άμεσες χρηματοδοτήσεις, κλπ.
Χαρακτηριστικός ο ρόλος τους για την ιδιωτικοποίηση δημόσιων παροχών και προγραμμάτων.
Αρχικά, περικόπτεται ή καταργείται η
δημόσια-δημοτική χρηματοδότηση και το ρόλο της αναλαμβάνει για ένα διάστημα η
χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Στη συνέχεια η
χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ λήγει και
ο τομέας μένει ξεκρέμαστος ή στο έλεος των χορηγιών, της ιδιωτικοποίησης ή της
μεταφοράς τους σε λειτουργία τους μέσω ΚΟΙΝΣΕΠ. Αυτό το ζήσαμε π.χ. στον τομέα της ψυχικής υγείας, αυτό
επιχειρήθηκε με το πρόγραμμα βοήθεια στο σπίτι
και αυτό προωθείται με το πρόγραμμα ΕΣΠΑ για τη χρηματοδότηση των
ιδιωτικών παιδικών σταθμών, αντί των δημόσιων.
Τα ΕΣΠΑ γίνονται εργαλεία για την επιβολή της γενικότερης πολιτικής κεφάλαιου, Ε.Ε.,
Δ.Ν.Τ.. Ενδεικτικό, ότι την ίδια ώρα που συρρικνώνονται οι δαπάνες για
περίθαλψη, υγεία, πρόνοια και κλείνουν οι μονάδες του ΕΟΠΥΥ, τα ΕΣΠΑ χρηματοδοτούν το άνοιγμα πιλοτικά
σε 14 δήμους ΚΕΠ Υγείας στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος του
ΕΣΠΑ με τίτλο Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013 με τη συγχρηματοδότηση
της Ελλάδας και της Ε.Ε..
Τα ΕΣΠΑ χρησιμοποιούνται για στήριξη των επιχειρηματικών δράσεων, επενδύσεων
κλπ. Οι χρηματοδοτήσεις δημόσιων φορέων και ΟΤΑ για κοινωνικές
περιβαλλοντικές και άλλες δημόσιες
υποδομές υποβαθμίζονται. Προωθείται η 'μοιρασιά' του δημόσιου και
κοινωνικού πλούτου σε όφελος του μεγάλου κεφάλαιου. Γίνεται βαθύτερα αντιλαϊκός
ο προσανατολισμός του ΕΣΠΑ, πιο στοχευμένος στην εξυπηρέτηση των
επιχειρηματικών συμφερόντων και των ιδιωτικοποιήσεων και διαμορφώνεται κατεύθυνση
πλήρους υποταγής κάθε «αναπτυξιακού» σχεδιασμού στο Μνημόνιο, στο
«Δημοσιονομικό Σύμφωνο» της ΕΕ και στην αντιδραστική νέα στρατηγική της ΕΕ «Ευρώπη 2020».
Η σύνδεση με ΕΕ γίνεται πιο άμεση και
ασφυκτική με την επιτήρηση και υψηλή
εποπτεία των Ράϊχενμπαχ και Φούχτελ (συνάντηση Νυρεμβέργης, «μυστικά δείπνα»
κ.ά.). Η μέχρι τώρα μοιρασιά
προβλέπει: ο ενεργειακός πλούτος και ειδικότερα οι ΑΠΕ για τους γερμανικούς
ομίλους, η διαχείριση υδάτων, ΕΥΔΑΠ κλπ σε γαλλικούς, τα τραίνα σε βέλγικους
κοκ. Η πολιτική κατεύθυνση της κυβέρνησης και της ΕΕ, με το επιπρόσθετο
στοιχείο των ειδικών συνθηκών- δανείων- μνημονίων και ειδικών οικονομικών
ζωνών, είναι να εμπλακούν οι Περιφέρειες και οι Δήμοι στην πολιτική αυτή. Σε
αυτή τη «μοιρασιά» οι Δήμοι και οι Περιφέρειες με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα
του ΕΣΠΑ, καλούνται να διευκολύνουν την
απελευθέρωση της ενέργειας, την ιδιωτικοποίηση του υδατικού πλούτου, των
δημοσίων εκτάσεων και φυσικού πλούτου, της διαχείρισης των απορριμμάτων, όπως
άλλωστε προβλέπει και ο νόμος για τις επενδύσεις. Χαρακτηριστικό είναι το
πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ και στην περιφέρεια Πελοποννήσου. Ο τουρισμός αποτελεί επίσης
τομέα που εμφανίζεται η επιχειρηματική εμπλοκή των ΟΤΑ με τα ΕΣΠΑ.
