Για την προστασία των δασών | τοποθέτηση στην διημερίδα που διοργάνωσε η περιφερειακή κίνηση "Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική", στις 19 & 20/4/2019 με θέμα: «Τα αστικά σχέδια για το χώρο στην Αττική και οι επιπτώσεις στη ζωή μας». Ενότητα: Τα "αόρατα" ρέματα, ποτάμια, δάση, ελεύθεροι χώροι: Το φυσικό περιβάλλον της Αττικής σε εξαφάνιση
Δεν θα μιλήσω για τις πληγές του Υμηττού (ένας μαθητής δημοτικού της περιοχής σε μια έκθεση, μπορεί να τα πει πιο λυρικά από μένα), ούτε για τις θέσεις της ΑΡΠΑ (σας παραπέμπω στην ιστοσελίδα της ΑΡ.ΠΑ., όπου υπάρχει και η πολύ καλή κοινή ανακοίνωση των 9 αριστερών αντικαπιταλιστικών κινήσεων των δήμων του Υμηττού). Θα σταθώ σε κάποια πράγματα που τα θεωρώ κρίσιμα (όπως πλευρές της δικής μας οπτικής) ή επίκαιρα (όπως οι εξαγγελίες για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, η νέα στρατηγική για τα δάση, οι πράσινες επενδύσεις-νέες τεχνολογίες με αφορμή την κλιματική αλλαγή, η ίδρυση φορέα πάρκου Γουδή).
1. Ο Υμηττός αναδεικνύει με πολύ καθαρό τρόπο μπροστά στα μάτια μας, τις αντιθέσεις που υπάρχουν στο σημερινό σύστημα, τα διαφορετικά και συγκρουόμενα συμφέροντα οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά (ταξικά τελικά), καθώς και τους ταξικούς αποκλεισμούς.
Από τη μια λοιπόν υπάρχει το κράτος με τους θεσμούς του (τοπικούς, περιφερειακούς, κεντρικούς, στρατό, ΔΕΗ , κυβερνήσεις που νομοθετούν κλπ), η εκκλησία και οι επιχειρηματίες- ιδιώτες που καταλαμβάνουν, χρησιμοποιούν τον Υμηττό για όλες τις χρήσεις που θεωρούν αναγκαίες-κερδοφόρες, καταστρέφοντας το προστατευτικό οικολογικό ρόλο που μπορούν να παίξουν τα (κυρίως δασικά) οικοσυστήματα των βουνών της Αττικής και από την άλλη υπάρχουν οι χιλιάδες και εκατομμύρια κατοίκων της Αττικής, που αφενός υφίστανται τις συνέπειες (πλημμύρες, πυρκαγιές, ατμοσφαιρικοί ρύποι, κλπ) και αφετέρου είναι αποκλεισμένοι από την δυνατότητα άμεσης τακτικής πρόσβασης, σε ένα φυσικό περιβάλλον με όλες τις επίσης αρνητικές συνέπειες που έχει αυτό στην καθημερινή ζωή τους (σωματική- ψυχική υγεία, ανατροφή παιδιών κ.ά.).
ΠΡΟΣΒΑΣΗ λοιπόν των απλών κατοίκων των άνεργων νέων, των μαμάδων με παιδιά, που δεν έχουν τη δυνατότητα είτε να έχουν αυτοκίνητο είτε να πηγαίνουν στον Παρνασσό. Βέβαια υπάρχει κόσμος –ειδικά οι γειτονεύοντες με το βουνό– που μπορούν να πηγαίνουν τακτικά.
Όμως πόσοι νέοι από την Καλλιθέα ή τη Δάφνη ή και το Βύρωνα-Παγκράτι έχουν πάει έστω και μια φορά βόλτα στον Υμηττό; Δεν θα μπορούσαν οι κινήσεις – συλλογικότητες να έχουν στα αιτήματά τους πχ. Δημοτική συγκοινωνία δωρεάν τις αργίες ή τα Σ-Κ, με δρομολόγια στον Υμηττό;
Πόσο λοιπόν η δική μας οπτική ξεκινά όχι από την αφηρημένη ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος γενικά, αλλά από τη συγκεκριμένη ανάγκη υπεράσπισης του δικαιώματος των πολλών φτωχών και καταπιεσμένων, τόσο στην πρόσβαση σε ένα φυσικό περιβάλλον όσο και σε μια ποιότητα ζωής μέσα στην πόλη άμεσα εξαρτώμενη από την έκταση των πράσινων επιφανειών κι από την κατάσταση των γειτονικών οικοσυστημάτων στα βουνά;
2. Λίγες μέρες μετά την τραγωδία στο Μάτι (9-8-18) ο Τσίπρας ανακοινώνει ότι συστήνεται η Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών (στη θέση της παλιάς Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας). Όπου, μέσα από «τη συμβολή των ενόπλων δυνάμεων, την ενσωμάτωση της προστασίας των υποδομών ζωτικής σημασίας, την αξιοποίηση πρακτικών προηγμένων χωρών, επεξεργασία, διαχείριση πληροφοριών, χρήση νέων τεχνολογιών την ανάπτυξη σύγχρονου μοντέλου και συστήματος παρακολούθησης και διαχείρισης ανθρώπινων πόρων, μέσων, υλικών και εφοδίων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και κυρίως το συγχρονισμό των παρεμβάσεων με το σχετικό έργο που συντονίζεται από το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας», προωθείται το κοινό αμυντικό δόγμα ασφάλειας και πολιτικής προστασίας.
