ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΒΥΡΩΝΑ
Ο ΥΜΗΤΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΔΟΞΟΙ ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ ΤΟΥ...
Επέκταση της Περιφερειακής Υμηττού και νέες χρήσεις πρόκειται να συρρικνώσουν τη δασική έκταση
Όλοι δέχονται πως ο Υμηττός είναι ένας από τους σημαντικότερους ελεύθερους χώρους πρασίνου της Αθήνας. Το μαρτυρούν οι εκατοντάδες επισκέπτες –και όχι μόνο από τον Βύρωνα– που με κάθε ευκαιρία θα πάνε ένα περίπατο στα μονοπάτια του, στη Μονή του Καρέα, τον Κουταλά ή την Καισαριανή. Αποδεικνύεται από την αθηναϊκή πανίδα που τα τελευταία της ίχνη απομένουν εκεί και στην Πάρνηθα. Που αλλού πια μπορεί κανείς να συναντήσει λαγούς, αλεπούδίτσες, τσαλαπετεινούς, γεράκια αλλά και πολλά άλλα είδη; Είναι και κοινή διαπίστωση όλων των προεκλογικών φυλλαδίων όλων των παρατάξεων.
Ωστόσο είναι και κοινός τόπος πως ο Υμηττός δέχεται μόνο πλήγματα από τα θεσμοθετημένα όργανα τα τελευταία χρόνια. Φαίνεται πρώτα - πρώτα όχι μόνο στους συνεχόμενους εμπρησμούς αλλά και στις συνεχόμενες παρεμβάσεις αυθαίρετες ή νόμιμες που συνέχεια τον περιορίζουν. Πως γίνεται λοιπόν όλοι οι πολιτικοί παράγοντες που ασκούν εξουσία να αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα του βουνού, να εξαγγέλλουν δράσεις και το πράσινο να περιορίζεται; Συμβαίνει όμως, γιατί κάτω από τα κροκοδείλια δάκρυα των εκάστοτε κρατικών και δημοτικών αρχών κρύβεται έντονη η υποκρισία, ο τυχοδιωκτισμός και η διγλωσσία.
Το κράτος των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ συστηματικά εξυπηρετεί οικονομικά συμφέροντα, που έχουν όφελος από τη συνεχή αύξηση του οικιστικού σχεδίου και την αυξανόμενη χρήση του Ι.Χ. Έτσι αντί να ξεκαθαρίζει τη δασική κατάσταση στην Αττική την περιπλέκει. Προχωρά το κτηματολόγιο χωρίς δασικούς χάρτες και αφήνει ακαθόριστα τα όρια του οικιστικού σχεδίου με το δάσος. Ατονεί τους ελέγχους για αυθαίρετες χρήσεις και δημιουργείται μία γραφειοκρατική σύγκρουση υπηρεσιών από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο όταν πρέπει να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένες καταστάσεις. Δεν ξεκαθαρίζει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των δασικών εκτάσεων αλλά δέχεται διεκδικήσεις με τίτλους που είχαν εκδοθεί σε στιγμές ανυπαρξίας του κράτους (τουρκοκρατία, κατοχή, χούντα κ.λπ.) από ιδιώτες, την Εκκλησία κ.ά. Προσπαθεί να αναθεωρήσει το άρθρο 24 του συντάγματος και να ψηφίσει νόμο για τον πιο εύκολο αποχαρακτηρισμό και χάρισμα δημοσίων εκτάσεων στα ιδιωτικά συμφέροντα. Αντί να προωθεί τις δημόσιες συγκοινωνίες προωθεί το Ι.Χ. και τους μεγάλους οδικούς άξονες με τη συνεχή επέκταση του οικιστικού σχεδίου των μεγάλων πόλεων σε βάρος του πρασίνου (βλ. Κατεχάκη, Αττική Οδός, Περιφερειακή Υμηττού). Ενώ τέλος για τα σημερινά αστικά κέντρα με τα τεράστια ενεργειακά και οικολογικά προβλήματα χωροθετεί χρήσεις σε βάρος των όποιων δασών και των ελεύθερων χώρων (βλ. ΚΥΤ, Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδί και πρώην αεροδρόμιο στο Ελληνικό).