Τα ΕΣΠΑ θα παίξουν κυρίως το ρόλο της
«μόχλευσης» κεφαλαίων με συνδυασμένα επενδυτικά σχήματα δημόσιου και ιδιωτικού
τομέα για την προώθηση των λεγόμενων
Συμπράξεων Δημόσιου – Ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).
Ήταν χαρακτηριστική η αναβαθμισμένη
αναφορά του επιχειρησιακού σχεδίου για την Περιφέρεια Αττικής στις fast track διαδικασίες αξιοποίησης της
δημόσιας περιουσίας, στο προχώρημα μεγάλων περιφερειακών σχεδιασμών, όπως οι
νέοι αυτοκινητόδρομοι, καθώς και στο άνοιγμα στην «οικονομία των υπηρεσιών» της
μητροπολιτικής περιφέρειας (ανασχεδιασμός του μοντέλου παροχής υπηρεσιών με
έντονη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, με αντίστοιχα χρηματοδοτικά κίνητρα).
Ενδεικτικό η συγχρηματοδότηση και από το ΕΣΠΑ της εξαγγελίας των ΥΠΕΚΑ, Δήμου Αθήνας
και Περιφέρειας Αττικής για το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης (ΣΟΑΠ)
στο κέντρο της Αθήνας, που χρηματοδοτείται με πρώτο «στόχο την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας». Ταυτόχρονα είναι
στρατηγική επιλογή που ήδη έχει δρομολογηθεί η εκχώρηση στο κεφάλαιο δημόσιου χώρου και πλούτου (πχ. Ελληνικό,
παραλίες, περιοχή του Αστέρα στο Καβούρι Αττικής, κ.α.).
Ιδιαίτερος
είναι ο ρόλος των ΕΣΠΑ
στην προώθηση των ΕΟΖ (Ειδικών
Οικονομικών Ζωνών με μειωμένα εργασιακά δικαιώματα σε σχέση με την υπόλοιπη
επικράτεια) στους τομείς που ενδιαφέρουν το ελληνικό και διεθνές κεφάλαιο
(ναυπηγεία Σύρου, τουρισμός Ρόδος, ενέργεια σε Θράκη και Πελοπόννησο κλπ).
Το
νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 δεν
προσανατολίζεται σε υποδομές, αλλά
καθορίζει ότι «έμφαση θα δοθεί στην καινοτομία, την έρευνα και την ενίσχυση της
επιχειρηματικότητας».
Τα ΕΣΠΑ συνεχίζουν να αποτελούν
βασικό μοχλό «συμμόρφωσης» των δήμων για
να εντάξουν τα όποια έργα για χρηματοδότηση. Αντίστοιχα οι Περιφέρειες δεν
σχεδιάζουν με γνώμονα κοινωνικές, λαϊκές, πραγματικά περιβαλλοντικές ανάγκες
της περιφέρειας, αλλά με βάση τις κατευθύνσεις των επιχειρησιακών προγραμμάτων
ΕΣΠΑ/ΠΕΠΝα επισημάνουμε όμως ότι παρατηρείται
να μένουν αχρησιμοποίητα κονδύλια του ΕΣΠΑ και να προωθούνται ρυθμίσεις που παραμερίζουν εμπόδια και διαδικασίες προς την
αποφυγή παραμονής αδιάθετων πόρων του ΕΣΠΑ.
Όμως, τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ (2014-2020) θα
χορηγούνται με αυστηρότερους κανόνες από ότι πριν. Το επιλέξιμο έργο δεν αρκεί
να εντάσσεται στους στόχους που ορίζονται από το πρόγραμμα, αλλά αυτοί οι
στόχοι θα είναι μετρήσιμοι και θα ελέγχονται σε κάθε στάδιο, ενώ, θα δημιουργείται ένα «αποθεματικό απόδοσης»
που θα δίνεται στους πιο συνεπείς του κάθε προγράμματος. Επίσης, βασικός όρος
είναι για τη χρηματοδότηση να υπάρχουν προϋποθέσεις φιλικές προς τις
«επιχειρήσεις».
ΟΙ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Οι
δημοτικές και περιφερειακές αρχές δεν είναι άμοιρες ευθυνών για την οικονομική
πολιτική των δήμων. Αποδέχονται στην πλειοψηφία τους και εφαρμόζουν τις
επιταγές της Ε.Ε. και των μνημονίων.