Δηλαδή -μετάφραση σε απλά ελληνικά- τα τρομοκρατικά χτυπήματα και οι δασικές πυρκαγιές θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ένα κοινό αμυντικό δόγμα, με τους ίδιους μηχανισμούς (Σώματα Ασφαλείας- Ένοπλες Δυνάμεις), και από ένα ολοκληρωμένο συγκεντρωτικό ισχυρό κέντρο αποφάσεων. Δόγμα το οποίο εδώ και καιρό συζητιόταν στα αντίστοιχα κέντρα, αξιωματικούς πυροσβεστικής, ΚΕΜΕΑ, ερευνητικά και μεταπτυχιακά του πανεπιστημίου κλπ.
Και για να μην έχουμε καμιά αμφιβολία ότι αυτό είναι σχεδιασμένο από καιρό και το Μάτι ήταν μόνο η αφορμή για να εξαγγελθεί, ας δούμε τι λέει και το χρηματοδοτικό -κι όχι μόνο- εργαλείο του ΕΣΠΑ 2014-2020. Στόχοι: Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Ενδεικτικές δράσεις: προαγωγή επενδύσεων για αντιμετώπιση ειδικών κινδύνων, εξασφαλίζοντας την ανθεκτικότητα σε καταστροφές και αναπτύσσοντας συστήματα διαχείρισης καταστροφών. Να λοιπόν και τα οικονομικά κίνητρα για την ανάπτυξη των συστημάτων διαχείρισης καταστροφών.
Αν σε όλα τα παραπάνω δεν ακούσατε τίποτε περί δασών-δασοπυρόσβεσης κλπ, είναι γιατί δεν υπάρχει τίποτα.
Αντί να μιλάνε για ανάγκη πολιτικών ολοκληρωμένης προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων, για μέτρα πρόληψης –πυροπροστασίας, με καθαρισμούς υλοτομίες, έργα υδρονομικής προστασίας στις λεκάνες απορροής στα άναντη ώστε να συγκρατούνται τα νερά και να μην έχουμε πλημμύρες, για συντήρηση των δασικών δρόμων, οργάνωση φορέα δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης με μόνιμο προσωπικό όλη τη χρονιά, οργάνωση της άμεσης πυρανίχνευσης και κατάσβεσης (στα πρώτα 15 λεπτά) από μικρές ευέλικτες ομάδες δασοπυροσβεστών διάσπαρτες στα δασικά πυροφυλάκια κλπ, δηλαδή αυτά τα αυτονόητα για τα οποία φωνάζουν χρόνια οι δασικοί, και τα οποία (μαζί με τη νομοθεσία) θα βοηθούσαν να σβήνονται γρήγορα οι πυρκαγιές πριν πάρουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις και γίνουν καταστροφικές, κάνουν τα αντίθετα!
Πανοραμική του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού |
Αυτοί μιλάνε για διαχείριση της καταστροφής που ήδη έχει γίνει, την θεωρούν δηλαδή αναπόφευκτη και σχεδιάζουν μια υπηρεσία που θα διαχειρίζεται την κρίση κατά την διάρκεια της και μετά. Αντί να οργανώνουν την ΠΡΟΛΗΨΗ οργανώνουν την ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ και Διάσωση και μάλιστα στο τελευταίο στάδιο της φωτιάς, όταν θα έχει ήδη συντελεστεί η καταστροφή. Με στρατιωτικό τρόπο. Δηλαδή στην ουσία πρόκειται για στρατιωτικοποίηση της πολιτικής προστασίας, της κατάσβεσης-διάσωσης.
Αυτό που στα αλήθεια θέλουν, είναι ένας μηχανισμός παντός καιρού που θα χρησιμεύσει και σε άλλες καταστάσεις …ασύμμετρες (π.χ. Γαλλία-κίτρινα γιλέκα) κι ο οποίος τώρα σε μια πυρκαγιά ή σε μια πλημμύρα, θα σώσει και κανέναν άνθρωπο, κανένα σπίτι, αλλά κυρίως θα σώσει τις επιχειρήσεις, τα καράβια, τις ενεργειακά κρίσιμες υποδομές, τις πλατφόρμες εξόρυξης υδρογονανθράκων. Δηλαδή τις επενδύσεις και τα κέρδη. Με άμεση εμπλοκή βέβαια σε αυτό το μηχανισμό και των ιδιωτικών επιχειρήσεων, είτε με χορηγούς (πχ το ίδρυμα Νιάρχου θα δώσει 25 εκ στην Πυρόσβεση στα εναέρια μέσα-προτ. Μητσοτάκη, Eurobank, Λάτσης κλπ), είτε ακόμα και με ιδιωτικούς στρατούς όπως ήδη γίνεται αλλού.