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σαν το μικρό κακομαθημένο παιδί που ακολουθεί το παράδειγμα του πατέρα του, αντί να φροντίζει για την προστασία του Υμηττού, τον αντιμετωπίζει ως χώρο που μπορεί να τον φορτώνει με μια σειρά δραστηριότητες και λειτουργίες. Στη διάρκεια των τέως Δημοτικών Αρχών ο Υμηττός συρρικνώθηκε ενώ αρκετές χρήσεις καθιερώθηκαν που είναι ασύμβατες με το δασικό χαρακτήρα του. Έτσι σήμερα στον Υμηττό λειτουργούν στρατόπεδα που συνεχώς επεκτείνουν τις εγκαταστάσεις τους με σούπερ μάρκετ, βενζινάδικα και άλλα κτίρια. Υπάρχει μεγάλο συγκρότημα αθλητικού σκοπευτηρίου, λειτουργεί τμήμα οικοδομικών υλικών της ΕΡΓΑΝΗΣ πάνω από τον Κουταλά, ενώ ο Δήμος έχει χωροθετήσει σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων στην ίδια περιοχή και ταυτόχρονα στο κοντινό νταμάρι εναποθέτει τα εγκαταλελειμμένα οχήματα που περισυλλέγει από τους δρόμους. Η εταιρεία ΛΙΟΣΑΤΟΣ έχει εγκαταστήσει ιδιωτικό πάρκινγκ οχημάτων επίσης στην περιοχή του Κουταλά. Ταυτόχρονα στην περιοχή κάτω από την Κατεχάκη που αποτελεί φιλέτο για τα οικοδομικά συμφέροντα με συνεχείς απόπειρες εμπρησμού η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη. Ενώ θα μπορούσε να αποτελεί πρότυπο χώρο περιπάτου καθώς είναι σε απόσταση ανάσας από τα σπίτια, στην ουσία έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη της. Η περιοχή του Πικ-Νικ από καταπράσινο χώρο στο παρελθόν εδώ και χρόνια έχει αποψιλωθεί και έχει μετατραπεί σε άτυπο πάρκινγκ. Η περιοχή της Γρανικού έχει αυθαίρετα κτίσματα από την Εκκλησία της Ελλάδος (πλησίον του σχολείου του Καρέα) και υπάρχουν αποψιλώσεις της περιοχής από το Δήμο Ηλιούπολης που προσπαθεί να ιδιοποιηθεί μεγάλη έκταση για διάφορες χρήσεις (κάτω απ’ τα σχολεία του Καρέα). Ο λόφος του Κοπανά που δεσπόζει πάνω από το θέατρο βράχων παραμένει άδεντρος, ενώ χωρίς προσπάθεια αναδάσωσης παραμένουν τα μικρά «ξέφωτα» που δημιουργούνται από απόπειρες εμπρησμών σε όλη την έκταση. Στην περιοχή των Αναπηρικών έχει χωροθετηθεί από το δήμο παιδικός σταθμός σε έκταση πάνω από 400 τ.μ. που επεκτείνει το οικιστικό σχέδιο, ενώ σε βάρος του βουνού επεκτείνεται συνεχώς και ο οικισμός του Καρέα με την επέκταση και άλλων οικοδομικών τετραγώνων. Όλη η περιοχή δεν καθαρίζεται και είναι γεμάτη σκουπίδια και μπάζα από ασυνείδητους ενώ δεν υπάρχουν διαμορφωμένα μονοπάτια και χώροι πρόσβασης (τελευταία διαμόρφωση χώρων πρόσβασης στον Υμηττό πάνω και κάτω από την Κατεχάκη είχε γίνει τη δεκαετία του ’80 επί Νικολαΐδη). Τέλος ελλείψεις υπάρχουν και στη φύλαξη του χώρου αφού τα μότο-κρος δεσπόζουν στα μονοπάτια της περιοχής, τα μπάζα και τα σκουπίδια το ίδιο, ενώ μέχρι πρόσφατα ιδιωτικό πάρκινγκ εργολάβου λειτουργούσε αυθαίρετα και στο άλσος της Γρανικού. Όλα αυτά τα γεγονότα θα μπορούσαν να λυθούν σε επίπεδο Δημοτικού Συμβουλίου. Εδώ ακριβώς διαφαίνονται και οι τεράστιες ευθύνες των παλαιότερων αρχόντων αλλά και της σημερινής Δημοτικής Αρχής καθώς και τα αδιέξοδα που δημιούργησαν οι πολιτικές που ασκήθηκαν σε επίπεδο Τ.