Παράλληλα άσκησαν στην πλειοψηφία τους
πολιτική κακοδιαχείρισης με υπερκοστολογημένα έργα, έργα βιτρίνας και αμφιβόλου
ποιότητας και χρησιμότητας. Με αμοιβαία εξυπηρέτηση του οικονομικού
κατεστημένου, με σπατάλες, ρεμούλες, διαφθορά και χρησιμοποίηση των δήμων ως
μηχανισμών χειραγώγησης (ρουσφέτια, εξυπηρέτησης ημετέρων, κ.α.).
Ακόμα, όμως και εκεί που είχαμε τίμια
διαχείριση ή αριστερές δημοτικές αρχές η οικονομική πολιτική των δήμων δεν
μπόρεσε να ξεπεράσει τα οικονομικά προβλήματα και να δώσει άλλο στίγμα. Ενώ, οι
πολιτικές που αποφάσισαν κάποιοι δήμοι σε μια προηγούμενη φάση
«αντιμνημονιακών» τοποθετήσεων περί «παγώματος» ή και μείωσης συγκεκριμένων
τελών δέχονται μεγάλη πίεση και είναι προς αναίρεση.
Οι ΟΤΑ με τις αποφάσεις τους
εμπλέκονται και προωθούν, την κυβερνητική πολιτική για την παράδοση σε επιχειρηματικούς ομίλους,
ντόπιους, ευρωπαϊκούς και άλλους, κρίσιμων τομέων όπως η Διαχείριση
Απορριμμάτων, η διαχείριση δημόσιου χώρου και πλούτου- Ελληνικό, τουρισμός κα.
Στηρίζουν στην πράξη την κυβερνητική πολιτική επίθεσης στους εργαζόμενους στους
ΟΤΑ καθώς και τις επιλογές ανάθεσης σε ιδιώτες ακόμα και της αποκομιδής των
απορριμμάτων.
Υποστηρίζουν την εφαρμογή των Τοπικών
Συμφώνων Απασχόλησης, των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), με
τους ΟΤΑ να εμπλέκονται σε ιδιαίτερα ευαίσθητους τομείς της καθημερινότητας
όπως η διαχείριση των ελεύθερων χώρων, της δημόσιας περιουσίας με μεγάλη
συμμετοχή και κερδοφορία του ιδιωτικού κεφαλαίου.
Αποφεύγουν να τοποθετηθούν
συγκεκριμένα ενάντια παράδοση της περιουσίας των ΟΤΑ στην επιχειρηματική
εκμετάλλευση, που γίνεται μέσω του ΤΑΙΠΕΔ (ταμείου αξιοποίησης ιδιωτικής
περιουσίας του δημοσίου Α.Ε) που συγκροτήθηκε με τον εφαρμοστικό νόμο.
Με
βάση όλα τα παραπάνω, είναι απαραίτητο σήμερα να πούμε
Κατάργηση κάθε τοπικής φορολογίας για
τη λαϊκή κατοικία. Όχι στις αυξήσεις των
δημοτικών τελών και φόρων, όχι στα τεχνάσματα για αύξηση της φορολογίας με τις
πλασματικές τιμές ζώνης και τις αντικειμενικές αξίες, που είναι πολλαπλάσιες
από τις τιμές πώλησης των κατοικιών. Αύξηση δημοτικών φόρων και τελών σε
μεγάλες επιχειρήσεις και τράπεζες. Όχι στις κατασχέσεις μισθών και περιουσίας
μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων για χρέη σε δήμους-κράτος. Επαναφορά του ύψους της
χρηματοδότησης των ΚΑΠ που έχουν περικοπεί, καμιά νέα αρμοδιότητα χωρίς τους
αντίστοιχους πόρους. των δήμων από το κράτος. Άμεση απόδοση από το κράτος στους
ΟΤΑ των χρωστούμενων πόρων (φόροι που έχουν καταβάλει οι εργαζόμενοι), να
σταματήσει το μπαλάκι για το θέμα των εσόδων ανάμεσα σε κεντρικό κράτος και
δήμο για να υποβαθμίζονται και οι διαλύονται οι κοινωνικές παροχές. Οι δήμοι να
σταματήσουν να παίρνουν δάνεια, να διοχετεύουν το χρήμα στα μεγάλα ιδιωτικά
συμφέροντα και να μετακυλύουν τα χρέη στους κατοίκους.