Ρέματα Αττικής: Η πλειοψηφία τους μπαζώθηκε |
Καμία σχέση όλα αυτά με διαχείριση φυσικών οικοσυστημάτων και προστασία τους από τις πυρκαγιές ή με αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασικών οικοσυστημάτων για το ρυθμιστικό τους ρόλο και την οικολογική σταθερότητα στο ευρύτερο περιβάλλον των οικιστικών περιοχών.
Βάφτισαν όχι τυχαία λοιπόν τις πυρκαγιές "ασύμμετρο φαινόμενο" όχι για να δικαιολογηθούν για την τραγωδία (ή όχι μόνο για αυτό), αλλά κυρίως για να εφαρμόσουν άμεσα (με την Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών) το δρομολογημένο από καιρό κοινό αμυντικό δόγμα ασφάλειας και πολιτικής προστασίας και να εναρμονιστούν έτσι, με την κοινή πολιτική άμυνας κι ασφάλειας της ΕΕ.
Δυναμώνουν τα σώματα ασφαλείας, στρατούς, υπερεθνικούς οργανισμούς, αλλά και διάφορες τέτοιες υπηρεσίες ολοκληρωμένου ελέγχου και καταστολής, για να ελέγξουν την ολοένα αυξανόμενη "παραβατικότητα", "εγκληματικότητα", τους "τρομοκράτες", τις "ασύμμετρες" απειλές, τους μετανάστες και σε τελική ανάλυση τις εξεγέρσεις και να εξασφαλιστεί έτσι η δήθεν "ασφάλεια" των υπόλοιπων. Κι έπειτα, θα ήταν περίεργο αν δεν έπιαναν την ευκαιρία να το προωθήσουν τώρα που είναι πρόσφατη η καταστροφή και που όλοι φωνάζουν ότι θέλουν περισσότερο κράτος-οργανωμένο, περισσότερη ασφάλεια, ενίσχυση των μηχανισμών καταστολής των πυρκαγιών κι όχι μόνο….
Θα ήταν περίεργο να μη έχουν ένα τέτοιο μηχανισμό, όταν μοιράζουν το Αιγαίο σε ΑΟΖ, επενδύουν σε μεγάλες εγκαταστάσεις και υποδομές ενέργειας, εξορύξεων, αγωγών μεταφοράς κλπ. Κι όλα αυτά βέβαια χρειάζονται μια σχετική προστασία και μάλιστα, από ένα αναβαθμισμένο μηχανισμό με αξιοποίηση ειδικών, ενσωμάτωση εξειδικευμένων γνώσεων, νέων τεχνολογιών, μιας και δεν αρκεί πια ένας απλός πυροσβέστης, δασοπυροσβέστης, η αστυνομικός... Τελικά αυτές οι έκτακτες ανάγκες δεν είναι και πολύ …. έκτακτες και σίγουρα δεν έχουν σχέση πρωταρχικά, με τις δασικές πυρκαγιές και τις πλημμύρες.
Και ενώ συζητάνε πως θα εφαρμόσουν τα πιο πάνω, φέτος μπροστά στην αντιπυρική περίοδο ενώ η αιτούμενη δαπάνη των δασαρχείων σε όλη τη χώρα για έργα αντιπυρικής προστασίας ήταν 16 εκ., η εγκεκριμένη πίστωση είναι μόλις 1,6 εκ...
Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα του πόσο δεν νοιάζονται για την ανάγκη διαχείρισης των δασών με μέτρα πρόληψης -πυροπροστασίας, καθαρισμούς, κλπ, είναι το ότι στο πρόγραμμα σπουδών των ΕΠΑΛ το 2015 καταργήθηκαν οι δύο περιβαλλοντικές ειδικότητες και η μία της διαχείρισης δασών. Έτσι σε περίπου 20 σχολεία ΕΠΑΛ που υπάρχουν στους δήμους γύρω από τον Υμηττό, η μόνη κάπως "σχετική" ειδικότητα είναι αυτή της ανθοκομίας (!) στο ΕΠΑΛ Ελληνικού.
Κατά τ' άλλα πέρσι προσλήφθηκαν 5000 εποχιακοί, που δεν μπόρεσαν όμως να αξιοποιηθούν γιατί τα δασαρχεία δεν διέθεταν εργαλεία, εξοπλισμό, αυτοκίνητα και κατάλληλη ασφάλιση του προσωπικού αλλά και γιατί ο δασεργάτης είναι μια εξειδικευμένη και δύσκολη εργασία στις απαιτήσεις της οποίας οι προσληφθέντες δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν χωρίς μια στοιχειώδη γνώση του αλυσοπρίονου, χωρίς μια ελάχιστη εκπαίδευση κλπ.
3.- Στην ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ (18/8/2018 Διαβούλευση) αναφέρεται: Οι πολιτικές διαχείρισης των φυσικών καταστροφών πρέπει να ενσωματώνουν πολιτικές πρόληψης και αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, μπλα, μπλα... Από τη μια ωραία κείμενα (όπως και το πολύ παλιότερο "εθνική στρατηγική για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή") και από την άλλη έχουμε:
- την εξαγγελία για αυτή την στρατιωτικού τύπου Εθνικής Υπηρεσίας Διαχείρισης έκτακτων αναγκών, χωρίς να υπάρχει μηχανισμός δασοπροστασίας-πρόληψης κι ενώ έχει ήδη αποσαθρωθεί η Δασική Υπηρεσία
- τη μηδαμινή χρηματοδότηση για τα δάση στο... 0,03%, όταν αυτά αποτελούν το 65% της έκτασης της Ελλάδας. (Παλιότερα στοιχεία: από τα χρήματα για δημόσια έργα μόνο το 2% αφορά σε έργα πρασίνου και από αυτά το 0,75% σε δασοτεχνικά)
-μια δασοκτόνα νομοθεσία από την οποία δεν έχει καταργηθεί τίποτα, αντίθετα συνεχώς εμπλουτίζεται. (4280/14 μνημονιακός νόμος, που επιτρέπει όλων των ειδών επενδύσεις στα δάση στο όνομα της ανάπτυξης). Ειδικά για το Δασικό νόμο να πούμε ότι ψηφίστηκε το 2014 μαζί με πλήθος άλλων μνημονιακών νόμων, αποτελεί στην ουσία ένα νόμο–fast track για τη δόμηση των δασών, που επιτρέπει ένα τεράστιο πλήθος επενδύσεων στα δάση με συνοπτικές διαδικασίες και ο οποίος ακόμα και σήμερα δεν έχει καταργηθεί ή αντικατασταθεί, αντίθετα συνεχώς βγαίνουν επιμέρους εγκύκλιοι εφαρμογής του. Μέσα από αυτό το νόμο επιδιώκεται η παράδοση των δασών στο τουριστικό, βιομηχανικό, κατασκευαστικό κεφάλαιο.
- τις εξαιρέσεις των οικιστικών πυκνώσεων από τους δασικούς χάρτες (που πρόσφατα κρίθηκε αντισυνταγματικό από το ΣτΕ)
- έχουμε τα απτά συγκεκριμένα γεγονότα μέχρι και πρόσφατα: Σκουριές, Ελληνικό, Ν. Φιλαδέλφια, Γουδή, Υμηττός, όπου βλέπουμε το κεφάλαιο να υπαγορεύει τους νόμους, να παρακάμπτει άλλους νόμους και σύνταγμα, να δημιουργεί στρατούς μπράβων για την υπεράσπιση κι επιβολή των επενδύσεών του και των συμφερόντων του.
Και η κυβέρνηση επιλέγει να προσαρμοστεί όχι μόνο στην κλιματική αλλαγή αλλά σε όλο αυτό το άγριο καπιταλιστικό σύστημα και να το υπηρετήσει. Αντί να μιλάει για αειφόρα διαχείριση δασών, μιλάει για αειφόρα οικονομική ανάπτυξη, διαστρεβλώνοντας πλήρως την έννοια της αειφορίας του περιβάλλοντος και μετατρέποντάς την σε αειφορία των κερδών. Έτσι, στην Εθνική στρατηγική για τα δάση, δίπλα στα ωραία λόγια κάπου φαίνεται κι η ουσία:
- Στόχος: αύξηση συνεισφοράς δασικών οικοσυστημάτων στην οικονομία της χώρας. Αύξηση της συμβολής στο ΑΕΠ της χώρας
-παραγωγή τυποποιημένης και διαφοροποιημένης ξυλείας και διάφορων άλλων προϊόντων καθώς και δασικής βιομάζας από φυτείες για παραγωγή ενέργειας (πχ άλλα προίόντα-πιστοποιημένα: μανιτάρια, αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, ρητίνη)
- Αύξηση αειφόρας κάρπωσης
- Ενίσχυση επιχειρηματικότητας στο δασικό χώρο, δυνατότητα για νέες αγορές στον οικοτουρισμό και κυνήγι.
- Δείκτες: αριθμός και ποσότητες πιστοποιημένων προϊόντων, αριθμός επιχειρήσεων στο δασικό χώρο, ποσότητες βιομάζας κλπ.
Όταν λοιπόν ο στρατηγικός στόχος τους δεν είναι η προστασία των δασών, η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασικών οικοσυστημάτων ώστε να γίνουν και πιο ανθεκτικά και να εκπληρώνουν όλες τις οικολογικές –ρυθμιστικές λειτουργίες τους. Όταν στόχος δεν είναι η ενίσχυση των φτωχών εργατών γης, αγροτών, δασεργατών και των άνεργων νέων, αλλά στόχος είναι η συμβολή των δασών στην οικονομική ανάπτυξη (βλέπε μεγάλες επιχειρήσεις), έτσι εξηγούνται και όλες οι επιμέρους πολιτικές –οι παραχωρήσεις δασών για επενδύσεις (μαζί με τους νέους μηχανισμούς αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών), οι απανωτοί αποχαρακτηρισμοί και νομιμοποιήσεις, οι εξαιρέσεις των οικιστικών πυκνώσεων κλπ.
Για να πετύχουν τη συμβολή των δασών και περιβαλλοντικών παραμέτρων στην οικονομία, για να τα εντάξουν στην αγορά, στην εμπορευματική κίνηση, πρέπει πρώτα να βρουν τεχνικά τρόπους να είναι μετρήσιμη η αξία τους. Χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα: «BIOPROSPECT 21/3/19 Κύπρος. Conservation and sustainable capitalization of biodiversity in forested areas, Σκοπός του έργου είναι να διερευνήσει και να τεκμηριώσει την οικονομική αξία της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημικών υπηρεσιών δασικών περιοχών και τους τρόπους της βιώσιμης κεφαλαιοποίησης τους, ως μέσο για την αειφορική διαχείριση, ανάπτυξη και προστασία των δασικών περιοχών».
4. Τα τελευταία χρόνια οι καπιταλιστές κι όσοι τους εκφράζουν, αναζητώντας νέα πεδία κερδοφορίας, στοχεύουν όχι μόνο στην "αξιοποίηση"- εκμετάλλευση- δόμηση του χώρου που καταλαμβάνουν τα φυσικά οικοσυστήματα (με συνέπεια την καταστροφή και εξαφάνισή τους) αλλά προσπαθώντας να αξιοποιήσουν τη γενικότερη ανησυχία για την κλιματική αλλαγή, ενσωματώνουν δήθεν πράσινες πολιτικές μέσω "πράσινων" επενδύσεων και νέων "οικολογικών" τεχνολογιών.
Εξωφρενικό πρόσφατο παράδειγμα: Τεχνητά φύλλα έχουν την δυνατότητα να κάνουν την ίδια φυσική διαδικασία της φωτοσύνθεσης, με τρόπο αποδοτικό προς το περιβάλλον, για την καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Το νέο βελτιωμένο τεχνητό φύλλο μπορεί να απορροφά CO2 από τον αέρα και να είναι 10 φορές πιο αποτελεσματικό από τα φύλλα της… φύσης στη μετατροπή του διοξειδίου του άνθρακα σε καύσιμο. Κατά τη διαδικασία παράγεται επίσης οξυγόνο που μπορεί είτε να συλλεχθεί είτε να εκλυθεί στο περιβάλλον. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι 360 τέτοια τεχνητά φύλλα με μήκος 1,7 μέτρα και πλάτος 0,2 μέτρα το καθένα μπορούν να παραγάγουν σχεδόν 0,5 tn CO/ημέρα για να χρησιμοποιηθεί ως βάση για συνθετικά καύσιμα. Επίσης, τα 360 φύλλα (500 τμ), μπορούν να μειώσουν το CO2 κατά 10% σε ακτίνα 100 μέτρων από την περιοχή όπου είναι τοποθετημένα μέσα σε μία ημέρα (Μ. Σινγκ. ACS Sustainable Chemistry & Engineering. Πανεπιστήμιο του Ιλινόι, Σικάγο. pubs.acs.org. ecozen.gr, 26/2/2019). Πρώτα καταστρέφουν τα δάση και μετά φτιάχνουν τεχνητά....φύλλα...
Τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδοτούν περιβαλλοντικές δράσεις μόνο αν αυτές ενσωματώνουν νέες "οικολογικές-πράσινες" τεχνολογίες.
Επίσης, με το νέο δόγμα της διαχείρισης "περιβαλλοντικών κι ανθρωπογενών καταστροφών" που μέρος του περιγράψαμε πριν και που ουσιαστικό στόχο έχει την "ασφάλεια" και τον έλεγχο-καταστολή πληθυσμών, θέλουν να ενσωματώσουν σε πλατιά κλίμακα, στις δήθεν περιβαλλοντικές πολιτικές (δασοπροστασία, δασοπυρόσβεση, αποκατάσταση ) μια σειρά από νέες τεχνολογίες (εξελιγμένα γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, δορυφορικά κ.ά.) που ως τώρα χρησιμοποιούνταν κυρίως από τις στρατιωτικές δυνάμεις και μάλιστα πιο προηγμένων χωρών. Έτσι δημιουργούν μια ολόκληρη αγορά από επιχειρήσεις που θα πουλούν "αποκλειστικές" και πανάκριβες υπηρεσίες προστασίας περιβάλλοντος που θα στηρίζονται στις εξελιγμένες αυτές νέες τεχνολογίες και θα απευθύνονται βέβαια σε επιλεγμένους λίγους (επιχειρήσεις, κράτη, μεγάλες ιδιοκτησίες, ή ακόμα και μεγάλες περίκλειστες ιδιωτικά πολεοδομημένες περιοχές).
Τελικά, η κλιματική αλλαγή κι η ανάγκη οργάνωσης της δασοπυρόσβεσης, χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία, οι δε νέες "οικολογικές" και "πράσινες" τεχνολογίες ως εργαλεία για την εξυπηρέτηση γενικότερων οικονομικών, πολιτικών, γεωστρατηγικών επιδιώξεων και στην περιοχή μας.
5. Για την ίδρυση του Φορέα διαχείρισης του πάρκου Γουδή-Ιλισίων, μετάφραση του Σχεδίου Νόμου στα πολύ απλά ελληνικά: Η ίδρυση του Φορέα βασίζεται στο γνωστό Π.Δ.187/14-6-2011 -περί (μη) προστασίας του Υμηττού. Μέσω του φορέα και του πλήρους ελεγχόμενου Δ. Σ. του από το τοπικό- περιφερειακό-κεντρικό κράτος και τα επιχειρηματικά συμφέροντα, επιδιώκεται σήμερα που είναι πιο "ευνοϊκές" οι συνθήκες, η περαιτέρω δόμηση κι εμπορευματοποίηση του πάρκου Γουδή-Ιλισίων. Ένα δεύτερο «μικρό Ελληνικό», θα εξυπηρετήσει διάφορα συμφέροντα (κι αυτά που εξυπηρετεί ήδη), θα μοιράσει χρήματα μέσω "οικολογικών" ευρωπαϊκών προγραμμάτων, θα μοιράσει έργα και μελέτες, θα χτίσει, θα τσιμεντάρει, θα φυτέψει και κανένα πράσινο θάμνο (μάλλον φυσικό). Και συγκεκριμένα:
(Άρθρα 1- 2 του ν/σ). Στόχος είναι μέσω της παράκαμψης των δασικών υπηρεσιών που έχουν λόγο ή θα έπρεπε να έχουν στην προστασία του δάσους του Υμηττού (μέρος του οποίου είναι και τα εναπομείναντα δασύλλια του Πάρκου), η απεμπλοκή από τις όσες προστατευτικές ρυθμίσεις υπάρχουν ακόμα στη δασική νομοθεσία και στο Σύνταγμα και η υπαγωγή του Πάρκου στις πολεοδομικές ρυθμίσεις που ισχύουν εντός του οικιστικού ιστού ( ΟΡΣΑ, ΕΚΧ κλπ), έτσι ώστε όπως λέει και στο άρθρο 2, παρ 5. «να πραγματοποιηθούν έργα, δραστηριότητες, παρεμβάσεις, διαμορφώσεις».
(Άρθρο 4). Κάθε φίλος του περιβάλλοντος, του δάσους ή απλά των χώρων πρασίνου διαβάζοντας όλα αυτά τα ωραία λόγια περί οικολογικής αναβάθμισης, υψηλού πρασίνου κλπ, θα περίμενε τουλάχιστον να προβλέπεται η απομάκρυνση των μη συμβατών παράτυπων, νόμιμων ή και παράνομων (με βάση δικαστικές αποφάσεις όπως το μπάντμιντον) χρήσεων ή η ΕΠΟ, οι δρόμοι τα πάρκινγκ κι άλλα πολλά.
Αντί αυτού, επιδιώκεται (παρ. δ) «η βελτίωση των όρων λειτουργίας τους, με παράλληλο έλεγχο της ανάπτυξής τους» (μας πείσατε !!). Όσο για «το χώρο ολοκληρωμένης συλλογής, ανακύκλωσης και διάθεσης απορριμμάτων που παράγονται εντός του πάρκου», κάποια στιγμή ίσως φιλοξενήσει όπως επιδιώκει και η περιφέρεια και το σταθμό μεταφόρτωσης όλων των απορριμμάτων των δήμων του Υμηττού η χωροθέτηση του οποίου μέσα στην Α' Ζώνη του βουνού στην περιοχή Βύρωνα συνάντησε ισχυρές αντιδράσεις και ακυρώθηκε.
(Άρθρα 6 και 12). Στη σύνθεση του Δ.Σ. του Φορέα την απόλυτη πλειοψηφία ( 6 στους 11) σε οποιαδήποτε παραλλαγή την έχουν πάντα οι πολιτικοί εκπρόσωποι του κεντρικού και τοπικού κράτους. Όσο για το προσωπικό , και οι 3 θέσεις Π.Ε. σχετικών ειδικοτήτων, έτσι όπως προβλέπονται (διαζευκτικά Π.Ε. μηχανικών ή γεωτεχνικών) είναι δυνατόν (και το πιο πιθανό) να είναι και οι 3 μηχανικοί. Τι πιο φυσιολογικό εφόσον το αντικείμενο είναι ουσιαστικά η δόμηση, τι να τον κάνουν τον γεωτεχνικό-δασολόγο!
Τελικά, η ίδρυση ενός Φορέα όπως και όλοι οι άλλοι που έχουν δημιουργηθεί σε εθνικούς δρυμούς, προστατευόμενες περιοχές κλπ, έχει σαν σκοπό την απεμπλοκή της διαχείρισης του συγκεκριμένου χώρου από τις δημόσιες υπηρεσίες που μέχρι τώρα είχαν την ευθύνη, αλλά κι από τους νόμους βάσει των οποίων μέχρι τώρα λειτουργούσαν και την άμεση εμπλοκή των επιχειρηματικών παραγόντων με στόχο την "αξιοποίηση", "ανάπτυξη", εμπορευματοποίηση, κερδοφορία.
Ένας φορέας λοιπόν δεν φέρνει την προστασία του δάσους και του περιβάλλοντος. Μια άλλη πολιτική μη διαπλεκόμενη με τα οικονομικά συμφέροντα, θα μπορούσε να τη φέρει.
Για να πετύχουν τη συμβολή των δασών και περιβαλλοντικών παραμέτρων στην οικονομία, για να τα εντάξουν στην αγορά, στην εμπορευματική κίνηση, πρέπει πρώτα να βρουν τεχνικά τρόπους να είναι μετρήσιμη η αξία τους. Χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα: «BIOPROSPECT 21/3/19 Κύπρος. Conservation and sustainable capitalization of biodiversity in forested areas, Σκοπός του έργου είναι να διερευνήσει και να τεκμηριώσει την οικονομική αξία της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημικών υπηρεσιών δασικών περιοχών και τους τρόπους της βιώσιμης κεφαλαιοποίησης τους, ως μέσο για την αειφορική διαχείριση, ανάπτυξη και προστασία των δασικών περιοχών».
4. Τα τελευταία χρόνια οι καπιταλιστές κι όσοι τους εκφράζουν, αναζητώντας νέα πεδία κερδοφορίας, στοχεύουν όχι μόνο στην "αξιοποίηση"- εκμετάλλευση- δόμηση του χώρου που καταλαμβάνουν τα φυσικά οικοσυστήματα (με συνέπεια την καταστροφή και εξαφάνισή τους) αλλά προσπαθώντας να αξιοποιήσουν τη γενικότερη ανησυχία για την κλιματική αλλαγή, ενσωματώνουν δήθεν πράσινες πολιτικές μέσω "πράσινων" επενδύσεων και νέων "οικολογικών" τεχνολογιών.
Εξωφρενικό πρόσφατο παράδειγμα: Τεχνητά φύλλα έχουν την δυνατότητα να κάνουν την ίδια φυσική διαδικασία της φωτοσύνθεσης, με τρόπο αποδοτικό προς το περιβάλλον, για την καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Το νέο βελτιωμένο τεχνητό φύλλο μπορεί να απορροφά CO2 από τον αέρα και να είναι 10 φορές πιο αποτελεσματικό από τα φύλλα της… φύσης στη μετατροπή του διοξειδίου του άνθρακα σε καύσιμο. Κατά τη διαδικασία παράγεται επίσης οξυγόνο που μπορεί είτε να συλλεχθεί είτε να εκλυθεί στο περιβάλλον. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι 360 τέτοια τεχνητά φύλλα με μήκος 1,7 μέτρα και πλάτος 0,2 μέτρα το καθένα μπορούν να παραγάγουν σχεδόν 0,5 tn CO/ημέρα για να χρησιμοποιηθεί ως βάση για συνθετικά καύσιμα. Επίσης, τα 360 φύλλα (500 τμ), μπορούν να μειώσουν το CO2 κατά 10% σε ακτίνα 100 μέτρων από την περιοχή όπου είναι τοποθετημένα μέσα σε μία ημέρα (Μ. Σινγκ. ACS Sustainable Chemistry & Engineering. Πανεπιστήμιο του Ιλινόι, Σικάγο. pubs.acs.org. ecozen.gr, 26/2/2019). Πρώτα καταστρέφουν τα δάση και μετά φτιάχνουν τεχνητά....φύλλα...
Τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδοτούν περιβαλλοντικές δράσεις μόνο αν αυτές ενσωματώνουν νέες "οικολογικές-πράσινες" τεχνολογίες.
Επίσης, με το νέο δόγμα της διαχείρισης "περιβαλλοντικών κι ανθρωπογενών καταστροφών" που μέρος του περιγράψαμε πριν και που ουσιαστικό στόχο έχει την "ασφάλεια" και τον έλεγχο-καταστολή πληθυσμών, θέλουν να ενσωματώσουν σε πλατιά κλίμακα, στις δήθεν περιβαλλοντικές πολιτικές (δασοπροστασία, δασοπυρόσβεση, αποκατάσταση ) μια σειρά από νέες τεχνολογίες (εξελιγμένα γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, δορυφορικά κ.ά.) που ως τώρα χρησιμοποιούνταν κυρίως από τις στρατιωτικές δυνάμεις και μάλιστα πιο προηγμένων χωρών. Έτσι δημιουργούν μια ολόκληρη αγορά από επιχειρήσεις που θα πουλούν "αποκλειστικές" και πανάκριβες υπηρεσίες προστασίας περιβάλλοντος που θα στηρίζονται στις εξελιγμένες αυτές νέες τεχνολογίες και θα απευθύνονται βέβαια σε επιλεγμένους λίγους (επιχειρήσεις, κράτη, μεγάλες ιδιοκτησίες, ή ακόμα και μεγάλες περίκλειστες ιδιωτικά πολεοδομημένες περιοχές).
Τελικά, η κλιματική αλλαγή κι η ανάγκη οργάνωσης της δασοπυρόσβεσης, χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία, οι δε νέες "οικολογικές" και "πράσινες" τεχνολογίες ως εργαλεία για την εξυπηρέτηση γενικότερων οικονομικών, πολιτικών, γεωστρατηγικών επιδιώξεων και στην περιοχή μας.
5. Για την ίδρυση του Φορέα διαχείρισης του πάρκου Γουδή-Ιλισίων, μετάφραση του Σχεδίου Νόμου στα πολύ απλά ελληνικά: Η ίδρυση του Φορέα βασίζεται στο γνωστό Π.Δ.187/14-6-2011 -περί (μη) προστασίας του Υμηττού. Μέσω του φορέα και του πλήρους ελεγχόμενου Δ. Σ. του από το τοπικό- περιφερειακό-κεντρικό κράτος και τα επιχειρηματικά συμφέροντα, επιδιώκεται σήμερα που είναι πιο "ευνοϊκές" οι συνθήκες, η περαιτέρω δόμηση κι εμπορευματοποίηση του πάρκου Γουδή-Ιλισίων. Ένα δεύτερο «μικρό Ελληνικό», θα εξυπηρετήσει διάφορα συμφέροντα (κι αυτά που εξυπηρετεί ήδη), θα μοιράσει χρήματα μέσω "οικολογικών" ευρωπαϊκών προγραμμάτων, θα μοιράσει έργα και μελέτες, θα χτίσει, θα τσιμεντάρει, θα φυτέψει και κανένα πράσινο θάμνο (μάλλον φυσικό). Και συγκεκριμένα:
(Άρθρα 1- 2 του ν/σ). Στόχος είναι μέσω της παράκαμψης των δασικών υπηρεσιών που έχουν λόγο ή θα έπρεπε να έχουν στην προστασία του δάσους του Υμηττού (μέρος του οποίου είναι και τα εναπομείναντα δασύλλια του Πάρκου), η απεμπλοκή από τις όσες προστατευτικές ρυθμίσεις υπάρχουν ακόμα στη δασική νομοθεσία και στο Σύνταγμα και η υπαγωγή του Πάρκου στις πολεοδομικές ρυθμίσεις που ισχύουν εντός του οικιστικού ιστού ( ΟΡΣΑ, ΕΚΧ κλπ), έτσι ώστε όπως λέει και στο άρθρο 2, παρ 5. «να πραγματοποιηθούν έργα, δραστηριότητες, παρεμβάσεις, διαμορφώσεις».
(Άρθρο 4). Κάθε φίλος του περιβάλλοντος, του δάσους ή απλά των χώρων πρασίνου διαβάζοντας όλα αυτά τα ωραία λόγια περί οικολογικής αναβάθμισης, υψηλού πρασίνου κλπ, θα περίμενε τουλάχιστον να προβλέπεται η απομάκρυνση των μη συμβατών παράτυπων, νόμιμων ή και παράνομων (με βάση δικαστικές αποφάσεις όπως το μπάντμιντον) χρήσεων ή η ΕΠΟ, οι δρόμοι τα πάρκινγκ κι άλλα πολλά.
Αντί αυτού, επιδιώκεται (παρ. δ) «η βελτίωση των όρων λειτουργίας τους, με παράλληλο έλεγχο της ανάπτυξής τους» (μας πείσατε !!). Όσο για «το χώρο ολοκληρωμένης συλλογής, ανακύκλωσης και διάθεσης απορριμμάτων που παράγονται εντός του πάρκου», κάποια στιγμή ίσως φιλοξενήσει όπως επιδιώκει και η περιφέρεια και το σταθμό μεταφόρτωσης όλων των απορριμμάτων των δήμων του Υμηττού η χωροθέτηση του οποίου μέσα στην Α' Ζώνη του βουνού στην περιοχή Βύρωνα συνάντησε ισχυρές αντιδράσεις και ακυρώθηκε.
(Άρθρα 6 και 12). Στη σύνθεση του Δ.Σ. του Φορέα την απόλυτη πλειοψηφία ( 6 στους 11) σε οποιαδήποτε παραλλαγή την έχουν πάντα οι πολιτικοί εκπρόσωποι του κεντρικού και τοπικού κράτους. Όσο για το προσωπικό , και οι 3 θέσεις Π.Ε. σχετικών ειδικοτήτων, έτσι όπως προβλέπονται (διαζευκτικά Π.Ε. μηχανικών ή γεωτεχνικών) είναι δυνατόν (και το πιο πιθανό) να είναι και οι 3 μηχανικοί. Τι πιο φυσιολογικό εφόσον το αντικείμενο είναι ουσιαστικά η δόμηση, τι να τον κάνουν τον γεωτεχνικό-δασολόγο!
Τελικά, η ίδρυση ενός Φορέα όπως και όλοι οι άλλοι που έχουν δημιουργηθεί σε εθνικούς δρυμούς, προστατευόμενες περιοχές κλπ, έχει σαν σκοπό την απεμπλοκή της διαχείρισης του συγκεκριμένου χώρου από τις δημόσιες υπηρεσίες που μέχρι τώρα είχαν την ευθύνη, αλλά κι από τους νόμους βάσει των οποίων μέχρι τώρα λειτουργούσαν και την άμεση εμπλοκή των επιχειρηματικών παραγόντων με στόχο την "αξιοποίηση", "ανάπτυξη", εμπορευματοποίηση, κερδοφορία.
Ένας φορέας λοιπόν δεν φέρνει την προστασία του δάσους και του περιβάλλοντος. Μια άλλη πολιτική μη διαπλεκόμενη με τα οικονομικά συμφέροντα, θα μπορούσε να τη φέρει.
Λ. Ε., (μέλος της Αριστερής Παρέμβασης Πολιτών Βύρωνα)