Α. Έτσι η κατάσταση στον Υμηττό όχι μόνο παραμένει ως έχει αλλά αναμένεται να χειροτερεύσει καθώς οι πρωτοβουλίες της Δημοτικής Αρχής είναι κινήσεις εντυπωσιασμού, καιροσκοπικές και αντιφατικές. Μπορεί να έχει βοηθήσει προς μία κατεύθυνση την εθελοντική φύλαξη του βουνού με ορατά θετικά αποτελέσματα αλλά δεν παίρνει καμία νομική πρωτοβουλία δίωξης καταπατητών για τα ιδιωτικά πάρκινγκ που εμφανίζονται. Σε επίπεδο φύλαξης εκτός από τον εθελοντισμό δεν προσλαμβάνει μόνιμο προσωπικό αλλά μόνο 4 εποχιακούς παρατηρητές. Όμως αυτοί δεν επαρκούν για 24ωρη βάρδια, ενώ το χειμώνα μπορεί να μειώνονται οι εμπρησμοί όχι όμως και οι καταπατήσεις και η ρίψη μπαζών. Ενώ υπάρχει σχετικός νόμος για την απομάκρυνση των στρατοπέδων, ο Δήμος δεν λαμβάνει καμιά πρωτοβουλία σε αυτή την κατεύθυνση. Ακόμη, αν και η Δημοτική Αρχή και όλες οι παρατάξεις πήραν θετική στάση και κάτω από τη λαϊκή πίεση απέτρεψαν για την ώρα τη δημιουργία Συνοδικού Μεγάρου και το κτίσιμο του δάσους του Καρέα, χωροθετούν άλλες «κοινωφελείς χρήσεις» στον Υμηττό. Έτσι αρνούνται τις «κοινωφελείς χρήσεις» της Εκκλησίας αλλά η Δημοτική Αρχή επιδιώκει «κοινωφελείς χρήσεις» όπως πνευματικό κέντρο πλησίον των σχολείων του Καρέα, τον παιδικό σταθμό στα Αναπηρικά, τον σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων στον Κουταλά, ενώ έχει σχεδιαστεί η δημιουργία του νέου Διοικητικού Κέντρου στον Υμηττό (στο χώρο του Σακέτα). Πρόκειται για ένα έργο που θα επεκτείνει τον ιστό της πόλης και θα μεταφέρει πλήθος δραστηριοτήτων στην καρδιά του Υμηττού. Σε συνδυασμό με την Δυτική Περιφερειακή θα μετατρέψει την σημερινή Β’ ζώνη Υμηττού σε οικιστική περιοχή με κάποιες μικρές ή μεγάλες νησίδες πρασίνου. Ταυτόχρονα η Δημοτική Αρχή Χαρδαλιά σε ευθυγράμμιση με την πολιτική της Ν.Δ. για την εκκλησιαστική περιουσία δεν αμφισβητεί τις ιδιοκτησιακές βλέψεις της εκκλησίας στις δασικές εκτάσεις του Υμηττού. Πρόσφατη θέση του νυν Δημάρχου στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» ήταν η δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής αποφασιστικού χαρακτήρα χρήσεων για τον Υμηττό όπου θα συμμετέχουν όσοι έχουν διεκδικήσεις εκτάσεων (ιδιώτες, φορείς, δήμοι, κράτος κ.λπ.). Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτή είναι η πολιτική που μακροπρόθεσμα ανοίγει ορέξεις σε επίδοξους οικοπεδούχους, καταπατητές και γεμίζει με ταμπέλες «Ιδιοκτησίας της Εκκλησίας» τον Υμηττό. Είναι καιροσκοπική αυτή η πολιτική γιατί ενώ αρνείται χρήσεις καταστροφικές για το πράσινο από τη μια, δέχεται «ημέτερες χρήσεις» από την άλλη προκειμένου να επιδείξει έργο. Έχει πήλινα πόδια γιατί σε ότι χρήση αποτρέπει σήμερα στον Υμηττό, παρουσιάζει κάποια άλλη για αύριο που επεκτείνει το οικιστικό σχέδιο της πόλης και μειώνει το πράσινο.
Η Περιφερειακή Υμηττού
Σύμφωνα με τελευταίες δηλώσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ αλλά και της Δημοτικής Αρχής Βύρωνα η συνέχεια της περιφερειακής Υμηττού θα εκτελεστεί και θα ακολουθήσει με τροποποιήσεις την χάραξη του ΄96 (μέσα από Βύρωνα, Ηλιούπολη, Αργυρούπολη) για να συνδέεται με τη Λ. Βουλιαγμένης και την Ποσειδώνος καθώς και με το αεροδρόμιο των Σπάτων. Παραμένει η επιφανειακή χάραξη κατά το μεγαλύτερο μήκος της νέας οδού μέσα από τον Υμηττό με έξι λωρίδες κυκλοφορίας.
Απ’ όσο γνωρίζουμε θα υπάρξει η κατασκευή κόμβου στο σημείο του Σακέτα, ενώ από τον Κουταλά θα υπάρχει τούνελ το οποίο θα βγαίνει περίπου στην μονή του Καρέα. Από εκεί θα συνεχίζει με μία τεράστια καλοδιογέφυρα ως τον Προφήτη Ηλία Ηλιούπολης με νέο κόμβο στη Σοφοκλή Βενιζέλου (κάτω από την Αγ. Μαύρα), καθώς και με ένα δεύτερο κόμβο στο ΚΥΤ της ΔΕΗ (σύνορα Ηλιούπολης-Αργυρούπολης). Μικρό τούνελ θα υπάρχει και στο ύψος των Αστυνομικών (Ηλιούπολη).
Είναι προφανές πως ότι είχε συμβεί παλαιότερα με την Κατεχάκη επαναλαμβάνεται. Τα κυκλοφοριακά προβλήματα που θα λύσει η νέα οδός θα είναι πρόσκαιρα καθώς ο αριθμός οχημάτων στην Αθήνα έχει τάσεις γιγάντωσης, ενώ είναι προφανές ότι ο Βύρωνας δεν μπορεί να αντέξει νέα διοχέτευση κυκλοφορίας, που θα καταστήσει το οδικό του δίκτυο μία πραγματική κόλαση. Όσο για τον Υμηττό το πλήγμα θα είναι μη αναστρέψιμο καθώς ένα μεγάλο μέρος των αναδασωτέων εκτάσεων θα χαθεί με τη διχοτόμηση του, ενώ νέες χρήσεις θα προκύψουν μεταξύ του σχεδίου πόλεως και της νέας οδού όπως σήμερα συμβαίνει με την Κατεχάκη. Η πρόκληση του ΥΠΕΧΩΔΕ είναι μεγαλύτερη αν σκεφτεί κανείς ότι με τη νέα μόδα των Συμπράξεων Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) θα αναγκαστούμε όλοι να πληρώνουμε νέα τσουχτερά διόδια για τη χρήση του δρόμου εφ’ όσον δεν υπάρχουν εναλλακτικές δυνατότητες μετακίνησης (μέσα σταθερής τροχιάς, επαρκείς δημόσιες συγκοινωνίες κ.ά.). Όλα αυτά για ένα έργο που θα χειροτερέψει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής στην πόλη για τους μόνιμους κατοίκους. Αντί λοιπόν να παίρνονται μέτρα που να περιορίζουν τα αρνητικά αποτελέσματα της χάραξης της υπάρχουσας περιφερειακής οι ιθύνοντες αποφασίζουν την επέκταση της στο ίδιο καταστροφικό μοντέλο για το περιαστικό πράσινο.
Κάθε πλήγμα που δέχεται ο Υμηττός πλέον είναι χτύπημα στην ποιότητα ζωής των κατοίκων όχι μόνο του Βύρωνα αλλά ολόκληρου του λεκανοπεδίου. Αν σήμερα έχει σωθεί κάτι το οφείλει στο ενδιαφέρον και στην πίεση που έχει ασκήσει κατά καιρούς ο λαϊκός παράγοντας και όχι στα όψιμα κροκοδείλια δάκρυα των ιθυνόντων είτε είναι δήμαρχοι, είτε θρησκευτική και πολιτική ηγεσία του τόπου, που έχουν το θράσος με την πολιτική τους να καίνε πυροσβέστες και δίπλα από το μνήμα τους να χτίζουν λεωφόρους και κτίρια. Για να διασωθεί το πράσινο σε έναν από τους τελευταίους ορεινούς όγκους της Αττικής πρέπει οι πολίτες με τη δράση μας να τον προστατέψουμε από την τοπική και κεντρική εξουσία, τους εργολάβους, τα ιδιωτικά συμφέροντα και την Εκκλησία που θέλουν να τον καταστρέψουν.
Η Αριστερή Παρέμβαση Πολιτών Βύρωνα θα συνεχίσει να επιδιώκει και να απαιτεί:
- Την προστασία και την αναδάσωση του Υμηττού.
- Όχι στη νέα Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού. Να αντιμετωπιστούν τα κυκλοφοριακά. προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας της Αττικής οδού και της Κατεχάκη
- Όχι στην αναθεώρηση του συντάγματος για τον αποχαρακτηρισμό των δασών.
- Όχι στην επέκταση πόλης στον Υμηττό. Ναι στην οριστική οριοθέτηση του με την πόλη. Καμιά παρέμβαση που δεν είναι συμβατή με το φυσικό περιβάλλον.
- Να φύγουν τα στρατόπεδα και το σκοπευτήριο. Να κλείσει το λατομείο. Να βρεθεί άλλη λύση χωροθέτησης για το σημερινό σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων. Οι αντίστοιχοι χώροι να αναδειχθούν ως χώροι περιπάτου. Η σιωπή του Δήμου είναι συνενοχή.
- Να απομακρυνθεί η εταιρεία που έχει αμαξοστάσιο στον Υμηττό.
- Να μην κατασκευαστεί το Συνοδικό Μέγαρο της Εκκλησίας.
- Να προστατευτούν και να αναδειχθούν ως ενιαίος χώρος περιπάτου το δάσος της Γρανικού, ο χώρος απέναντι από το Νεκροταφείο, ο λόφος της Ζ. Πηγής (Αναπηρικά, Πικ-Νικ), ο λόφος του Αράπη. Οι όποιες παρεμβάσεις ανάδειξης να είναι συμβατές με την χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής χωρίς το στοιχείο της εμπορευματοποίησης.
- Την άμεση κινητοποίηση για τη δημιουργία νέων ελεύθερων χώρων.
Ο Υμηττός δεν είναι χώρος για «κοινωφελείς χρήσεις». Η συνέχιση της ύπαρξης του είναι η πιο σημαντική κοινή ωφέλεια που μπορεί να αποδώσει.
9/12/2006