Θεωρούμε
ότι οι κινήσεις πόλης που θέλουν να υπερασπίσουν τα συμφέροντα της εργατικής
τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων πρέπει να αντιταχτούν στα παρακάτω :
- Την
ανταποδοτική λειτουργία των υπηρεσιών ή την υποβάθμιση - κατάργηση τους.
- Τις
έμμεσες και άμεσες ιδιωτικοποιήσεις των λειτουργιών των δήμων,
- Το
ρόλο των ΟΤΑ σαν πάτρωνα της επιχειρηματικότητας και ενισχυτή του κεφαλαίου
εθνικού, υπερεθνικού και τοπικού μέσα από ΣΔΙΤ, ΜΚΟ, ΚΟΙΝΣΕΠ, ΕΟΖ, ΤΣΑ.
- Το
ρόλο τους στην καταστρατήγηση οποιασδήποτε περιβαλλοντικής προστασίας στο όνομα
της «ανάπτυξης» και της αποπληρωμής του χρέους.
- Την
ομηρία της χρηματοδότησης υπηρεσιών από τα ΕΣΠΑ, την επιλεξιμότητα από την ΕΕ
των έργων που θα χρηματοδοτηθούν και την κατάρτιση των προγραμμάτων και των
έργων τους με βάση τις κατευθύνσεις της ΕΕ.
- Το
ρόλο τους σαν εργαλείο προώθησης των κατευθύνσεων της ΕΕ για την εργασία
(εργαζόμενοι Κοινωφελών προγραμμάτων, προγράμματα ανέργων-«ωφελούμενων»), χώρο
δοκιμασίας του μοντέλου εργασίας που η ΕΕ προωθεί γενικά στην κοινωνία.
- Τη
μετατροπή των ΟΤΑ σε έναν ακόμη φορομπήχτη δίπλα στο κεντρικό κράτος
- Το
Οικονομικό Παρατηρητήριο και την επιτήρηση των δήμων που επιβλήθηκε από την
τρόικα και την κατάρτιση των προϋπολογισμών τους με βάση τις επιταγές των
μνημονίων.
- το
κεφάλαιο και τα τοπικά επιχειρηματικά συμφέροντα
Να
αγωνιστούμε και να προβάλλουμε ένα πλαίσιο στόχων πάλης των κινήσεων πόλης που
αμφισβητούν τον καπιταλιστικό μονόδρομο με :
- κατάργηση
του Καλλικράτη, των Μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων
- ρήξη
και ανατροπή της πολιτικής της κυβέρνησης, της ΕΕ και του ΔΝΤ και του
ευρωμονόδρομου των μνημονίων, της λιτότητας και των ιδιωτικοποιήσεων που
επιβάλλουν
- αποκάλυψη
της αλληλοδιαπλοκής των πολιτικών αυτών με τις επιλογές που κάνουν οι δημοτικές
αρχές
- απειθαρχία
και πάλη για την ανατροπή των οδηγιών, των κανονισμών και των αποφάσεων της ΕΕ,
που συγκρούονται με τα λαϊκά συμφέροντα και τις εργατικές ανάγκες, ρήξη και
αποδέσμευση από ευρώ και ΕΕ, όπως το λεγόμενο «σύμφωνο σταθερότητας», ο
ασφυκτικός έλεγχος των προϋπολογισμών, το Οικονομικό Παρατηρητήριο, η Ευρωπαϊκή
Στρατηγική Απασχόλησης, οι ΕΟΖ .
- παύση
πληρωμών και η διαγραφή του χρέους των δήμων και του κεντρικού κράτους
- διατήρηση
και διεύρυνση των δημόσιων αγαθών και των κοινωνικών υπηρεσιών στο πλαίσιο του
δήμου και του κεντρικού κράτους
- αντίθεση
στην ανάθεση κοινωνικών λειτουργιών των δήμων σε ΜΚΟ, ιδιώτες και ΚΟΙΝΣΕΠ
- αντίθεση
στην υλοποίηση έργων με ΣΔΙΤ, ευρωπαϊκά προγράμματα (πχ. JESSICA) και τη
χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ,
- εθνικοποιήσεις
τραπεζών και μεγάλων επιχειρήσεων χωρίς αποζημίωση και με εργατικό-λαϊκό έλεγχο
-
ριζική αναδιανομή του πλούτου προς όφελος των εργαζομένων
8/3/2014
ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΒΥΡΩΝΑ
